Η 27χρονη Ελένη Αντωνιάδου, ερευνήτρια της NASA, βραβευμένη για τη συμβολή της στην επιστήμη της Βιοτεχνολογίας και μέλος της φετινής λίστας του Forbes με τους 30 πιο σημαντικούς ανθρώπους στον κόσμο κάτω των 30 ετών στον τομέα της Υγείας, μιλάει στο Blue.
Η Θεσσαλονικιά πτυχιούχος Πληροφορικής με εφαρμογές στη Βιοϊατρική του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας έφτιαξε στα 21 της, φοιτήτρια ακόμα, την πρώτη τεχνητή τραχεία στον κόσμο. Από τότε, τα επιτεύγματά της είναι πολλά και αξιοθαύμαστα. Ίδρυσε τη Start–up «Μεταμόσχευση χωρίς δωρητές» (Transplants Without Donors), με στόχο να λυτρώσει ασθενείς που χρειάζονται μεταμόσχευση από την αγωνία εύρεσης δότη, φοίτησε στη NASA Academy, ανακηρύχθηκε Γυναίκα της Χρονιάς στα FDM EverywomanTechnology Awards και βραβεύθηκε με το Cartier Women’ s Initiative Award για τη συμβολή της στην επιστήμη της Βιοτεχνολογίας. Εκτός από το σημαντικό επιστημονικό έργο της, ένα μήνα κάθε χρόνο προσφέρει εθελοντική εργασία σε αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λατινική Αμερική.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την αναγεννητική ιατρική – τον τομέα στον οποίο κυρίως δραστηριοποιείστε;
Είναι η διαδικασία αντικατάστασης ή ανάπλασης των ανθρώπινων κυττάρων, ιστών ή οργάνων για την ανάπλαση της κανονικής λειτουργίας τους. Ο ρόλος της θα είναι καθοριστικός την επόμενη δεκαετία για την ανάπτυξη μιας εναλλακτικής θεραπευτικής οδού για τις μεταμοσχεύσεις, την εξάλειψη της χρήσης των ζωικών μοντέλων για την εξέταση αποτελεσματικότητας φαρμακευτικών σκευασμάτων, αλλά και για τη δυνατότητα ανάπτυξης τεχνητών τροφών για την αντιμετώπιση του λιμού σε υποανάπτυκτες χώρες. Αλλά ακόμη και για τις αποστολές αποίκισης άλλων πλανητών.
Ποια είναι η έως τώρα συνεισφορά σας σ’ αυτήν;
Βρίσκομαι στα «νηπιακά» μου βήματα, αλλά ελπίζω να συνεισφέρω στη δημιουργία νέων, ασφαλών και προσβάσιμων θεραπειών. Αυτή την περίοδο οι ερευνητικές μου προσπάθειες επικεντρώνονται σε μελέτες που αφορούν στη χρήση βλαστοκυττάρων από αμνιακό υγρό για την ανάπλαση τεχνητών οργάνων για νεογνά, καθώς και στη μετάφραση της πειραματικής έρευνας στην κλινική πράξη.
Ποιο είναι το αντικείμενο των ερευνών που κάνετε στη NASA;
Η έρευνά μου σχετίζεται με τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας και της μικροβαρύτητας στο κεντρικό νευρικό σύστημα και επίσης έχω συμμετάσχει σε αποστολές διδάσκοντας πειράματα βιοϊατρικής και βιοφυσικής που εκτελούνται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Τι θα λέγατε σε έναν Έλληνα φοιτητή που ονειρεύεται μια πορεία όπως η δική σας;
Να καλλιεργήσει την προσαρμοστικότητά του, να τολμά να παίρνει πρωτοβουλίες και ρίσκα και να επικεντρώσει το διάβασμά του στην «ανατομία» της επιμονής και της αποφασιστικότητας.
Τι σας λείπει περισσότερο από την Ελλάδα;
Τα πάντα! Η απλότητα, η αμεσότητα και η φιλευσπλαχνία των ανθρώπων, η κουλτούρα, ο ήλιος, η θάλασσα, η ομορφιά των ανθρώπων και της γης μας-από το πιο μικρό ορεινό χωριό μέχρι το πιο απομακρυσμένο ξερονήσι. Και όσο παρακολουθώ από μακριά τη χώρα μας να πάλλεται με τόσο δραματικό σφυγμό, μου λείπουν όλα περισσότερο.
