Της Συντακτικής Επιτροπής του Bloomberg Opinion
Ξημερώνει επιτέλους η εποχή της πυρηνικής σύντηξης;
Μετά από πολλές δεκαετίες όχι και τόσο παραγωγικής έρευνας, οι επιστήμονες έχουν σημειώσει τελευταία σοβαρή πρόοδο προς μια ενεργειακή επανάσταση. Τη Δευτέρα ανακοινώθηκαν τα νέα για το τελευταίο ορόσημο: σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, επιστήμονες στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore στην Καλιφόρνια προκάλεσαν πρόσφατα μια αντίδραση σύντηξης η οποία παρήγαγε καθαρό ενεργειακό κέρδος – δηλαδή παρήγαγε περισσότερη ενέργεια απ’ όση κατανάλωσε.
Αν και οι πρακτικές του συνέπειες μπορεί να είναι περιορισμένες, ήταν ένα σημαντικό συμβολικό και επιστημονικό επίτευγμα. Το “καθαρό κέρδος” είναι το άπιαστο άστρο της έρευνας για την πυρηνική σύντηξη από τη δεκαετία του 1950. Η συνειδητοποίησή του λογικά θα δώσει μεγάλη ώθηση στις παγκόσμιες ερευνητικές προσπάθειες, θα παράσχει κρίσιμα δεδομένα για μελέτες άλλων επιστημόνων, θα επικυρώσει την ώθηση για περισσότερες κρατικές επενδύσεις και θα προσφέρει μια δελεαστική εικόνα των δυνατοτήτων της σύντηξης στον πραγματικό κόσμο.
Επανάσταση
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αυτά θα μπορούσαν να είναι επαναστατικές εξελίξεις. Ένας λειτουργικός αντιδραστήρας σύντηξης θα μπορούσε να παράγει αποτελεσματικά απεριόριστη ενέργεια, χωρίς διαλείμματα, χωρίς εκπομπές άνθρακα, χωρίς επικίνδυνα απόβλητα και με εξαιρετικά λιγότερους υλικούς πόρους από εκείνους οι οποίοι απαιτούνται από άλλα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Ο στόχος του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για μια οικονομία μηδενικών ρύπων αρχίζει έτσι να φαντάζει πιο εύλογος. Οι μακροπρόθεσμες κλιματικές και ενεργειακές προκλήσεις για την ανθρωπότητα φαίνονται πολύ πιο διαχειρίσιμες. Κι όλα αυτά χωρίς να βάλουμε στο παιχνίδι τις άλλες επιστημονικές και τεχνολογικές προόδους τις οποίες η σύντηξη θα μπορούσε μια μέρα να “ξεκλειδώσει”.
Ένας ορισμένος σκεπτικισμός εξακολουθεί να είναι δικαιολογημένος. Λίγες τεχνολογίες έχουν διαφημιστεί τόσο αδυσώπητα όλα αυτά τα χρόνια και οι εναπομείνασες προκλήσεις για την κατασκευή ενός βιώσιμου εμπορικού αντιδραστήρα – τεχνικές και οικονομικές – είναι τεράστιες. Πολλά χρόνια δαπανηρής έρευνας και επίλυσης προβλημάτων βρίσκονται μπροστά μας, χωρίς καμία εγγύηση επιτυχίας. Ακόμα κι έτσι, τα αστέρια ευθυγραμμίζονται προς την πρόοδο – και ενδεχομένως προς περισσότερες ανακαλύψεις.
Ένας λόγος αισιοδοξίας είναι ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει πάρει στα σοβαρά το θέμα της σύντηξης. Τον Μάρτιο, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική προκειμένου να επιταχύνει τις προσπάθειες εμπορικής αξιοποίησης της πυρηνικής σύντηξης. Το Κογκρέσο διέθεσε πρόσφατα ένα ποσό-ρεκόρ 713 εκατομμυρίων δολαρίων για έρευνα και κατασκευή έργων σύντηξης, μαζί με περίπου 50 εκατομμύρια δολάρια για μια σημαντική συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Τα έργα σύντηξης θα επωφεληθούν σύντομα, επίσης, από εκατοντάδες εκατομμύρια κονδύλια του αμερικανικού Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού. Συνολικά, αυτό είναι το είδος της εστιασμένης δέσμευσης που είχε καθυστερήσει πολύ.
Κεφάλαια και γραφειοκρατία
Η ιδιωτική επιχειρηματικότητα μπαίνει επίσης στο παιχνίδι σε σημαντική κλίμακα. Μέχρι στιγμής, οι επενδυτές έχουν αφιερώσει σχεδόν 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε περίπου 35 νεοφυείς επιχειρήσεις σύντηξης, σύμφωνα με όμιλο του κλάδου, με τη χρηματοδότηση περίπου να διπλασιάζεται σε σχέση με πέρυσι. Αρκετές από αυτές τις εταιρείες έχουν την υποστήριξη πρωτοπόρων της Silicon Valley, συμπεριλαμβανομένων των General Fusion (Jeff Bezos), Commonwealth Fusion Systems (Bill Gates) και Helion Energy (Peter Thiel). Ορισμένες έχουν ήδη εκκινήσει τη διαδικασία δημιουργίας νέων εγκαταστάσεων. Το Bloomberg Intelligence εκτιμά ότι ο κλάδος θα μπορούσε μια μέρα να αποτιμάται στην αγορά έναντι 40 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Προς το παρόν, αρκεί για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εκφράζουν επιφυλακτικό ενθουσιασμό και να θέτουν τις βάσεις για μελλοντική πρόοδο. Καθώς η επιστήμη της σύντηξης προχωρά, η παγκόσμια συνεργασία θα είναι απαραίτητη. Η χρηματοδότηση για την έρευνα, την εκπαίδευση ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και τη δημιουργία υποδομών θα πρέπει να διπλασιαστεί. Πάνω απ’ όλα, οι κυβερνήσεις πρέπει να αποφύγουν τη γραφειοκρατία – εκείνου του είδους που άσκοπα καθυστερούσε τα παραδοσιακά έργα πυρηνικής σχάσης – και να αποτρέψουν τα τοπικά συμφέροντα από το να εμποδίσουν την καινοτομία.
Το ξεκλείδωμα της δύναμης των άστρων δεν ήταν ποτέ εύκολος στόχος. Λίγες επιστημονικές προσπάθειες θα μπορούσαν ωστόσο να έχουν μεγαλύτερη πιθανή ανταμοιβή.
