Η επίσημη επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν, εν μέσω καταιγιστικών απειλών από την Κίνα, προκάλεσε μικρότερη δυνατή διπλωματική ζημιά σε σχέση με αυτή που μπορεί να προκληθεί στο άμεσο μέλλον, σε εμπορικό και οικονομικό επίπεδο.
Άλλωστε το Πεκίνο, που θεωρεί την αυτόνομη νήσο 23 εκατομμυρίων κατοίκων αναπόσπαστο τμήμα της κινεζικής επικράτειας, προτιμά να λύνει τα όποια «διπλωματικά» του προβλήματα με οικονομικές παρά με στρατιωτικές πιέσεις.
Τα στρατιωτικά γυμνάσια γύρω από την Ταϊβάν, με μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα και πλοία που εκτόξευσαν βαλλιστικούς πυραύλους πάνω από το νησί και μέσα στην ιαπωνική ΑΟΖ, ήταν μια επίδειξη δύναμης και ισχύος.
Όμως η πραγματική πίεση της Κίνας στην Ταιβάν, θα είναι σε εμπορικό και οικονομικό επίπεδο.
Η εμπορική εξάρτηση της Ταϊβάν από την Κίνα
Σύμφωνα με στοιχεία του CNBC, η Ταιβάν εξαρτάται άμεσα από τις εμπορικές της συναλλαγές με την Κίνα που ανήλθαν το 2021 στο 42% των εξαγωγών της σε σχέση με τις ΗΠΑ που έχουν μερίδιο αγοράς μόλις 15%.
Οι επιχειρηματικοί και οικονομικοί δεσμοί της Ταϊβάν με την ηπειρωτική Κίνα και το Χονγκ Κονγκ έχουν αυξηθεί τόσο πολύ την τελευταία δεκαετία που η Κίνα είναι μακράν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του νησιού.
Πολλές μεγάλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας της Ταϊβάν όπως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τσιπ στον κόσμο Taiwan Semiconductor Manufacturing Co., ή η TSMC. Έχει τα εργοστάσια της στην ηπειρωτική Κίνα.
Η Ταϊβάν εξήγαγε αγαθά 188,91 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην ηπειρωτική Κίνα και το Χονγκ Κονγκ το 2021 με πάνω από το 50% να αφορά εξαγωγές ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και οπτικού εξοπλισμού, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών της Ταϊβάν.
Οι εξαγωγές της Ταϊβάν στη Νοτιοανατολική Ασία ήταν ακόμη μεγαλύτερες από εκείνες στις ΗΠΑ και έφτασαν τα 70,25 δισεκατομμύρια δολάρια έναντι 65,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ.
Η Ταϊβάν, εξαρτάται όμως από την Κίνα και για τις εισαγωγές βασικών προϊόντων της καθώς η ηπειρωτική Κίνα και το Χονγκ Κονγκ κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς με 22% όταν τα εισαγόμενα από τις ΗΠΑ προϊόντα αποτελούν μόλις το 10%, πίσω από την Ιαπωνία, την Ευρώπη και τη Νοτιοανατολική Ασία.
Εισαγωγές, εξαγωγές
Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι εισαγωγές της Ταϊβάν από την ηπειρωτική Κίνα αυξήθηκαν κατά περίπου 87% έναντι αύξησης 44% των εισαγωγών από τις ΗΠΑ ενώ οι εξαγωγές της προς την Κίνα αυξήθηκαν κατά 71% μεταξύ 2016 και 2021.
Μέσα στο διάστημα αυτό ωστόσο, που οι διπλωματικές σχέσεις ΗΠΑ – Ταιβάν αναπτύχθηκαν σημαντικά, αυξήθηκαν κατακόρυφα κατά 97% οι εξαγωγές του νησιού προς τις ΗΠΑ κυρίως σε ηλεκτρικά μηχανήματα, οχήματα, πλαστικά και προϊόντα σιδήρου και χάλυβα. Το 2021, οι επιχειρήσεις της Ταϊβάν έλαβαν 200,1 δισεκατομμύρια δολάρια σε παραγγελίες εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.
Η πρόσφατη διπλωματική ένταση όμως ανάμεσα σε Ταιβάν και Κίνα, μετά την επίσκεψη Πελόσι, ίσως διαταράξει την εφοδιαστική αλυσίδα προς τις ΗΠΑ καθώς πολλές εταιρείες με έδρα την Ταϊβάν, όπως ο προμηθευτής της Apple Foxconn, έχουν τα εργοστάσια τους στην Κίνα.
Εάν το Πεκίνο εντατικοποιήσει τις εμπορικές και οικονομικές του κυρώσεις προς την Ταιβάν, μετά τις κυρώσεις κατά δύο ιδρυμάτων από την Ταϊπέι, απαγορεύοντας την οικονομική συνεργασία τους με εταιρίες και φυσικά πρόσωπα από την ηπειρωτική Κίνα, τότε ο κλοιός γύρω από το νησί θα σφίξει επικίνδυνα.
Το πρώτο δείγμα των προθέσεων του Πεκίνου ήρθε μετά την ανακοίνωση του υπουργείου Εμπορίου ότι αναστέλλει τις εξαγωγές φυσικής άμμου στην Ταϊβάν.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει την Ταιβάν όχι σε διπλωματική απομόνωση όπως ανησυχούν οι ΗΠΑ, αλλά σε εμπορική κι οικονομική ασφυξία.
