Με αγωνία αναμένουν οι έμποροι τις αποφάσεις της κυβέρνησης για το αν θα ανοίξουν τελικά και με ποιο τρόπο τα μαγαζιά από την Δευτέρα 11 Ιανουαρίου. Τι τελευταίες ώρες η εκτίμηση είναι πως μάλλον αποκλείεται να υπάρξει άνοιγμα, με οποιασδήποτε συνθήκες την προσεχή Δευτέρα.
Το καλό σενάριο είναι να τεθεί προς συζήτηση μερικό άνοιγμα από τις 18 ή τις 25 Ιανουαρίου. Οι έμποροι ωστόσο βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση εξαιτίας του ότι μετά τη ζημιά για την περίοδο των εορτών που αποτιμάται σε απώλεια τζίρου άνω των 2 δισ. ευρώ, βρίσκονται μπροστά στο ενδεχόμενο να χαθεί μέρος της περιόδου των εκπτώσεων.
Οι έμποροι θεωρούν ότι μέσα από τις εκπτώσεις μπορούν κλείσουν ένα μέρος των ψαλίδας των απωλειών που τους έχουν προκαλέσει τα συνεχή lockdown. Βέβαια για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρξει μία ξεκάθαρη απόφαση της κυβέρνησης για το τι μέλλει γενέσθαι, κάτι που για την ώρα, όχι μόνο δεν έχει συμβεί, αλλά ούτε και φαίνεται στον ορίζοντα ότι θα συμβεί σύντομα.
Ο αιφνιδιασμός και το click away
Μεγάλη μερίδα των εμπόρων δείχνει να αιφνιδιάστηκε με την απόφαση να «παγώσει» το click away και χαρακτηρίζουν καταστροφικό το ενδεχόμενο να μην λειτουργήσουν τα καταστήματα εν μέσω εκπτώσεων καθώς προέρχονται ήδη από απώλεια του εορταστικού τζίρου, περίπου 2 δισ. ευρώ. Ήδη οι αντιδράσεις από τους επαγγελματίες για το άνοιγμα-κλείσιμο των καταστημάτων το τελευταίο διάστημα είναι πολλές ενώ τις προηγούμενες μέρες εμπορικοί σύλλογοι άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και ζητήσουν μετάθεση των εκπτώσεων.
Όλοι εκτιμούν ότι το click away δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση, προκειμένου να κερδίσουν μέρος των χαμένων εσόδων, ωστόσο με βάση τα σημερινά δεδομένα, πιστεύουν ότι είναι το μη χείρων βέλτιστο, ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν και να διαθέσουν στους καταναλωτές των μεγάλο όγκο των εμπορευμάτων που παραμένουν αδιάθετα από το προηγούμενο διάστημα που παρέμειναν κλειστές οι επιχειρήσεις.
Ήδη στα ηλεκτρονικά καταστήματα, κυρίως από τις μεγάλες αλυσίδες που διαθέτουν e-shop έχουν ξεκινήσει από το Σαββατοκύριακο τις προσφορές να φτάνουν ακόμη και το 60%
Όπως αναφέρουν πηγές του εμπορικού κόσμου, οι φετινές εκπτώσεις θα σπάσουν κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε ότι αφορά το ύψος της μείωσης στις τιμές πώλησης. Ήδη στα ηλεκτρονικά καταστήματα, κυρίως από τις μεγάλες αλυσίδες που διαθέτουν e-shop έχουν ξεκινήσει από το Σαββατοκύριακο τις προσφορές να φτάνουν ακόμη και το 60%.
Πάνω από 2 δισ. το κόστος για τον Ιανουάριο
Mια επίπονη ανηφόρα καλείται να ανέβει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αφού το δεύτερο κύμα της πανδημίας επιβάλλει συνεχείς παρεμβάσεις για στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων αλλά και αναθεωρήσεις, πέρα από κάθε προγραμματισμό, με αποτέλεσμα ο λογαριασμός των μέτρων να αυξάνεται συνεχώς. Μετά και το νέο γενικό lockdown ορισμένες προβλέψεις και δεδομένα έχουν ξεπεραστεί.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι ενώ ο προϋπολογισμός του 2021 στηρίχτηκε στην παραδοχή ότι το lockdown θα διαρκούσε έως τις 10 Δεκεμβρίου, η επιμονή της υγειονομικής κρίσης ήρθε να διαψεύσει τις προσδοκίες του οικονομικού επιτελείου, καθώς αυτή τη στιγμή οδεύουμε για παράταση των περιοριστικών μέτρων τουλάχιστον έως τις 11 Ιανουαρίου, ενώ η ορατότητα, παρά την έναρξη των εμβολιασμών, παραμένει περιορισμένη.
Το κόστος του δεύτερου κύματος της πανδημίας αποδεικνύεται ιδιαίτερα βαρύ, ενώ υπολογίζεται ότι για να στηριχτεί η οικονομία μόνο τον Ιανουάριο απαιτείται ποσό άνω των 2 δισ. ευρώ που θα προέλθει από το αποθεματικό των 3 δισ. που προορίζει το Υπουργείο Οικονομικών για την ενίσχυση της οικονομίας. Μόνο για την επιστρεπτέα προκαταβολή σχεδιάζεται να διατεθεί 1,5 δισ. ευρώ ενώ περίπου 400 με 500 εκατ. χρειάζονται για τις πληρωμές των αναστολών συμβάσεων εργασίας, αλλά και του προγράμματος Συνεργασία.
Η πορεία της πανδημίας και η εξέλιξη των εμβολιασμών θα δείξει εάν χρειαστούν παρεμβάσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, υπονομεύοντας σε μια τέτοια περίπτωση το στόχο για σταδιακή επιστροφή σε πορεία ανάπτυξης από το β΄τρίμηνο του 2021.
Στο λογαριασμό πρέπει να προστεθεί το κόστος για την καταβολή επιδόματος 400 ευρώ σε περίπου 100.000 επιστήμονες και την πληρωμή των αποζημιώσεων των ιδιοκτήτων ακινήτων, οι οποίοι εντός του Ιανουαρίου και για πρώτη φορά, θα αποζημιωθούν σε μετρητά, με κατάθεση χρημάτων στον τραπεζικό τους λογαριασμό για τα «κουρεμένα» κατά 40% μισθώματα του Νοεμβρίου.
Η ενίσχυση των εισοδημάτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων δεν θα σταματήσει εδώ, αλλά σχεδιάζεται να συνεχιστεί τουλάχιστον για άλλους δύο μήνες, έως και τον προσεχή Μάρτιο. Η πορεία της πανδημίας και η εξέλιξη των εμβολιασμών θα δείξει εάν χρειαστούν παρεμβάσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, υπονομεύοντας σε μια τέτοια περίπτωση το στόχο για σταδιακή επιστροφή σε πορεία ανάπτυξης από το β΄τρίμηνο του 2021.
Σε πρώτη φάση, «δεκανίκι» θα βρεί το Υπουργείο Οικονομικών στους πόρους 1,5 δισ. ευρώ από το React U που αναμένεται να εκταμιευθούν εντός του πρώτου διμήνου του έτους. Με τα χρήματα αυτά θα καλυφθούν άμεσες ανάγκες του συστήματος Υγείας, των επιχειρήσεων και των εργαζομένων που πλήττονται από την κρίση. Eκτός από την ενίσχυση των εργαζομένων, το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και της παιδικής φτώχειας.
