επιμέλεια Κασσιανή Τσώνη,
Υπάρχουν διαφόρων ειδών νοθείες του μελιού. Μια πολύ απλή νοθεία είναι να πουλιέται ένα είδος σαν κάτι άλλο, π.χ. ένα ανθόμελο για θυμαρίσιο ή ένα εισαγόμενο για ελληνικό. Επίσης, υπάρχουν νοθείες με εξωγενή σάκχαρα (π.χ. ισογλυκόζη, γλυκόζη και άλλες γλυκαντικές ύλες, με παράλληλη προσθήκη χρωστικών και αρωματικών ουσιών).
Τελευταία βρέθηκαν γνωστά μέλια και σε ράφια μεγάλων σούπερ μάρκετ να έχουν χρωστικές επικίνδυνες ουσίες τα γνωστά Ε. Το χρώμα στο μέλι παίζει σημαντικό ρόλο στην αγορά του οπότε διάφοροι το νοθεύουν για να πουλήσουν σε υψηλότερες τιμές.
Πώς θα καταλάβουμε ότι το μέλι που επιλέξαμε είναι αγνό;
-Η κρυστάλλωση του μελιού, κι όχι ζαχάρωμα όπως συνηθίζουμε να το λέμε, συμβαίνει λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας του μελιού σε γλυκόζη. Αυτό δεν είναι ένδειξη νοθείας. Το αντίθετο μάλιστα.
Για να ξανακάνετε το μέλι ρευστό, βάλτε το σε ένα γυάλινο δοχείο και βυθίστε το σε ένα κατσαρολάκι με νερό στους 45-55 βαθμούς Κελσίου. Προσοχή!
Mην το βράσετε, γιατί θα χαθούν τα αρωματικά του στοιχεία και θα μειωθεί η θρεπτική του αξία.
– Όσο πιο πηχτό και παχύρρευστο είναι το μέλι τόσο λιγότερη υγρασία περιέχει, επομένως τόσο καλύτερη είναι και η ποιότητά του.
-Δεν πρέπει να υπάρχει λευκός αφρός κάτω από το καπάκι, στα τοιχώματα του βάζου ή στην επιφάνεια του μελιού. Η ύπαρξη αφρού σημαίνει ότι το μέλι είναι βρασμένο, άρα όλες οι εξαιρετικές του ιδιότητες έχουν καταστραφεί.
-Πάρτε μια κουταλιά μέλι και ρίξτε τη μέσα σε ένα ποτήρι νερό. Αν διαλυθεί το μέλι είναι νοθευμένο. Το γνήσιο μέλι θα καθίσει στο πάτο του ποτηριού.
Οι μελετητές και οι γιατροί, τόσο της αρχαιότητας όσο και σήμερα, συμφωνούν ότι το μέλι αποτελεί συντελεστή της μακροζωίας. Οι αρχαίοι φιλόσοφοι, όπως ο Πυθαγόρας, ο Δημόκριτος και άλλοι, έζησαν μέχρι τα βαθιά τους γεράματα και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το μέλι αποτελούσε απαραίτητο στοιχείο της διατροφής του.
Όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση του ΕΦΕΤ, το μέλι από την αρχαιότητα θεωρείται ένα ξεχωριστό τρόφιμο με ιδιαίτερα οφέλη για την υγεία και οι μεγάλοι γιατροί της αρχαιότητας το χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο.
Η σύγχρονη επιστημονική έρευνα έχει τεκμηριώσει πολλές σημαντικές βιολογικές δράσεις του μελιού (αντιμικροβιακή, αντιοξειδωτική, πρεβιοτική, χημειοπροφυλακτική, αντιφλεγμονώδη, ανοσοενυσχυτική) ώστε να χαρακτηρίζεται λειτουργικό τρόφιμο, δηλαδή ένα τρόφιμο που αποδεδειγμένα παρέχει οφέλη στην υγεία μας και επομένως βελτιώνει τη λειτουργία του οργανισμού. Όσον αφορά το ελληνικό μέλι, η ποικιλία φυτών της Ελλάδας, με μια βιοποικιλότητα που περιλαμβάνει 6.500 είδη φυτών εκ των οποίων τα 1.400 είναι ενδημικά και δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο, το καθιστά μοναδικό. Η βοτανική ποικιλία, σε συνδυασμό με το ξηροθερμικό κλίμα, δίνει μέλι πυκνό, πλούσιο σε άρωμα και γεύση.
Το ελληνικό μέλι συλλέγεται κατά 90% σε άγρια οικοσυστήματα και όχι σε καλλιεργούμενα φυτά, σε μια χώρα που δεν καλλιεργούνται γενετικά τροποποιημένα φυτά.
Πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας αποδεικνύει τις ιδιαίτερες βιολογικές δράσεις του ελληνικού μελιού σε σχέση με το μέλι MANUKA της Νέας Ζηλανδίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δύο είδη ελληνικού μελιού έχουν αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης: το μέλι ελάτης βανίλια Μαινάλου και το πευκοθυμαρόμελο Κρήτης.
Τι πρέπει να προσέχει ο καταναλωτής όταν αγοράζει μέλι:
– Συστήνεται να αποφεύγεται η αγορά μελιού χωρίς επισήμανση και η αγορά από πλανόδιους πωλητές, οι οποίοι συστήνονται ως μελισσοκόμοι, αλλά δεν διαθέτουν άδεια πλανόδιου εμπορίου ούτε μελισσοκομικό βιβλιάριο.
– Το μέλι διατίθεται συσκευασμένο σε βάζα και όχι χύμα και φέρει ετικέτα με τη γεωγραφική προέλευση, τη βοτανική προέλευση, το βάρος, την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας, τον αριθμό παρτίδας, τα στοιχεία του παραγωγού ή του τυποποιητή ή του διακινητή και τον κωδικό αριθμό καταχώρησης του συσκευαστηρίου, εφόσον δεν διατίθεται από τον ίδιο τον παραγωγό.
– Η διαδικασία της κρυστάλλωσης είναι μία φυσική διαδικασία που παρατηρείται κυρίως σε ανθόμελα. Το μέλι δεν χάνει τις ευεργετικές ιδιότητές του εφόσον κρυσταλλώσει. Συντηρείται καλά κλειστό, σε μέρος σκιερό, δροσερό, χωρίς έντονες οσμές και υγρασία.
Δεν συνιστάται η κατανάλωση μελιού σε παιδιά μικρότερα του ενός έτους και σε άτομα που εμφανίζουν τροφική αλλεργία στο μέλι. Οι διαβητικοί μπορούν να τρώνε μέλι μόνο μετά από συνεννόηση με τον γιατρό τους.
