Ότι και να κάνει η Τουρκία, όλα δείχνουν πως η περαιτέρω βουτιά της ήδη βυθισμένης λίρας θα συνεχιστεί, είναι το μήνυμα που στέλνει η Capital Economics έπειτα από την νέα μείωση των επιτοκίων στην οποία προχώρησε η κεντρική τράπεζα της χώρας την Πέμπτη, ακολουθώντας την επιθυμία του Ερντογάν.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας ενίσχυσε τον κύκλο χαλάρωσης της νομισματικής της πολιτικής με μείωση των επιτοκίων κατά 150 μονάδες βάσης (και στο 10,50%), αλλά άφησε να εννοηθεί ότι ο κύκλος χαλάρωσης θα ολοκληρωθεί τον επόμενο μήνα. «Ακόμα κι έτσι, η χάραξη πολιτικής εκτείνεται περαιτέρω στο άγνωστο και με τις εξωτερικές συνθήκες χρηματοδότησης να έχουν επιδεινωθεί επικίνδυνα πιστεύουμε ότι η πίεση στην τουρκική λίρα θα εκτοξευθεί»«, όπως σημειώνει η Capital Economics.
Όλοι οι αναλυτές ανέμεναν ευρέως μείωση των επιτοκίων της Τουρκίας την Πέμπτη, αλλά η μείωση κατά 150 μ.β ήταν μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν μετά από δύο κινήσεις 100 μ.β τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Αυτό έρχεται μετά τα πρόσφατα σχόλια του Ερντογάν ο οποίος κάλεσε την κεντρική τράπεζα να χαλαρώσει περαιτέρω την πολιτική και παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έφτασε στο 83,5% ετησίως τον Σεπτέμβριο. Η ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας υπογράμμισε ότι στο β’ εξάμηνο του 2022 η οικονομική ανάπτυξη στη χώρα θα επιβραδυνθεί ενώ έδωσε την εκτίμηση ότι θα προχωρήσει σε ένα παρόμοιο βήμα στην επόμενη συνεδρίαση και θα τερματίσει τον κύκλο μείωσης των επιτοκίων.
«Αυτό το guidance φαίνεται να είναι μια παραδοχή ότι η μείωση των επιτοκίων δεν είναι το σωστό μονοπάτι όταν ο πληθωρισμός είναι τόσο υψηλός. Αλλά την ίδια στιγμή, τονίζει ότι θα φέρει τα επιτόκια στο 9% και θα ικανοποιήσει την επιθυμία του Ερντογάν να μειώσει τα επιτόκια σε μονοψήφια επίπεδα», όπως επισημαίνει η Capital Economics. Η περαιτέρω χαλάρωση θα εξαρτηθεί φυσικά από το πόση πίεση θα ασκήσει Ερντογάν στην κεντρική τράπεζα, όπως προσθέτει.
Αντί να αυξήσουν τα επιτόκια ως απάντηση στην νομισματική κρίση που ξέσπασε το 2021, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Τουρκίας έχουν ξεκινήσει ένα ανορθόδοξο πείραμα που ονομάζεται «νέο οικονομικό μοντέλο» το οποίο εστιάζει στη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών και την προώθηση της χρήσης της λίρας ή την «λιρο-ποίηση» (“lira-isation”), για τη μόνιμη μείωση των μακροοικονομικών ευπαθειών και του πληθωρισμού. Και θα συνεχίσουν να το «κυνηγούν» ως ένα από τα κύρια κανάλια μείωσης του πληθωρισμού σε διαρκή βάση.
Μια βασική απειλή ωστόσο σε αυτό το πείραμα, παραμένει η ίδια η τουρκική λίρα, τονίζει η Capital Economics, η οποία έχει παραμείνει σχετικά σταθερή τον περασμένο μήνα έναντι του δολαρίου, στα 18,6 δολ. Οι κίνδυνοι ωστόσο αυξάνονται ολοένα και περισσότερο για περαιτέρω μεγάλες βουτιές του νομίσματος, δεδομένου του υψηλού ποσοστού πληθωρισμού της Τουρκίας, του διευρυνόμενου πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (5% του ΑΕΠ τον Αύγουστο) και του σκηνικού των αυστηρότερων συνθηκών εξωτερικής χρηματοδότησης, όπως προειδοποιεί η Capital Economics.
«Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Τουρκία έχουν ενισχύσει τη στρατηγική τους για το νέο τους οικονομικό μοντέλο “λιρο-ποίησης” της οικονομίας, ακολουθώντας πιο ακραίες πολιτικές από-δολαριοποίησης τους τελευταίους μήνες. Αυτά φαίνεται να έχουν αντίκτυπο όσον αφορά την υποτίμηση της λίρας. Αλλά η κεντρική τράπεζα φαίνεται να έχει διαγνώσει εσφαλμένα τη δολαριοποίηση ως αιτία και όχι ως σύμπτωμα του προβλήματος του πληθωρισμού στην Τουρκία. Είναι δύσκολο να δούμε την κεντρική τράπεζα να μειώνει τη βιωσιμότητα του πληθωρισμού τα επόμενα χρόνια, ενώ τα πραγματικά επιτόκια παραμένουν βαθιά αρνητικά», όπως τονίζει.
