Βιβλίο Τσίπρα: Στο… απόσπασμα Πολάκης, Παππάς και Ομπρέλα

Με ιδιαίτερα αιχμηρό τρόπο παρουσιάζει στην «Ιθάκη» ο πρώην Πρωθυπουργός παρασκήνια και τακτικές προσώπων που διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο τόσο στη διακυβέρνηση όσο και στο πολυτάραχο εσωκομματικό παίγνιο της Κουμουνδούρου, με ιδιαίτερη μνεία στην πορεία προς τη συντριπτική ήττα του 2023.

Οι τρεις που συγκεντρώνουν τα «πυρά» του Αλέξη Τσίπρα είναι οι Νίκος Παππάς, Παύλος Πολάκης και η εσωκομματική τάση της «Ομπρέλας», με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτή η αφήγηση για ενδεχόμενο συγκλίσεων στο προσεχές μέλλον…

Το «13-0» Παππά

Παρά το γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας καταλογίζει στον Νίκο Παππά μία σειρά από αστοχίες, στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών αναλαμβάνει ο ίδιος μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την κατάληξη της προσπάθειας εξυγίανσης του τηλεοπτικού τοπίου. Σημειώνει ωστόσο πως μετά την καταδίκη του Νίκου Παππά με το 13-0, για την οποία αφήνει σαφείς αιχμές προς τη Δικαιοσύνη, δεν θα έπρεπε να έχει επιτρέψει την ένταξη του τελευταίου στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς το πολιτικό κόστος ήταν μεγάλο.

«Όταν βγήκε η απόφαση, βρισκόμουν σε ταξίδι στην Κύπρο. Νωρίτερα είχε διαμορφωθεί η εντύπωση, και από την αγόρευση της Εισαγγελέως, που είχε εισηγηθεί την αθώωσή του, ότι πιθανόν θα ήταν καταδικαστική με οριακή όμως πλειοψηφία. Όμως το αποτέλεσμα ήταν αναπάντεχο: ομόφωνα ένοχος, 13-0».

Σημειώνεται πως ο κ. Τσίπρας επισημαίνει ότι μετά την απόφαση αυτή υπήρξε μια έξαρση «κομματικού πατριωτισμού», αν και αρκετοί εξωκομματική παράγοντες του ζητούσαν να τον διώξει, κάτι που αρνήθηκε πεισματικά να κάνει.

«Επικοινώνησα αμέσως με τον Νίκο, αναμένοντας να δω ποια στάση θα κρατούσε ο ίδιος. Φανερά πληγωμένος από την απόφαση, δεν έδειξε καμία διάθεση να θέσει ζήτημα παραίτησης, προσωρινής αποχής ή έστω να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αποσυρθεί από την πρώτη γραμμή, ενόψει εκλογών. Ούτε κι εγώ από την πλευρά μου προχώρησα σε τέτοια συζήτηση» (…)

Μέσα σε έναν τέτοιο περιβάλλον, και με τα συμφέροντα και την Κυβέρνηση να ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι, δεν έθεσα κανένα ζήτημα για την παρουσία του στα ψηφοδέλτια. Και προς τους μεσολαβητές που μου έστελναν μηνύματα διαμήνυσα με τη σειρά μου: “Να αποφασίζουν για τα κόμματα που στηρίζουν. Στο δικό μας κόμμα τις αποφάσεις τις παίρνουμε εμείς”. Εκ των υστέρων, εκτιμώ ότι έπρεπε τότε να του ζητήσω να διευκολύνει, κυρίως το κόμμα αλλά και τον εαυτό του, αποσύροντας ο ίδιος την υποψηφιότητά του. Κι αυτό, γιατί είχε επιδείξει σε όλη αυτή τη διαδικασία απαράδεκτη επιπολαιότητα».

Ο «αψύς» Σφακιανός Παύλος Πολάκης

Σαφείς είναι οι αιχμές που αφήνει σε διάφορα σημεία στο βιβλίο του ο Αλέξης Τσίπρας για τον Παύλο Πολάκη, ένα από τα πρόσωπα που προκάλεσε ουκ ολίγες φορές τα φώτα της δημοσιότητας για θέματα άσχετα του αντικειμένου και του χαρτοφυλακίου του. Ο κ. Τσίπρας αναφέρεται τόσο στην επίθεση που είχε εξαπολύσει πριν τις ευρωεκλογές του 2019 στον υποψήφιο της ΝΔ Στέλιο Κιμπουρόπουλο, όσο και νωρίτερα στην ψήφιση του νόμου για την ταυτότητα φύλου από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, για την οποία ο Παύλος Πολάκης είχε φέρει σθεναρές αντιστάσεις. Ενδεικτικό είναι το απόσπασμα που ακολουθεί με αφορμή την ψήφιση του νομοσχεδίου επί ΣΥΡΙΖΑ: «Αργότερα, βέβαια, συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν πάντα αιτία της στάσης του το θυμικό, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις αποδείχθηκε εξαιρετικά ικανός να το συγκρατεί. Ο ίδιος άνθρωπος, που έδειχνε τότε τέτοια συμπεριφορά σε ένα νομοσχέδιο αξιακό για μας, λίγα χρόνια αργότερα θα πρωτοστατούσε στην υποστήριξη της υποψηφιότητας Κασσελάκη για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση, εκείνη την ώρα είχαμε μπροστά μας ένα πολύ μακρύ και δύσκολο ταξίδι. Αυτό απαιτούσε αίσθημα συλλογικής ευθύνης, που θα έβαζε το σύνολο πάνω από τις ατομικές επιλογές. Ο καθένας όφειλε να αρθεί πάνω από τον εαυτό του. Με τα πολλά, κατάφερα να τον μεταπείσω. Δεσμεύθηκε πως θα ψήφιζε το νομοσχέδιο, αλλά θα πήγαινε να κρυφτεί πίσω από μία κολώνα την ώρα της ψηφοφορίας να μην τον συλλάβει ο φακός της κάμερας. Για να πω την αλήθεια, πίστευα ή ήλπιζα πως αστειευόταν, μέχρι να το διαπιστώσω με τα ίδια μου τα μάτια».

