Νομοσχέδιο με τρεις σημαντικές βελτιώσεις στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το πρόγραμμα τιτλοποίησης κόκκινων δανείων Ηρακλής και τον πτωχευτικό νόμο κατέθεσε χθες το υπουργείο Οικονομικών προς ψήφιση στη Βουλή.
Από την 1η Ιουλίου απλοποιείται το περίπλοκο φορολογικό καθεστώς που ισχύει στον ΦΠΑ σε πωλήσεις υπηρεσιών και προϊόντων, ύστερα από εναρμόνιση με σχετική οδηγία της Ε.Ε. Για παράδειγμα μέχρι σήμερα, οι ηλεκτρονικές πωλήσεις “ψηφιακών αγαθών”, το ηλεκτρονικό κατάστημα θα έπρεπε να εφαρμόσει τον αντίστοιχο συντελεστή ΦΠΑ που ισχύει στη χώρα του καταναλωτή (αγοραστής), εφόσον ήταν φυσικό πρόσωπο. Με την αλλαγή αυτή, εφαρμόζεται ο συντελεστής ΦΠΑ της χώρας όπου έχει έδρα το ηλεκτρονικό κατάστημα για συνολικές πωλήσεις έως 10.000 ευρώ, ενώ παρέχεται η δυνατότητα ένταξης των εταιρειών ηλεκτρονικού εμπορίου σε υπηρεσία μίας στάσης για τη φορολογική εκκαθάριση μεταξύ χωρών της Ε.Ε. Επίσης καταργείται η απαλλαγή φόρου στα μικροδέματα μέχρι 22 ευρώ.
Στον Ηρακλή παρέχεται η δυνατότητα της τιτλοποίησης συμβάσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης, πέραν των κόκκινων δανείων, ενώ οι εταιρείες διαχείρισης θα μπορούν να ζητούν κατά περίπτωση παράταση άνω των 24 μηνών για την επίτευξη των στόχων στις ανακτήσεις. Σημειώνεται ότι η μη επίτευξη στόχων συνεπάγεται μη πληρωμή της προμήθειας για τις εργασίες τους. Τώρα, οι εταιρείες διαχείρισης έχουν πάρει κατ’ αρχήν παράταση 24 μηνών από την ημερομηνία παροχής της εγγύησης του Δημοσίου για την επίτευξη των στόχων. Ωστόσο, αν υπάρξει κάποια εξαιρετική συνθήκη (πχ πανδημία, κλπ) και μπορούν ταυτόχρονα να τεκμηριώσουν την επίπτωση στις ανακτήσεις, τότε μπορούν να αιτηθούν για παράταση έως έξι μήνες.
Στον πτωχευτικό κώδικα προβλέπονται βελτιώσεις κυρίως σε ό,τι αφορά τον προληπτικό μηχανισμό και ειδικότερα στη δυνατότητα ρύθμισης κατά τον εξωδικαστικό μηχανισμό, ακόμα και με εγγύηση του Δημοσίου. Ακόμη, ενισχύεται ο ρόλος των εμπειρογνωμόνων στις περιπτώσεις μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ενώ το τεκμήριο της παύσης πληρωμών θεωρείται πλέον μαχητό.
Ηλεκτρονικό εμπόριο
Από την 1η Ιουλίου 2021, ενσωματώνονται στο ελληνικό δίκαιο οι διατάξεις ευρωπαϊκών οδηγιών, οι οποίες ορίζουν νέο θεσμικό περιβάλλον για τον ΦΠΑ σε σχέση με τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά, τόσο για τις αποστολές εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και για τις εισαγωγές από τρίτες χώρες, με σαφή πλεονεκτήματα για τα δημόσια έσοδα και την επιχειρηματική κοινότητα. Ειδικότερα:
Πρώτον, καθιερώνεται νέο, για όλη την Ε.Ε., κατώφλι 10.000 ευρώ, κάτω από το οποίο οι τηλεπικοινωνιακές, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες, καθώς και οι ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες και οι πωλήσεις από απόσταση εντός της Ε.Ε. θα φορολογούνται, κατά γενικό κανόνα, στο κράτος-μέλος εγκατάστασης του προμηθευτή.
