Το διεθνές οικονομικό πρακτορείο Bloomberg βάλθηκε να χαλάσει την «έκπληξη» που υποσχέθηκε ο πρόεδρος της Τουρκίας ότι θα αποκαλύψει την Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020. Σύμφωνα λοιπόν με το Bloomberg, η έκπληξη αυτή είναι πως η Τουρκία πιθανότατα ανακάλυψε κοιτάσματα φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα. Το μέγεθος αυτής της ανακάλυψης, αλλά και το κατά πόσο είναι εφικτό το αέριο να εξορυχθεί μένει να αποσαφηνιστεί.
Το δημοσίευμα επικαλείται δύο άτομα με άμεση γνώση του θέματος, τα οποία προχώρησαν στην αποκάλυψη, λίγες ώρες μετά την αινιγματική δήλωση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πρόεδρος της γειτονικής χώρας, δεν αποκάλυψε τι σκοπεύει να ανακοινώσει σε δύο ημέρες, ωστόσο καθώς μίλησε, η τουρκική λίρα επέκτεινε τα κέρδη στο εμπόριο κατά 0,9% υψηλότερα έναντι του δολαρίου, ενώ ο δείκτης αναφοράς Borsa Istanbul 100 Index αυξήθηκε 2%. Μάλιστα, οι μετοχές του διυλιστηρίου Turkiye Petrol Rafinerileri AS ή της Tupras και του κατασκευαστή πετροχημικών Petkim Petrokimya Holding AS αυξήθηκαν 8,1% και 9,9% αντίστοιχα.
Δείτε το βίντεο με τη μυστηριώδη δήλωση Ερντογάν:
Με αμείωτη ένταση συνεχίζει, λοιπόν, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τις προκλητικές δηλώσεις για την ανατολική Μεσόγειο, παρά τα μηνύματα αλληλεγγύης προς την Αθήνα από την ΕΕ. Κατά τη διάρκεια ομιλίας του, την Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020, σε εργοστάσιο παραγωγής ηλιακής ενέργειας στην Άγκυρα, είπε χαρακτηριστικά πως ο αγώνας της χώρας του στην ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη είναι ένας αγώνας για το μέλλον της. Μάλιστα προανήγγειλε «εκπλήξεις», καθώς, όπως είπε, την Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020 θα προβεί σε ανακοινώσεις που θα σηματοδοτούν μια νέα περίοδο για την Τουρκία. «Πιστεύω ότι αρχίζει στην Τουρκία μία νέα περίοδος. Αν το ανακοινώσω, θα χαθεί η αγωνία».
Ο Ερντογάν επανέλαβε ότι η Τουρκία κάνει προσπάθειες για την προάσπιση της «Γαλάζιας Πατρίδας«, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «όπως σκίσαμε πριν από έναν αιώνα τη συνθήκη των Σεβρών, έτσι και σήμερα δεν θα υποκύψουμε στις νέες Σέβρες που θέλουν να μας επιβάλλουν στην ανατολική Μεσόγειο». Σε αυτό το σημείο, έκανε αναφορά σε «λάθη του παρελθόντος» που οδήγησαν στα «χρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο».
«Δώσαμε ώθηση στις έρευνες για υδρογονάνθρακες. Τα βήματα στην ανατολική Μεσόγειο αποτελούν ζωτικής σημασίας για να σταματήσουμε την εξάρτησή μας από το εξωτερικό.Ειδικά η αντιπολίτευση που ρωτάει τι δουλειά έχουμε στην Ανατολική Μεσόγειο, θέλω να το ακούσουν καλά. Ο αγώνας της Τουρκίας από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τη Λιβύη δεν είναι μόνο ένας αγώνας διεκδίκησης δικαιωμάτων αλλά ένας αγώνας για το μέλλον της», είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Έκτακτη τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο με τις τουρκικές προκλήσεις απασχόλησε τους Ευρωπαίους ηγέτες, κατά την έκτακτη τηλεδιάσκεψη που είχαν την Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020 για τη Λευκορωσία. «Θέλουμε αποκλιμάκωση της κατάστασης», τόνισε η Άνγκελα Μέρκελ εκφράζοντας την έντονη ανησυχία της και εξέφρασε την αλληλεγγύη της όσον αφορά στα δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου στην περιοχή.
