Γεωργία Μπόχτη
Στο συνολικό ποσό των 394.110.958 ευρώ ανέρχεται ο προϋπολογισμός του νέου Προγράμματος «Δυτική Μακεδονία» του ΕΣΠΑ 2021-2027. Στόχος του είναι η διαμόρφωση ενός νέου, ενισχυμένου και διακριτού ρόλου της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στο εθνικό και διεθνές περιβάλλον, με επίκεντρο τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης μέσω:
✱ Του οικονομικού μετασχηματισμού της περιφερειακής οικονομίας με όρους βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας.
✱ Της στήριξης της καθαρής ενέργειας και της πράσινης βιώσιμης ανάπτυξης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης των αστικών περιοχών και των περιοχών υπαίθρου.
✱ Της δημιουργίας υψηλού επιπέδου κοινωνικής συνοχής.
Από τα συνολικά 394,1 εκατ. ευρώ, το ποσό της κοινοτικής στήριξης ανέρχεται σε 334.994.311 ευρώ, εκ των οποίων το ποσό των 248.206.933 ευρώ θα αντληθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το ποσό των 86.787.378 ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕKΤ+). Το υπολειπόμενο ποσό, ύψους 59.116.647 ευρώ, αποτελεί εθνική συνδρομή.
Κατανομή πόρων
Πιο αναλυτικά, η κατανομή των πόρων του προγράμματος ανά προτεραιότητα, όπως εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει ως εξής:
● Π1: Ενίσχυση του παραγωγικού και οικονομικού μετασχηματισμού της περιφέρειας, ύψους 40 εκατ. ευρώ.
● Π2: Στήριξη της καθαρής ενέργειας και της πράσινης αειφόρου ανάπτυξης, ύψους 79,5 εκατ. ευρώ.
● Π3: Βελτίωση της διασυνδεσιμότητας της περιφέρειας, ύψους 39 εκατ. ευρώ.
● Π4A: Ενίσχυση της Κοινωνικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας (ΕΤΠΑ), ύψους 57,8 εκατ. ευρώ.
● Π4B: Ενίσχυση της Κοινωνικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας (ΕΚΤ+), ύψους 100 εκατ. ευρώ.
● Π5: Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη των αστικών περιοχών και της υπαίθρου (ΕΤΠΑ), ύψους 70,5 εκατ. ευρώ.
● Τεχνική Βοήθεια (ΕΤΠΑ), ύψους 5,2 εκατ. ευρώ.
● Τεχνική Βοήθεια (ΕΚΤ), ύψους 2,1 εκατ. ευρώ.
Μεταλιγνιτική περίοδος
Σύμφωνα με την περιφέρεια, «το πρόγραμμα καλείται να συνδράμει καθοριστικά αφενός στην αντιμετώπιση των αναγκών της Δυτικής Μακεδονίας για την ανάκαμψη τόσο από τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, όσο και από τις επιπτώσεις της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, καθώς επίσης και των αναγκών της μετάβασης στη μεταλιγνιτική περίοδο και αφετέρου στην ανάδειξη των ιδιαίτερων αναπτυξιακών της χαρακτηριστικών με έμφαση στην αντιμετώπιση της ανεργίας, μέσα από στοχευμένες και προσεκτικά επιλεγμένες παρεμβάσεις που θα αποφέρουν σημαντική προστιθέμενη αξία και θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του ΕΣΠΑ 2021-2027 και των στόχων πολιτικής της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027».
Ήδη στις 22 Νοεμβρίου 2022, πραγματοποιήθηκε στην Καστοριά η 1η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος «Δυτική Μακεδονία» του ΕΣΠΑ 2021-2027. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, τα στελέχη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγράμματος «Δυτική Μακεδονία» παρουσίασαν το πρόγραμμα, εξειδίκευσαν τις δράσεις, μίλησαν για τη μεθοδολογία αξιολόγησης και τα κριτήρια επιλογής των πράξεων κ.ά.
Επιδιωκόμενα αποτελέσματα
Στα σημαντικότερα επιδιωκόμενα αποτελέσματα περιλαμβάνονται:
✱ Βελτίωση των ερευνητικών υποδομών και των ικανοτήτων Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΤΑΚ) στους τομείς προτεραιότητας της έξυπνης εξειδίκευσης της περιφέρειας.
✱ Στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και προώθηση συνεργασίας με ερευνητικά ιδρύματα.
✱ Αύξηση του ποσοστού του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων για επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία.
✱ Αύξηση της χρήσης ψηφιακών υπηρεσιών της αυτοδιοίκησης από πολίτες και επιχειρήσεις.
✱ Αύξηση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων στους τομείς έξυπνης εξειδίκευσης.
✱ Αύξηση του ποσοστού εξαγωγών στο σύνολο του ΑΕΠ της περιφέρειας.
✱ Δημιουργία θέσεων απασχόλησης στις επιχειρήσεις που ενισχύονται.
✱ Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων υποδομών – αύξηση χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
✱ Αύξηση του ποσοστού κάλυψης περιοχών με αντιπλημμυρική προστασία.
✱ Βελτίωση επιπέδου κάλυψης οικισμών με ασφαλή δίκτυα παροχής πόσιμου νερού.
✱ Βελτίωση της προστασίας και της ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων.
✱ Βελτίωση επιπέδου κάλυψης οικισμών από δίκτυα και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και προστασίας των ευαίσθητων υδάτινων αποδεκτών.
✱ Βελτίωση της διαχείρισης των βιοαποβλήτων και ανάπτυξη των υποδομών των πράσινων σημείων.
✱ Αναβάθμιση του ενδοπεριφερειακού δικτύου και προώθηση της συνδεσιμότητας με την Εγνατία και τους κάθετους άξονες.
✱ Ενίσχυση των υποδομών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και βελτίωση των υποδομών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
✱ Βελτίωση των υποδομών υγείας και κοινωνικής μέριμνας και προώθηση της κοινωνικής ένταξης των ευπαθών ομάδων και των μειονεκτουσών ομάδων πληθυσμού.
✱ Προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς και αύξηση της επισκεψιμότητας των πολιτιστικών και φυσικών πόρων της περιφέρειας.
✱ Ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας των ανέργων με έμφαση στους τομείς έξυπνης εξειδίκευσης.
✱ Ενίσχυση της πρόσβασης στην απασχόληση των ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
✱ Ενίσχυση των κοινωνικών δομών και βελτίωση της πρόσβασης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων και των μειονεκτουσών ομάδων σε βελτιωμένες υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας.
✱ Ενίσχυση της ολοκληρωμένης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης μέσω ολοκληρωμένων χωρικών επενδύσεων στις αστικές περιοχές και στις περιοχές της υπαίθρου.