Δεύτερον, θεσπίζεται νέο ειδικό καθεστώς, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών προς τελικούς καταναλωτές να εγγραφούν για σκοπούς ΦΠΑ σε ένα μόνο κράτος-μέλος της Ε.Ε., στο οποίο αποδίδουν και τον φόρο με τους συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν στα κράτη μέλη κατανάλωσης για όλες τις διασυνοριακές υπηρεσίες, τις εντός Ε.Ε. πωλήσεις αγαθών από απόσταση, και ορισμένες εγχώριες πωλήσεις αγαθών. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS) της ΑΑΔΕ.
Τρίτον, εισάγονται ειδικές ρυθμίσεις για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν online ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS) της ΑΑΔΕ.
Τέταρτον, από 1.7.2021 επιβάλλεται ΦΠΑ στα μικροδέματα που εισάγονται από τρίτες χώρες, ανεξαρτήτως της αξίας τους. Ως εκ τούτου, καταργείται η απαλλαγή ΦΠΑ για μικροδέματα αξίας μέχρι 22 ευρώ που ίσχυε μέχρι και 30.6.2021.
Πέμπτον, οι επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και οι επιχειρήσεις με ηλεκτρονικές πλατφόρμες επιτρέπεται να εγγραφούν για σκοπούς ΦΠΑ σε ένα μόνο κράτος-μέλος της Ε.Ε., στο οποίο αποδίδουν τον ΦΠΑ που αφορά στα άλλα κράτη-μέλη για πωλήσεις αγαθών τα οποία εισάγονται από τρίτες χώρες αξίας μέχρι 150 ευρώ, και για προϊόντα που δεν υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης ή φόρο κατανάλωσης. Επισημαίνεται ότι ο αναλογών ΦΠΑ προσδιορίζεται με τους συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν στα κράτη-μέλη κατανάλωσης. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS) της ΑΑΔΕ.
Έκτον, παρέχονται ειδικές ρυθμίσεις καταβολής του ΦΠΑ εισαγωγής ηλεκτρονικού εμπορίου για όσες επιχειρήσεις δεν κάνουν χρήση της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS), σύμφωνα με τις οποίες ο ΦΠΑ καταβάλλεται την 16η ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της εισαγωγής, χωρίς άδεια και σύσταση εγγύησης. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της πλατφόρμας Icisnet της ΑΑΔΕ.
Πρόγραμμα “Ηρακλής”
Το δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνει τις διατάξεις για την παράταση του προγράμματος “Ηρακλής” για τη μείωση του εναπομείναντος αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) των ελληνικών τραπεζών.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει δύο σημαντικές προσθήκες:
Πρώτον, παρέχεται η δυνατότητα, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που στοιχειοθετούν έκτακτες καταστάσεις, να δίνεται, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, 6μηνη παράταση στην 24μηνη περίοδο προς εταιρείες διαχείρισης για την έναρξη της μέτρησης των επιδόσεών τους στις ανακτήσεις των τιτλοποιημένων χαρτοφυλακίων. Με την παράταση αυτή παρέχεται η αναγκαία ευελιξία, ώστε να διασφαλίζεται περαιτέρω η πορεία των ανακτήσεων από τις τιτλοποιήσεις του “Ηρακλή”, παρά τις επιπτώσεις του κορονοϊού. Ως αποτέλεσμα, διασφαλίζεται και η παρεχόμενη εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, έναντι εκτάκτων συνθηκών στο μέλλον που μπορεί να προκαλέσουν σημαντικούς κλυδωνισμούς στις αγορές, όπως ήταν η πρωτοφανής συνθήκη της πανδημικής κρίσης.