Σύμφωνα με την Γερμανίδα Καγκελάριο, το Βερολίνο ενεργοποιείται προς την κατεύθυνση διαλόγου σε ό,τι αφορά στις διαφωνίες για τη χάραξη των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας κι επισήμανε ότι πρέπει να ξαναρχίσει αυτός ο διάλογος που είχε σταματήσει το 2016. Επίσης, η κυρία Μέρκελ, παρέπεμψε στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Σεπτέμβριο, τονίζοντας ότι η Σύνοδος θα επικεντρωθεί στις σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, εξέφρασε τη στήριξη της ΕΕ στην Ελλάδα και την Κύπρο αναφορικά με την τουρκική παραβατικότητα και τόνισε ότι «όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι». Ειδικότερα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπογράμμισε: «Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το θέμα και οι σχέσεις μας με την Τουρκία τέθηκαν από διαφορετικά κράτη-μέλη. Εκφράσαμε την πλήρη αλληλεγγύη μας στην Ελλάδα και την Κύπρο και επιβεβαιώσαμε εκ νέου τα προηγούμενα συμπεράσματά μας για τις παράνομες δραστηριότητες όσον αφορά στις γεωτρήσεις. Συμφωνήσαμε να επανέλθουμε το Σεπτέμβριο. Όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι».
Η παρέμβαση Μητσοτάκη
«Η Τουρκία αυτή τη στιγμή παραβιάζει συστηματικά όλους τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου», τόνισε ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αναφορικά με τις τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, κατά την παρέμβασή του στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Λευκορωσία. Απαντώντας στην Άνγκελα Μέρκελ, η οποίο επεσήμανε ότι η Γερμανία ενεργοποιείται προς την κατεύθυνση διαλόγου σε ό,τι αφορά στις διαφωνίες για τη χάραξη των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η Αθήνα ποτέ δεν αρνήθηκε τον διάλογο με την Τουρκία.
«Όχι, όμως», όπως τόνισε, «όσο υπάρχει ένταση στη θάλασσα, την ξηρά και τον αέρα και, πάντως, μόνο για τη μία διαφορά μας που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών». Ο Έλληνας πρωθυπουργός παρουσίασε στους Ευρωπαίους ομολόγους του, τα πραγματικά περιστατικά που εκτυλίχθηκαν στην περιοχή της παράνομης τουρκικής NAVTEX, αναλύοντας τους κινδύνους για την ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε και για την κατάσταση στη Λευκορωσία κάνοντας λόγο για «θλιβερές εικόνες βίαιης καταστολής» που κάνουν τον γύρο του κόσμου και τόνισε την ανάγκη να σταλεί μήνυμα αλληλεγγύης στους πολίτες της χώρας. Συμφώνησε με την τοποθέτηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να υιοθετεί «δύο μέτρα και δύο σταθμά» για τη Λευκορωσία και για την Τουρκία, υπογραμμίζοντας ότι η προσέγγιση της Ε.Ε. σε ότι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος Δικαίου δεν μπορεί να είναι διαφορετική για τη Λευκορωσία και διαφορετική για την Τουρκία.
Στη συζήτηση που ακολούθησε για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο, μια «απόλυτα νόμιμη και υποδειγματική συμφωνία», όπως είπε. Όπως αναφέρουν πηγές, ενόψει του άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις 27 Αυγούστου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις σχέσεις με την Τουρκία στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, επαναβεβαιώθηκε ότι όλες οι επιλογές – συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων – για την Τουρκία βρίσκονται στο τραπέζι.
Η παρέμβαση Αναστασιάδη
Την επιβεβλημένη ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να τηρεί τις αρχές και αξίες που τη διέπουν σε κάθε περίπτωση παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Διεθνούς Δικαίου και όχι κατ΄ επιλογήν, ή με βάση τα ειδικότερα συμφέροντα των κρατών- μελών, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στην παρέμβασή του κατά τις εργασίες του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης. Το Συμβούλιο συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Σαρλ Μισέλ με αντικείμενο την ανασκόπηση της εν εξελίξει κατάστασης στη Λευκορωσία, μετά τη διεξαγωγή των Προεδρικών Εκλογών στη χώρα στις 9 Αυγούστου.
Στην παρέμβαση του, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι η ΕΕ επιβάλλεται να είναι παρούσα όποτε παραβιάζονται δημοκρατικές αρχές, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το Διεθνές Δίκαιο και όχι κατ΄ επιλογήν ή με βάση τα ειδικότερα συμφέροντα των κρατών μελών, σημειώνοντας, παράλληλα, ότι η Κύπρος βιώνει εδώ και χρόνια την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών από την Τουρκία. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χαιρέτισε την προσέγγιση και την άμεση αντίδραση της ΕΕ σε ό,τι αφορά την κατάσταση στη Λευκορωσία, υπογραμμίζοντας ότι «αναμένω, ωστόσο, την ίδια σθεναρή και αποφασιστική προσέγγιση να ακολουθηθεί από την ΕΕ και για τρίτες χώρες που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο» και πρόσθεσε ότι η ΕΕ δεν πρέπει να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επισήμανε τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βασικών ελευθεριών από την Τουρκία, υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ, στο ίδιο το έδαφός της και ενάντια του ιδίου του λαού της, με φίμωση του Τύπου και της ελευθεροτυπίας, με φυλακίσεις δημοσίων λειτουργών και άλλες δεκάδες χιλιάδες κατάφορες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αναφέρθηκε, επίσης, στη συνεχιζόμενη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, καθώς και στις παράνομες και προκλητικές ενέργειές της έναντι των θαλασσίων ζωνών Κύπρου και Ελλάδας.