Πως σας επηρεάζει η ελληνική καταγωγή σας;
Νομίζω ότι έχω ακούσει τη φράση «You’ re so Greek!» περισσότερο από κάθε άλλη από τους φίλους μου στο εξωτερικό. Η βάση του χαρακτήρα μου είναι η δύναμη της θέλησης και θα μου επιτρέψετε να υπερηφανευτώ πως αυτό το χαρακτηριστικό έχει βαθιά ελληνικές ρίζες.
Θα επιστρέφατε ποτέ στην πατρίδα; Υπό ποιες προϋποθέσεις;
Μετά το δικό μου «ταξίδι ζωής», ναι, θα επέστρεφα χωρίς προϋποθέσεις, απλώς γιατί αυτόν τον τόπο τον αγαπώ και με προσδιορίζει.
Ένας επιστήμονας του δικού σας επιπέδου αισθάνεται ποτέ σαν «μικρός θεός»;
Οι επιστήμονες που πιστεύουν βαθιά στο ερευνητικό έργο το οποίο υπηρετούν αφιερώνουν τη ζωή τους στο αέναο κυνήγι της ανακάλυψης, έχοντας ελάχιστες ή καθόλου ελπίδες για επιστημονική ή κοινωνική αναγνώριση. Στην επιστήμη δεν υπάρχουν μεγάλοι ή μικροί θεοί, μόνο σκοπός ζωής. Πριν από λίγα χρόνια, συζητούσα με έναν καθηγητή μου που θα επισκεπτόταν για λίγες ώρες-λόγω μιας διάλεξης- την Ελλάδα και τον παρότρυνα να επισκεφθεί τον Παρθενώνα, τονίζοντας ότι είναι το τελειότερο οικοδόμημα όλων των εποχών. Χαμογελώντας με ρώτησε αν θα επηρέαζε την κρίση μου το αν όλα τα ΜΜΕ αποφαίνονταν ότι είναι μια αντιαισθητική τρώγλη και, όταν του είπα κατηγορηματικά «όχι», μου είπε πως το πιο δύσκολο στις επιστήμες είναι να καλλιεργήσεις την ίδια ακλόνητη πεποίθηση βασισμένη στην κριτική σκέψη, γνωρίζοντας όμως ότι οι πιθανότητες να δημιουργήσεις κάτι τόσο θαυμαστό όσο ο Παρθενώνας είναι μηδαμινές, αλλά όχι μηδέν (ώστε να σε αποτρέψει από το να ξεκινήσεις).
Τι σας προσφέρουν ο εθελοντισμός και η βοήθεια στους συνανθρώπους σας;
Ο εθελοντισμός μού δίνει αυτό που έχω περισσότερο ανάγκη: ελπίδα και κουράγιο. Γνωρίζοντας ανθρώπους που έχουν περάσει προσωπικές τραγωδίες, έχω καταλήξει πως κατά κανόνα να είναι πιο σοφοί, πιο φιλεύσπλαχνοι, πιο ευγενικοί, πιο ευαίσθητοι από εμάς του υπολοίπους. Το μεγαλύτερο μάθημα που έχω πάρει από τις εθελοντικές αποστολές είναι η συνειδητοποίηση πως από τις πιο δύσκολες καταστάσεις πηγάζει το πιο αγνό είδος αγάπης. Και αυτή είναι η μόνη δυνατή εξήγηση για τον ατέλειωτο πόνο που υπάρχει στον κόσμο.
Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας σε μία δεκαετία;
Ελπίζω να νιώθω πλήρης μέσα από τις αποτυχίες και τις επιτυχίες μου! Νιώθω πως μερικές φορές η ζωή, μέσα από…πανωλεθριάμβους, μας προσκαλεί σ’ ένα ιντερλούδιο μεταξύ των πτυχών του χρόνου, όπου έχουμε διαύγεια να δούμε πέρα από τα προφανή, όπου ανακαλύπτουμε πιο βαθιά συναισθήματα και ιεραρχούμε τα ουσιώδη. Εύχομαι, λοιπόν, μέσα στην επόμενη δεκαετία να μη χάσω την πίστη μου στον εαυτό μου και να έχω δίπλα μου πιστούς συνοδοιπόρους.
Θα μοιραστείτε μαζί μας δύο όνειρά σας, ένα επαγγελματικό και ένα προσωπικό;
Ένα επαγγελματικό όνειρό μου είναι να γίνουν τα τεχνητά όργανα από βλαστοκύτταρα θεραπεία προσβάσιμη σε όλους τους ασθενείς. Και προσωπικό, να αποκτήσω ή να υιοθετήσω ένα παιδί.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΣΟΥΛΑ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ
BLUE MAGAZINE