Δεύτερον, διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής των “τιτλοποιήσεων απαιτήσεων”, ώστε να περιλαμβάνεται η μεταβίβαση απαιτήσεων από συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) που έχουν χορηγηθεί από πιστωτικά ιδρύματα.
Ο “Ηρακλής” αποτελεί ένα Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού, μέσω της παροχής κρατικής εγγύησης σε ομολογίες υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας τιτλοποιημένων δανείων, έναντι προμήθειας που λαμβάνει το Δημόσιο, η οποία υπολογίζεται σε όρους αγοράς. Σύμφωνα με το υπ. Οικονομικών, πρόκειται για μία συστημική λύση για τη μείωση των κόκκινων δανείων, χωρίς κανένα κόστος για τον Έλληνα φορολογούμενο και με ευρύτερα οφέλη για την ελληνική οικονομία και το τραπεζικό σύστημα. Στην πρώτη περίοδο του “Ηρακλή”, από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι τον Απρίλιο του 2021, και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες συμμετείχαν στο πρόγραμμα, με συνολικό ποσό τιτλοποιήσεων περίπου 32 δισ. ευρώ.
Με τη δεύτερη περίοδο λειτουργίας του “Ηρακλή” (“Ηρακλής ΙΙ”), οι ελληνικές συστημικές τράπεζες στοχεύουν σε μονοψήφιο δείκτη ΜΕΔ, ο οποίος θα συγκλίνει στον μέσο ευρωπαϊκό όρο στα τέλη του 2022. Ο μονοψήφιος δείκτης ΜΕΔ θα είναι πραγματικότητα για κάποιες τράπεζες ήδη από το τρέχον έτος. Ο μονοψήφιος δείκτης ΜΕΔ για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, στα επίπεδα των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών στα τέλη του 2022, θα αποτελέσει τον καταλύτη για την κατάκτηση υψηλότερης επενδυτικής βαθμίδας για τη χώρα το 2023, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ. Ήδη, έχουν υποβληθεί οι πρώτες αιτήσεις συμμετοχής των τραπεζών με νέες τιτλοποιήσεις στον “Ηρακλή ΙΙ”.
Πτωχευτικός κώδικας
Στο τρίτο μέρος του νομοσχεδίου, το οποίο αφορά στις ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας επιχειρείται, αφενός, η προσθήκη προβλέψεων για τη βελτίωση των εργαλείων της προληπτικής αναδιάρθρωσης και, αφετέρου, η αποσαφήνιση ζητημάτων που έχουν απασχολήσει τους εφαρμοστές της νομοθεσίας.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων, παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισης δανείων με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και η ρύθμιση οφειλών και από εγγυητές των πρωτοφειλετών.
Περαιτέρω, επέρχονται βελτιώσεις στις διατάξεις που αφορούν στην εξυγίανση οφειλών μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων. Πλέον, μπορούν ελεγκτικές ή συμβουλευτικές εταιρείες να αποκτήσουν την πιστοποίηση του εμπειρογνώμονα, εφόσον απασχολούν τουλάχιστον ένα φυσικό πρόσωπο που είναι μέλος του μητρώου εμπειρογνωμόνων εξυγίανσης, συμβάλλοντας έτσι, έμπρακτα, στη διάσωση και αναδιάρθρωση των βιώσιμων παραγωγικών επιχειρήσεων.
Ακόμη, αποτυπώνοντας τη βούληση του νομοθέτη, προβλέπεται ρητά, ότι το τεκμήριο παύσης πληρωμών του οφειλέτη στην πτώχευση είναι μαχητό.
Τραπεζικός μετασχηματισμός
Τέλος, στο τρίτο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται διατάξεις για τη διευκόλυνση και τη στήριξη των μετασχηματισμών πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και για τη διασφάλιση της άρτιας και απρόσκοπτης λειτουργίας κοινωφελών ιδρυμάτων.
Του Λεωνίδα Στεργίου