Αντίστοιχα αιχμηρός είναι ο κ. Τσίπρας και για τη στάση του Παύλου Πολάκη στο θέμα του εμβολιασμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Αρκετοί είχαν εισηγηθεί τότε να τον διαγράψω. Η παρέκκλισή του από τη γραμμή μας για ένα τόσο ευαίσθητο θέμα συνιστούσε όντως πολύ σοβαρό ατόπημα. Τελικώς, όμως, αν και ομολογώ ότι το σκέφτηκα πολύ, δεν αποφάσισα κάτι τέτοιο. Προσπάθησα να τον πείσω ότι, με υγειονομικούς όρους, η αμφισβήτηση των εμβολίων εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους για τη ζωή και, με πολιτικούς όρους, έκανε κακό στην κοινή μας προσπάθεια, προκαλούσε σκληρές επιθέσεις εναντίον μας, έθετε σε αμφισβήτηση την ειλικρίνεια της στάσης μας», ανέφερε.

Στη συνέχεια, όταν θέλησε να επιβάλει δικούς του ανθρώπους στα ψηφοδέλτια των Χανίων, κατηγορώντας τον ευθέως για παραγοντισμό και ότι προσπαθούσε να αποτρέψει την πιθανότητα εκλογής του Γιώργου Σταθάκη.

«Ο Πολάκης όμως έφτασε στο σημείο να διατυπώσει δημόσια την εκβιαστική του απαίτηση. Αισθανόμουν πλέον πως η κατάσταση δεν μπορούσε να συνεχιστεί έτσι. Αποφάσισα λοιπόν να μην ανακοινώσω την υποψηφιότητα του στα Χανιά, και να αφήσω ανοιχτό το ζήτημα, με την πρόθεση, αν χρειαστεί, να τον αποκλείσω από το ψηφοδέλτιο», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Αφού έλαβε «συγχωροχάρτι», ξαναχτύπησε και τότε ο Αλέξης Τσίπρας έφτασε τα όρια του. Ωστόσο, ο χανιώτης βουλευτής βρήκε στήριξη από τους εσωκομματικούς αντιπάλους της «Ομπρέλας», που κατά τον πρώην πρωθυπουργό σήμαινε πολλά.

«Πριν προλάβει όμως να καταλαγιάσει το θέμα Παππά, στις 26 Φεβρουαρίου, έκανε ένα ακόμα “θαύμα»” ο Πολάκης. Παίρνοντας θάρρος από το κλίμα κομματικού πατριωτισμού που είχε δημιουργηθεί, θεώρησε πως έπρεπε να πει τα δικά του, με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο. Έκανε λοιπόν μια ανάρτηση, στοχοποιώντας δεκατρείς δικαστές και δεκαπέντε δημοσιογράφους. Όλους με τις φωτογραφίες των προσώπων τους και λεζάντα: “Το βαθύ κράτος… αν δεν καθαρίσουμε από αυτούς δεν θα είναι αλλιώς την άλλη φορά” (…)

Εξοργίστηκα. Έβγαλα μια ανακοίνωση με την οποία τον έθετα εκτός ψηφοδελτίων, με αποτέλεσμα αντιδράσεις από όλες τις πλευρές μέσα στο κόμμα. Όχι μόνο οι συνοδοιπόροι του Πολάκη, αλλά και οι εσωκομματικοί αντίπαλοί του, αντιτάχθηκαν με σφοδρότητα στην απόφαση αυτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι “Ομπρέλα” την καταδίκασε. Με δυο λόγια, το ατόπημα του Πολάκη ήταν μια ευκαιρία για τα επιτελεία της Ν.Δ. να πλήξουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Η απόφαση που τον έθεσε εκτός ψηφοδελτίων ήταν μια ευκαιρία για τα επιτελεία των τάσεων να πλήξουν εμένα».

Εντέλει, ο Πολάκης έλαβε ξανά «συγχωροχάρτι», αφού μεσολάβησε η τραγωδία των Τεμπών.

