Η κατανάλωση περισσότερου κρέατος, η ύπαρξη λιγότερων -συγκεκριμένων- βακτηρίων στο έντερο και περισσότερων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος στο αίμα, όλα συνδέονται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, αναφέρει μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής το UConn Health και τη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον. Η εργασία, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος της 27ης Ιανουαρίου του EBioMedicine, παρουσίασε λεπτές συνδέσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση των αιτιών της νόσου.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια αυτοάνοση ασθένεια που επηρεάζει περίπου 3 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, αλλά κοστίζει 28 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μόνο στις ΗΠΑ — και ανείπωτη ταλαιπωρία. Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πιο διαδεδομένη σε συγκεκριμένες περιοχές, ιδιαίτερα στα βόρεια μεσαία γεωγραφικά πλάτη, γεγονός που υποδηλώνει ότι η γεωγραφία συνδέεται με κάποιο τρόπο με τη νόσο, ίσως με τη διατροφή. Αλλά το να διερευνήσουμε τις ακριβείς σχέσεις μεταξύ διατροφής, ανοσολογικής απόκρισης και σκλήρυνσης κατά πλάκας ήταν δύσκολο. Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι προφανώς μια αυτοάνοση ασθένεια στην οποία το σώμα επιτίθεται στη μόνωση που περιβάλλει τα νεύρα του. Όταν η μόνωση έχει καταστραφεί αρκετά, τα νεύρα αρχίζουν να ελαττώνονται και να δυσλειτουργούν σαν καλώδια με ξεφτισμένη μόνωση. Αλλά τι προκαλεί το σώμα να επιτεθεί στη μόνωση του νευρικού συστήματος στην αρχή είναι άγνωστο.
Όλο και περισσότερα στοιχεία υποδηλώνουν ότι μπορεί να εμπλέκονται βακτήρια. Τα βακτήρια που ζουν στα έντερα μας μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Και αυτό που τρώμε μπορεί να επηρεάσει τα βακτήρια στο έντερό μας. Ο Δρ Yanjiao Zhou στην Ιατρική Σχολή Υγείας του UConn συνεργάστηκε με την Δρ. Laura Piccio από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ για να μελετήσει το μικροβίωμα του εντέρου, το ανοσοποιητικό σύστημα, τη διατροφή και τους μεταβολίτες του αίματος σε 49 εθελοντές—25 ασθενείς με ΣΚΠ και 24 υγιείς — και να αναζητήσει συσχετίσεις που μπορεί να είναι λεπτές αλλά σημαντικές.
«Βρήκαμε μια σειρά από βακτήρια του εντέρου που σχετίζονται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας και τη σοβαρότητα της αναπηρίας των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας. Βρήκαμε επίσης αυξημένους αυτοάνοσους δείκτες και μεταβολίτες υπογραφής στη ΣΚΠ. Αλλά αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον είναι πώς αυτά τα συστήματα συνδέονται μεταξύ τους και πώς η διατροφή εμπλέκεται σε αυτές τις συνδέσεις. Χρησιμοποιώντας προσεγγίσεις πολλαπλών OMICS, προσπαθούμε να κλείσουμε τον βρόχο και να δείξουμε τις συσχετίσεις μεταξύ πολλαπλών συστημάτων», λέει ο Zhou.
«Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που χρησιμοποιεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ανάλυση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της διατροφής, του μικροβιώματος του εντέρου, του ανοσοποιητικού συστήματος και του μεταβολισμού και της συμβολής τους στην παθογένεση και την εξέλιξη της νόσου σε άτομα με ΣΚΠ. Ανοίγει μια νέα μέθοδο για την αντιμετώπιση μελλοντικών επιστημονικών ερωτημάτων, χωρίς να εξετάζει έναν μεμονωμένο παράγοντα, αλλά τις πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις τους. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει στον εντοπισμό σχετικών δικτύων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη ασθενειών ή τη θεραπευτική παρέμβαση», λέει ο Piccio.
Ο ισχυρότερος συστημικός δεσμός που βρήκαν οι ερευνητές αφορούσε την κατανάλωση κρέατος. Η ανάλυσή τους συνέδεσε την υψηλότερη κατανάλωση κρέατος με τη μείωση του πληθυσμού του Bacteroides thetaiotaomicron στην οικολογία του εντέρου των ανθρώπων. Το B. thetaiotaomicron σχετίζεται με την πέψη των υδατανθράκων από τα λαχανικά.
Η υψηλότερη κατανάλωση κρέατος, η οποία παρατηρήθηκε στους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας, συνδέθηκε επίσης με αύξηση των κυττάρων T-helper 17 στο ανοσοποιητικό σύστημα και αύξηση της S-αδενοσυλ-L-μεθειονίνης (SAM) στο αίμα τους.
Η σχέση μεταξύ κρεατοφαγίας και αναπηρίας και των άλλων παραγόντων δεν ήταν αιτιολογική. Μερικοί υγιείς άνθρωποι τρώνε πολύ κρέας. Αλλά το μοτίβο όλων των παραγόντων ήταν ενδεικτικό ότι, στη σκλήρυνση κατά πλάκας, κάτι δεν πάει καλά με τα βακτήρια του εντέρου των ανθρώπων που τους αποσυνδέουν από το ανοσοποιητικό σύστημα, οδηγώντας σε αυξημένα κύτταρα T-βοηθών 17 και αυτοάνοσες επιθέσεις στο νευρικό σύστημα. Και τείνει να συνδέεται με την κατανάλωση κρέατος.
Στο μέλλον, η ομάδα θα ήθελε να επεκτείνει την έρευνα ώστε να συμπεριλάβει περισσότερα άτομα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με πιο σοβαρή μορφή ΣΚΠ. Τελικά ελπίζουν να κατανοήσουν περισσότερα για την αιτία και το αποτέλεσμα μεταξύ της διατροφής, των βακτηριακών οικοσυστημάτων στο έντερο και της ανοσολογικής απόκρισης και ενδεχομένως να βοηθήσουν στην πρόληψη ή τον μετριασμό των συμπτωμάτων της ΣΚΠ σε άτομα που πάσχουν από τη νόσο.
Αυτή η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από τα Βραβεία Strategic Pharma-Academic Research Consortium (SPARC).