Τόνισε ότι η ΕΕ έχει την ευθύνη να αντιδράσει σε αυτές τις σοβαρές προκλήσεις έναντι της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας πως η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας, όπως επιδεικνύεται και τώρα, δεν θα καμφθεί με μια χλιαρή αντίδραση από την ΕΕ. Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Σαρλ Μισέλ έχει συγκαλέσει έκτακτη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις τουρκικές προκλήσεις, στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου.
Η επακούμβηση
Εν τω μεταξύ, ένα ντοκουμέντο από την πρόσκρουση της φρεγάτας «Λήμνος» του πολεμικού ναυτικού (Π.Ν.) με την τουρκική φρεγάτα «Κεμάλ Ρέις» έρχεται στο φως της δημοσιότητας.Το zougla.gr δημοσιεύεσε σχετική φωτογραφία, που προέρχεται από τη δεξιά πρυμναία πλευρά της τουρκικής φρεγάτας τύπου ΜΕΚΟ, ο κυβερνήτης της οποίας προσπάθησε να προσπεράσει και να τη φέρει σε θέση εμποδίου προς την ελληνική φρεγάτα τύπου «S». Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο τούρκος κυβερνήτης προχώρησε, πρακτικά, σε μια κίνηση η οποία είναι συχνή στο Αιγαίο ανάμεσα σε τουρκικές ακταιωρούς και κανονιοφόρους του Π.Ν., ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση ο όγκος της φρεγάτας δεν βοηθούσε.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες ο ελιγμός του ήταν ανεπαρκής και λανθασμένα υπολογισμένος, με αποτέλεσμα η πλώρη της φρεγάτας «Λήμνος» να προκαλέσει σοβαρές ζημιές στο «Κεμάλ Ρέις». Ο κυβερνήτης της «Λήμνος» βλέποντας το «Κεμάλ Ρέις» να προσεγγίζει με ταχύτητα από τα αριστερά, έδωσε εντολή για συνέχιση της ευθείας πορείας, με αποτέλεσμα η πλώρη της φρεγάτας του Π.Ν. να καρφωθεί στο δεξί πρυμναίο τμήμα του τουρκικού πολεμικού.
Καλά πληροφορημένες πηγές που επικαλείται η Καθημερινή αναφέρουν ότι τα ξημερώματα της Τετάρτης, 12 Αυγούστου, η πρύμνη της ελληνικής φρεγάτας έφθασε μόλις λίγα μέτρα από το αντλιοστάσιο του «Κεμάλ Ρέις», δηλαδή λίγο προτού προκαλέσει στο τουρκικό πολεμικό βλάβες οι οποίες θα το οδηγούσαν σε πολύμηνη καθήλωση.
Συγχαρητήρια Παναγιωτόπουλου
Τα συγχαρητήρια του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλο στον κυβερνήτη της φρεγάτας «Λήμνος» του πολεμικού ναυτικού (Π.Ν.), αντιπλοίαρχο Γιάννη Σαλιάρη έγιναν γνωστά λίγες ημέρες μετά την πρόσκρουση με τη φρεγάτα «Κεμάλ Ρέις».
Στην επικοινωνία που είχαν λίγες ημέρες μετά το περιστατικό και διέρρευσε χθες Τρίτη στο «Βήμα», δίχως να διαψευστεί από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ο κ. Παναγιωτόπουλος συνεχάρη δι’ ασυρμάτου τον κυβερνήτη της φρεγάτας «Λήμνος», λέγοντας «είσαι μάγκας, κύριε κυβερνήτα, συγχαρητήρια». Ο αξιωματικός απάντησε τονίζοντας πως απλά έπραξε το καθήκον του.
Την Τρίτη, ο κ. Παναγιωτόπουλος συνομίλησε τηλεφωνικώς και με τη γερμανίδα ομόλογό του Ανεγκρετ Κραμπ – Κάρενμπαουερ, ενόψει της άτυπης συνόδου των υπουργών Άμυνας της Ε.Ε. στο Βερολίνο, την επόμενη Τετάρτη. Η συνομιλία συμπεριέλαβε και την κατάσταση ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο, με αφορμή την τουρκική παραβατικότητα.
Από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έγινε γνωστό ότι ο κ. Παναγιωτόπουλος τόνισε πως η Αθήνα είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου «υπό την προϋπόθεση άμεσης απόσυρσης των τουρκικών πολεμικών πλοίων και του ερευνητικού σκάφους από την περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η κ. Κραμπ – Κάρενμπαουερ συμμερίστηκε την εκτίμηση του ελληνα υπουργού ότι η παρούσα κατάσταση καλλιεργεί συνθήκες ατυχήματος.