«Ο ίδιος, κατανοώντας ότι άλλαξε το κλίμα, επικοινώνησε μαζί μου. Του είπα ότι αν ανακαλούσε δημόσια, θα συζητούσαμε το θέμα του στην Εκτελεστική Γραμματεία. Τις επόμενες μέρες, πράγματι, έστειλε επιστολή στην Πολιτική Γραμματεία με την οποία ανακαλούσε και αναλάμβανε την ευθύνη. Έτσι, διασώθηκε η θέση του στο ψηφοδέλτιο. Όχι όμως και εικόνα του κόμματος, που από ό,τι φάνηκε είχε πληγεί ανεπανόρθωτα».

Η «Ομπρέλα»

Αναφερόμενος στις δυσκολίες που αντιμετώπιζε στο εσωκομματικό πεδίο ο Αλέξης Τσίπρας κάνει ιδιαίτερη μνεία στην «Ομπρέλα», αφήνοντας αιχμές για προσωπικές στρατηγικές. Στο βιβλίο περιγράφει τη στιγμή που του ανακοίνωσαν τη δημιουργία της ομάδας, αλλά και την ιδεολογική της κατεύθυνση.

«Τον Δεκέμβριο του 2020, λοιπόν, με επισκέφτηκαν στο γραφείο μου με κάθε επισημότητα ο Βίστας, ο Τσακαλώτος, ο Βίτσας, ο Παπαδημούλης, ο Λάμπρου και ο Δρίτσας. Η πολυμελής αυτή αντιπροσωπεία ήρθε να μου ανακοινώσει ότι συγκροτείται μια νέα τάση, την οποία βάφτισαν “Ομπρέλα”. Μια σύμπραξη, αν έχει κάποια σημασία αυτή η πληροφορία, της ομάδας των “53”, της εντός οργάνωσης της αριστερής πτέρυγας πόλος, και στελεχών όπως ο Βούτσης, ο Βίτσας και ο Παπαδημούλης.

Ποια ήταν η πολιτική, ή ιδεολογική, βάση αυτής της συσπείρωσης; Μία και μόνη. Η αντίθεσή τους στον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ σε έναν σύγχρονο, μαζικό, δημοκρατικό και ανοικτό κόμμα της Αριστεράς. Και η αντίθεση με μένα, που στήριζα αυτό τον μετασχηματισμό».

Η «Ομπρέλα», ωστόσο, έκανε μια επιπόλαιη κίνηση που έπαιξε ρόλο στην αύξηση της αναξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ.

«Η Ν.Δ. είχε στα χέρια της ένα εσωκομματικό κείμενο, που υπέγραψε ο Τσακαλώτος μαζί με άλλα στελέχη της «Ομπρέλας», γραμμένο καιρό πριν από τις εκλογές, όταν είχα ζητήσει να τεθούν σοβαρές προτάσεις για το προεκλογικό μας πρόγραμμα.

Εκείνοι, λοιπόν, πρότειναν την ιδέα τοπικών νομισμάτων, την οποία θεώρησαν τόσο λαμπρή, ώστε την έδωσαν και στη δημοσιότητα. Θυμάμαι ότι είχα τότε πραγματικά εξοργιστεί κυρίως με τον Τσακαλώτο, την πλήρωσε όμως ο Ανδρέας Ξανθός. Ήταν ίσως η μοναδική φορά που μίλησα σε τόσο έντονο τόνο και μάλιστα σε έναν άνθρωπο με ήπιο χαρακτήρα, όπως ο Ανδρέας. Αλλά αυτός βρέθηκε κατά τύχη μπροστά μου τη στιγμή που το έμαθα και αυτός πλήρωσε τη νύφη. Έφτασα να του φωνάζω: “Αν δεν θέλετε να ξανακερδίσουμε ποτέ εκλογές, αν θέλετε να υπονομεύσετε το κόμμα, πείτε το καθαρά”».

Το πρόβλημα «τάσεις»

Είναι ξεκάθαρο ότι από το 2019 και μετά, ο Αλέξης Τσίπρας θεωρεί τις δύο μεγάλες τάσεις στο κόμμα του ως ένα πραγματικό πρόβλημα, που ανταγωνίζονταν, κυρίως, μεταξύ τους.

«Απέναντι στην «Ομπρέλα» δραστηριοποιήθηκε ένα άλλο μπλοκ, στο οποίο πρωτοστάτησαν στελέχη όπως ο Παππάς, ο Πολάκης και η Τζάκρη. Τους κινούσε υποτίθεται η στήριξη του σχεδίου επανεκκίνησης, αλλά εκείνο που τους συγκινούσε ήταν η αντιπαλότητα με την «Ομπρέλα».

Η αντιπαλότητα αυτή δεν ήταν μόνο πολιτική. Ήταν και μια σύγκρουση κουλτούρας και ύφους, που έφτανε και στη βάση του κόμματος (…) Μια σύγκριση του Πολάκη με τον Τσακαλώτο μπορεί ίσως να αποδώσει καλύτερα αυτή τη διαφορά ύφους και κουλτούρας».

Πηγή