«Επιδημία» φυγής ελληνικών επιχειρήσεων προς γειτονικές χώρες σε αναζήτηση μίας καλύτερης -και πιο προσοδοφόρας- προοπτικής καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στην ελληνική αγορά, όπως είχε
συμβεί και στα μέσα της δεκαετίας του ’90, πλήττοντας κυρίως την απασχόληση στη Βόρεια Ελλάδα.
Περισσότερες από 1.500 ελληνικές επιχειρήσεις μεταποίησης και υπηρεσιών έχουν μετεγκατασταθεί την τελευταία τριετία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), αναζητώντας… σανίδα σωτηρίας στη Βουλγαρία, τα Σκόπια και την Τουρκία. Παράγοντες της αγοράς, ωστόσο, επισημαίνουν ότι ο πραγματικός αριθμός των επιχειρήσεων που «μετανάστευσαν» για να επιβιώσουν είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ανυπολόγιστες εκτιμάται πως είναι οι συνέπειες της επιχειρηματικής μετανάστευσης για την ελληνική οικονομία, καθώς όπως έχει διαπιστωθεί όσοι φεύγουν δεν ξαναγυρίζουν, προκαλώντας έτσι «ακατάσχετη αιμορραγία» στην ελληνική αγορά. Παρότι, δε, ο «επαναπατρισμός» των κεφαλαίων στην ελληνική αγορά φορολογείται με 5%, κανένας επιχειρηματίας δε φέρεται διατεθειμένος να καταβάλει αυτό το ποσό στη σημερινή οικονομική συγκυρία.
Ζήτημα ρευστότητας
Σήμερα, σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, 7 στις 10 επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, 5 στις 10 έχουν διαχειρίσιμα προβλήματα, 2 στις 10 έβαλαν λουκέτο και αρκετοί είναι οι έμποροι που, για να αποφύγουν το κλείσιμο, σκέφτονται τη φυγή. «Δυστυχώς, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, κερδοφόρες και μη, αντί να επενδύσουν στην έδρα τους και στη χώρα που αναπτύχθηκαν, μεταναστεύουν αλλού πριν κλείσουν, πριν υπαχθούν στο άρθρο 99 και πριν αδειάσουν τα ταμεία τους», σημειώνει η ΕΣΕΕ και κρούει τον κώδωνα για ενδεχόμενα νέα βάρη που θα επωμιστεί η ελληνική κοινωνία και τα οποία ενδεχομένως θα δυναμιτίσουν το ήδη επιβαρυμένο κλίμα.
Καθημερινό φαινόμενο
«Ανοιχτή πληγή» αποτελεί η επιχειρηματική μετανάστευση κυρίως για την αγορά της Βόρειας Ελλάδας. «Ως φαινόμενο υπήρχε και παλιότερα, αλλά το τελευταίο διάστημα καταγράφεται μεγάλη αύξηση. Σχεδόν κάθε μέρα μαθαίνουμε για νέες επιχειρήσεις που φεύγουν στο εξωτερικό αφήνοντας πίσω τους δεκάδες κενές θέσεις εργασίας», περιγράφει ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Σωτήρης Μαγόπουλος, επισημαίνοντας ότι το μεγαλύτερο πλήγμα έχουν υποστεί οι κλάδοι της ένδυσης, της υπόδησης και του επίπλου.
Κι ενώ μέχρι σήμερα η «τάση» ήθελε τις επιχειρήσεις να μεταφέρουν ένα μόνον κομμάτι των δραστηριοτήτων τους σε γειτονικές χώρες, όπως εξηγεί ο α΄ αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, «πλέον οι επιχειρηματίες εγκαθιστούν στο εξωτερικό και τις διοικητικές υπηρεσίες τους, λόγω του χαμηλού κόστους, μεταφέροντας ουσιαστικά εκεί την έδρα τους με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την ελληνική αγορά και επιχειρηματικότητα».
Οι συνέπειες αυτού του κύματος φυγής είναι ακόμη πιο ορατές στους νομούς που συνορεύουν με τους προορισμούς των επιχειρηματιών – μεταναστών. «Στο Κιλκίς, λόγω γειτνίασης με τη Βουλγαρία, το φαινόμενο της μετεγκατάστασης ξεκίνησε από καιρό και σήμερα έχουμε φτάσει στο σημείο να μην υπάρχουν πλέον πολλές μεγάλες επιχειρήσεις για να φύγουν. Είμαστε στο χείλος του γκρεμού και κάθε χρόνο καταγράφουμε περισσότερα από 300 λουκέτα», επισημαίνει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κιλκίς, Παύλος Τονικίδης.
Με αρχικό κεφάλαιο 1 ευρώ!
Ποια είναι τα κίνητρα, όμως, που οδηγούν ολοένα και περισσότερους Έλληνες επιχειρηματίες στις γειτονικές χώρες; Σύμφωνα με τα στοιχεία, το χαμηλότερο κόστος του εξειδικευμένου προσωπικού, η μειωμένη γραφειοκρατική διαδικασία και το ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο είναι ορισμένοι μόνον από τους παράγοντες που πείθουν τους επιχειρηματίες να κάνουν το μεγάλο βήμα.
«Με δύο λέβα (1 ευρώ) αρχικό κεφάλαιο ιδρύεις εταιρία στη Βουλγαρία», μας λέει η Ιωάννα Σωτηράκου – Γιάνναρου, σύμβουλος εμπορικών υποθέσεων στην ελληνική προσβεία της Σόφιας, στη Βουλγαρία. Η ίδια, προ ημερών, έλαβε στο γραφείο της ερώτημα από ελληνική εταιρία σχετικά με τη βουλγαρική νομοθεσία για τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, αλλά, όπως επισημαίνει, δεν είναι μόνο το χαμηλό αρχικό κεφάλαιο που έλκει την ελληνική επιχειρηματικότητα. «Εν γένει, το επενδυτικό περιβάλλον της Βουλγαρίας θεωρείται το πιο ευνοϊκό στα Βαλκάνια, καθώς παρέχει χαμηλό κόστος εργασίας, ευνοϊκή νομοθεσία και απλοποιημένες διαδικασίες μετεγκατάστασης. Οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις είναι εγκατεστημένες στη νότια Βουλγαρία, ενώ, απ’ ό,τι μαθαίνουμε, το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί και η ζήτηση θέσεων εργασίας από Ελληνες», συμπληρώνει.
