Με άνεση μπορούμε να πούμε ότι πλέον η είσοδος των Βρετανών καταναλωτών σε ένα σουπερμάρκετ δημιουργεί προβληματισμό και αβεβαιότητα. Προβληματισμό, διότι ο πληθωρισμός των τροφίμων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ONS), βρισκόταν στο 16,8% για τον μήνα Ιανουάριο. Έτσι αρκετοί Βρετανοί όντως αναρωτιούνται αν θα αντέξουν οικονομικά να αγοράσουν όσα υπολογίζουν. Και κάπου εδώ έρχεται να προστεθεί η αβεβαιότητα. Μπορεί κάποιος να έχει χρήματα, για να αγοράσει τα προϊόντα που επιθυμεί, αλλά να μην τα βρει σε κάποιο από τα σχεδόν άδεια ράφια. Τα προβλήματα άρχισαν πριν από δύο μήνες με την έλλειψη αυγών και την απόφαση βρετανικών σουπερμάρκετ να περιορίσουν τις ποσότητες που αγοράζουν. Μπορεί ο περιορισμός να έχει καταργηθεί, όμως ακόμα δεν υπάρχει πληθώρα αυγών στα ράφια, ενώ και οι τιμές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.
Σε αυτή την εικόνα ταλαιπωρίας έρχεται τώρα να προστεθεί ο περιορισμός της αγοράς φρούτων και λαχανικών. Οι Βρετανοί καταναλωτές από σήμερα θα παλεύουν να βρουν ντομάτα, μαρούλι, πράσινη σαλάτα, πιπεριές και άλλα φρούτα και λαχανικά, καθώς όλα αυτά μπαίνουν στη λίστα των «περιορισμένων». Συγκεκριμένα, το ASDA αποφάσισε να επιτρέπει την αγορά το πολύ τριών πακέτων σε ντομάτες, μαρούλια, ακόμα και βατόμουρα, ενώ το Morrisons περιορίζει ακόμα περισσότερο των αριθμό αυτόν σε μόλις δυο.
Το 95% των ντοματών είναι εισαγόμενες
Σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Αγροτών (National Farmers’ Union) οι άσχημες καιρικές συνθήκες σε Νότια Ευρώπη και Βόρεια Αφρική είναι αυτές που οδήγησαν στην έλλειψη των προϊόντων και σχεδόν αυτόματα στην λήψη των μέτρων. Για να καταλάβει κάποιος πόσο σημαντικές είναι οι εισαγωγές στη χώρα τους χειμερινούς μήνες, αρκεί να αναλογιστεί ότι για τις ντομάτες οι εισαγωγές αντιπροσωπεύουν το 95% της εγχώριας κατανάλωσης και αντίστοιχα το 90% για τα μαρούλια.
Αυτό ουσιαστικά αφήνει τη χώρα ανήμπορη να σταθεί στη δική της παραγωγή. Στο χθεσινό ετήσιο συνέδριο των αγροτών στο Μπέρμιγχαμ εξετάστηκε ως ένας ακόμα λόγος για τις ελλείψεις και η ενεργειακή κρίση. Το υψηλό κόστος του φυσικού αερίου έχει οδηγήσει τα θερμοκήπια του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και της Ολλανδίας να μειώσουν την παραγωγή, μη μπορώντας να λειτουργήσουν ως εναλλακτική λύση. Μάλιστα το ποσοστό παραγωγής στη χώρα, σύμφωνα με την NFU, βρίσκεται στο χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων 40 ετών.
Σε αυτή την κατάσταση η συντηρητική κυβέρνηση δέχεται πυρά από τους αγρότες, οι οποίοι τονίζουν ότι δεν υπήρξε η απαραίτητη στήριξη στο αυξανόμενο ενεργειακό κόστος. Η πρόεδρος της Ένωσης Αγροτών Μινέτ Μπάτερς δήλωσε μάλιστα ότι «χωρίς αμφιβολία τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν επιπρόσθετες ελλείψεις αν η κυβέρνηση δεν βοηθήσει». Πάντως, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάρκ Σπένσερ επιμείνει ότι «οι ελλείψεις οφείλονται περισσότερο στις καιρικές συνθήκες, παρά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Βρετανοί παραγωγοί».
Οι αυξημένες τιμές ήρθαν για να μείνουν
Καταναλωτές και παραγωγοί θα πρέπει να σκεφτούν όχι μόνο τις ελλείψεις, αλλά και τις τιμές που θα επακολουθήσουν. Σύμφωνα με το Nationwide Produce, από τους μεγαλύτερους και παλαιότερους παραγωγούς στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι τιμές χονδρικής πολλών τέτοιων προϊόντων έχουν διπλασιαστεί σε σχέση μόλις με πέρυσι. Για παράδειγμα ένα καφάσι ντομάτες κοστίζει πλέον 14 λίρες, σε σύγκριση με τις 7 λίρες που θα στοίχιζε πέρυσι τέτοια εποχή. Σύμφωνα με την Ένωση Λιανικού Εμπορίου (British Retail Consortium) οι ελλείψεις θα παραμείνουν για αρκετές ακόμη εβδομάδες.
Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο
DEUTSCHE WELLE
