Η επαναφορά στις ράγες της πυρηνικής συμφωνίας του Ιράν, θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για σημαντικές μειώσεις στις τιμές του πετρελαίου, σε μια εποχή που η ενεργειακή κρίση οδηγεί σε εκτροχιασμό την παγκόσμια οικονομία.
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να αποσύρει τις ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία το 2018, η Τεχεράνη ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός στον ΟΠΕΚ μετά τη Σαουδική Αραβία και το Ιράκ.
Το 2017, ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία.
Σήμερα, μια συμφωνία με το Ιράν θα τροφοδοτούσε την παγκόσμια αγορά με επιπλέον 1,1,- 1,2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα συμβάλλοντας καθοριστικά στις μειώσεις τις τιμές της ενέργειας εν όψει ένός πολύ δύσκολου ενεργειακά χειμώνα.
Αν και το ιρανικό πετρέλαιο δεν θα αντιστάθμιζε πλήρως την απώλεια των ρωσικών βαρελιών, θα συνέβαλε σημαντικά στη μείωση των πιέσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Κατακόρυφη πτώση του πετρελαίου στα 65 δολάρια το βαρέλι
«Ο ΟΠΕΚ θα μπορούσε εύκολα να παράγει 30,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, εάν το Ιράν επιστρέψει στην παγκόσμια αγορά, οδηγώντας την τιμή του Brent στα 65 δολάρια το βαρέλι», δήλωσε στο CNBC ο Τάμας Βάργκα, αναλυτής της PVM Oil Associates στο Λονδίνο.
Μια τεράστια πτώση των τιμών, καθώς η τρέχουσα τιμή του Brent, διαπραγματεύεται σήμερα λίγο πάνω από τα 101 δολάρια το βαρέλι στη Νέα Υόρκη.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, οτι ο ΟΠΕΚ ίσως αναγκαστεί να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου, αντί να την αυξήσει όπως πιέζουν οι ΗΠΑ, οδηγεί το νέο ράλι του πετρελαίου.
Ποιος εμποδίζει τη συμφωνία
Ο Τάμας Βάργκα εκτιμά, ότι η επιστροφή του Ιράν δεν θα γίνει σύντομα. Η βετεράνος αναλύτρια του ΟΠΕΚ, Χελίμα Κροφτ, επικεφαλής της παγκόσμιας στρατηγικής εμπορευμάτων της RBC Capital Markets, δηλωσε στους Financial Times ότι «γνωρίζουμε πως η Σαουδική Αραβία και άλλοι περιφερειακοί παράγοντες δεν είναι αισιόδοξοι ως προς την συμφωνία καθώς θέτουν ζητήματα ασφάλειας».
Από την πλευρά τους οι Ιρανοί διαπραγματευτές στα μέσα Αυγούστου εξέφρασαν την αισιοδοξία τους για τις προοπτικές μιας συμφωνίας, με έναν ανώτατο αξιωματούχο να δηλώνει οτι «είμαστε πιο κοντά από ό,τι ήμασταν πριν» στην εξασφάλιση μιας συμφωνίας και ότι «τα υπόλοιπα ζητήματα δεν είναι πολύ δύσκολο να επιλυθούν».
Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν ακόμη εμπόδια που αποδεικνύονται αρκετά δύσκολα να επιλυθούν.
Το κύριο ζήτημα της διαμάχης μεταξύ Ιράν και των χωρών που μετείχαν στη συμφωνία του 2015, είναι η συνεχιζόμενη έρευνα από τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας – τον πυρηνικό φύλακα του ΟΗΕ – για ανεξήγητα ίχνη ουρανίου που βρέθηκαν σε εγκαταστάσεις του Ιράν στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Η Τεχεράνη θέλει να κλείσει η έρευνα προτού αποδεχτεί οποιαδήποτε συμφωνία με την ομάδα των 6.
Η πυρηνική συμφωνία, που ονομάζεται επίσημα «Κοινό Σχέδιο Δράσης», συντάχθηκε το 2015 υπό την κυβέρνηση Ομπάμα μαζί με τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Ρωσία και την Κίνα, και οδήγησε σε άρση των οικονομικών κυρώσεων στο Ιράν με αντάλλαγμα περιορισμούς στο πυρηνικό του πρόγραμμα.
Ωστόσο, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ στα μέσα του 2018, οι κυρώσεις επέστρεψαν και έχουν συντρίψει την οικονομία του Ιράν των 84 εκατομμυρίων ανθρώπων με την Τεχεράνη, να έχει αυξήσει προοδευτικά την πυρηνική της δραστηριότητα κατά παράβαση της συμφωνίας, εμπλουτίζοντας ουράνιο στα υψηλότερα επίπεδα που έχει εμπλουτίσει ποτέ.
Αυτό ώθησε τον επικεφαλής της ΔΟΑΕ να προειδοποιήσει ότι «μόνο οι χώρες που κατασκευάζουν βόμβες» επιδεικνύουν αυτό το επίπεδο της πυρηνικής δραστηριότητας.
Αυτό σημαίνει, ότι ο κίνδυνος είναι υψηλός ιδιαίτερα για την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία έχει χαρακτηρίσει την αναβίωση της συμφωνίας ως προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής της.
Αναλυτές ωστόσο εκτιμούν οτι η πιθανότητα να επιτευχθεί συμφωνία είναι μικρή καθώς «είναι πολιτικά αντιδημοφιλής στην Αμερική και ακόμη και στο Ιράν».
200 εκατ. βαρέλια εν πλω
Το Ιράν έχει σήμερα περίπου 150 με 200 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου και εν πλω στους ωκεανούς, έτοιμα να διοχετευτούν το συντομότερο στην αγορά, μόλις ολοκληρωθεί η συμφωνία ενώ η Τεχεράνη, θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγή της κατά περίπου 900.000 βαρέλια την ημέρα για τους πρώτους 8 μήνες.
Αυτό σημαίνει, επιπλέον 30 εκατ. βαρέλια πετρέλαιο την ημέρα, εκτός εάν τα μέλη του ΟΠΕΚ αποφασίσουν να μειώσουν σημαντικά την παραγωγή πετρελαίου τους.
