Τα τελευταία 6 χρόνια, η Φινλανδία κατατάσσεται ως η πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο. Ο Frank Martela , PhD, είναι ένας Φινλανδός φιλόσοφος και ερευνητής ψυχολογίας που μελετά τα θεμελιώδη στοιχεία της ευτυχίας. Είναι επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Aalto στη Φινλανδία και συγγραφέας του βιβλίου «A Wonderful Life: Insights on Finding a Meaningful Existence». Έχοντας ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, και ως ψυχολόγος και ερευνητής της ευτυχίας, όλοι τον ρωτούν συχνά: «τι ακριβώς κάνει τους ανθρώπους στη Φινλανδία τόσο ικανοποιημένους από τη ζωή τους;».
Ίσως εκπλαγείς όταν μάθεις ότι οι Φινλανδοί είναι συχνά οι πρώτοι που αμφισβητούν αυτόν τον χαρακτηρισμό. Η εθνική τους αυτοεικόνα, όπω λέει ο Frank Martela, τους χαρακτηρίζει ως ήσυχους, εσωστρεφείς και κάπως μελαγχολικούς τύπους. Αυτό δεν ευθυγραμμίζεται ακριβώς με το να είσαι ο πιο ευτυχισμένος λαός στη γη, έτσι δεν είναι;
Ωστόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι εκείνοι που αναζητούν πιο απεγνωσμένα την ευτυχία τείνουν να είναι λιγότερο ευτυχισμένοι. Έτσι, εάν η αληθινή ευτυχία επιτυγχάνεται καλύτερα έμμεσα, χωρίς να της δίνεται πολλή προσοχή, αυτό είναι κάτι στο οποίο οι Φινλανδοί διαπρέπουν.
«Ένα μεγάλο μέρος της ικανοποίησής μας πηγάζει από το πώς φροντίζουν οι θεσμοί της χώρας για τους πολίτες της . Αλλά η κουλτούρα και οι αξίες μας παίζουν επίσης βασικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τη ζωή και σκεφτόμαστε την ευτυχία. Είναι εμφανές σε αυτές τις 4 φράσεις που χρησιμοποιούμε συνεχώς», λέει Cnbc.com.
Ακολουθούν αυτές οι 4 φράσεις
1. «Όποιος έχει την ευτυχία πρέπει να την κρύψει»
Στη Φινλανδία, τείνουμε να πιστεύουμε ότι αν έχεις βρει την ευτυχία, δεν πρέπει να τη δείχνεις. Αναμφισβήτητα, αυτή είναι μια περίεργη έκφραση. Γιατί πρέπει να κρύβεις το χαμόγελό σου όταν ο κόσμος σου φέρεται καλά; Αυτό το ρητό, που επινοήθηκε από τον εθνικό ποιητή της Φινλανδίας Eino Leino , πηγάζει από το σεμνό εθνικό ταμπεραμέντο. Οι εμφανείς επιδείξεις πλούτου και επιτυχίας αποφεύγονται εδώ.
Για παράδειγμα, στο Ελσίνκι, την πρωτεύουσα, σπάνια θα δεις φανταχτερά ή ακριβά αυτοκίνητα στους δρόμους. Ακόμη και οι διευθύνοντες σύμβουλοι τείνουν να οδηγούν βαρετά Volvo και Volkswagen παρά οτιδήποτε θα τους έκανε να ξεχωρίζουν. «Είναι στην ανθρώπινη φύση να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους, κάτι που συχνά έχει αρνητική επίδραση στην ευτυχία μας. Ωστόσο, στη Φινλανδία και σε άλλες σκανδιναβικές χώρες, οι άνθρωποι τείνουν να αγνοούν αυτές τις συγκρίσεις – και περισσότερο περιεχόμενο», λέει ο ψυχολόγος.
2. «Ο απαισιόδοξος δεν θα απογοητευτεί ποτέ»
Αυτό είναι ένα παλιό φινλανδικό ρητό χωρίς ξεκάθαρη προέλευση. Ήταν πάντα μια πολιτιστική σταθερά. «Πιστεύουμε ότι τα πισωγυρίσματα είναι γεγονός της ζωής. Θα βιώσουμε πόνο, απογοήτευση ακόμα και τραγωδίες. Αυτό δεν είναι κάτι για το οποίο φοβόμαστε επειδή γνωρίζουμε ότι έχουμε τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε συναισθηματικά αυτές τις προκλήσεις», εξηγεί ο Frank Martela.
Ένας από τους αγαπημένους του φιλοσόφους είναι ο Τσαρλς Πιρς . Ήταν Αμερικανός, αλλά η φιλοσοφία του «μελιορισμού», — ουσιαστικά ότι τα πράγματα δεν είναι ούτε τα χειρότερα ούτε τα καλύτερα, αλλά πάντα «ικανά να βελτιωθούν» — είναι μια στάση που συμμερίζονται πολλοί Φινλανδοί, συμπεριλαμβανομένου και εμένα.
Όποια και αν είναι η κατάστασή σας, υπάρχει πάντα κάτι που μπορεί να γίνει καλύτερο. Η αποδοχή αυτών των αναπόφευκτων αγώνων, ενώ εστιάζετε σε ό,τι είναι ακόμα στα χέρια σας και μπορεί να βελτιωθεί, θα σας κρατήσει δραστήριους και γεμάτους ενέργεια ακόμα και σε δύσκολες στιγμές.
3. «Ο καθένας είναι ο σιδεράς της ευτυχίας του»
Αυτό είναι ένα ρητό που έχει ρίζες στην αρχαία Ρώμη – “Faber est suae quisque fortunae” – αλλά ήταν από καιρό αρκετά δημοφιλές στη Φινλανδία. Μας υπενθυμίζει ότι όλοι πρέπει να σφυρηλατήσουμε τη δική μας ευτυχία. Δεν θα μας δοθεί σε ασημένια πιατέλα.
Ενώ ο καθένας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τη ζωή του, η έρευνα δείχνει ότι ποιοι είμαστε , τι μπορούμε να πετύχουμε στη ζωή και η ευτυχία μας είναι συχνά το άθροισμα των ανθρώπων γύρω μας. Το πόση υποστήριξη λαμβάνουμε συχνά καθορίζει πού θα καταλήξουμε στη ζωή.
Έχοντας αυτό κατά νου, προτιμώ μια τροποποιημένη εκδοχή αυτής της φράσης: «Ο καθένας είναι ο σέντερ φορ της δικής του ευτυχίας».
Στο χόκεϊ επί πάγου, ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα της Φινλανδίας, αν παίζεις σέντερ, πρέπει να βάλεις δουλειά για να προσπαθήσεις να σκοράρεις. Ωστόσο, αν οι εξτρέμ και οι αμυντικοί σου δεν σου περάσουν το ξωτικό, θα μείνεις μόνος. Χρειαζόμαστε τόσο τη δική μας προσπάθεια όσο και την υποστήριξη της κοινότητάς μας για να πετύχουμε.
4. «Μερικοί έχουν ευτυχία, όλοι έχουν καλοκαίρι»
Αυτή είναι μια άλλη αγαπημένη φινλανδική έκφραση που μεταδίδεται εδώ και πάνω από 100 χρόνια.
Οι περισσότεροι Φινλανδοί καταλαβαίνουν ότι ενώ υπάρχουν πτυχές της ζωής μας που μπορούμε να επηρεάσουμε ή να αλλάξουμε, υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που απλά δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Δεν έχει νόημα λοιπόν να ζηλεύουμε αυτούς που είναι χαρούμενοι αυτή τη στιγμή, ακόμα κι αν δυσκολευόμαστε.
Άλλοτε η ζωή δίνει, άλλοτε παίρνει. Αύριο κάποιος άλλος μπορεί να είναι αυτός που περνάει δύσκολα, ενώ κάτι απολαυστικό έρχεται στο δρόμο σας.
Εμείς οι Φινλανδοί γνωρίζουμε ότι, ανεξάρτητα από την κατάσταση, μπορείτε πάντα να βασίζεστε σε ένα πράγμα: αργά ή γρήγορα, το καλοκαίρι θα έρθει σε όλους μας.
photo credits – oladeka.com
