Μια σαχλαμάρα που χλευάζει τη θυσία, ή μήπως το πιο ζεστό αντιπολεμικό χαμόγελο για κείνους που ο πόλεμος τους χάραξε την ψυχή;

Απ’ όταν πήγαινες δημοτικό (κι ίσως ακόμα πιο πίσω), τις γιορτές του χρόνου τις ξεχώριζες μ’ απλό τρόπο: τα Χριστούγεννα έχουν δέντρο, το Πάσχα έχει αρνί, η Καθαρά Δευτέρα έχει χαρταετό, κι οι εθνικές επέτειοι παρέλαση. Σ’ αυτές τις τελευταίες λοιπόν, δεν ξέρω για σένα, όμως εγώ έπαιρνα τη σημαιούλα μου κι έβγαινα στην πλατεία να δω τα άρματα.

Δύο κρατούμενα έχει αυτή η τελευταία πρόταση που διάβασες παραπάνω. Δύο κρατούμενα κι ένα μεγάλο συμπέρασμα.

Κρατούμενο 1: Τους “μαθητές” τους βαριόσουνα. Ήταν “μεγάλα παιδιά” με πουκάμισα που βάδιζαν στο δρόμο.
Κρατούμενο 2: Παρέλαση χωρίς στρατό, δεν ήτανε παρέλαση.
Συμπέρασμα: Έχουν αλλάξει πολλά από τότε!

Ήταν μια ηλικία που το σχολείο δεν σ’ άρεσε. Ήθελε διάβασμα και γράψιμο. Κι εσύ (τουλάχιστον αν ήσουν αγοράκι), ονειρευόσουν μια καριέρα Action Man, ή Batman, ή κάτι αντίστοιχο τέλος πάντων, βγαλμένο από καρτούν του Σαββατοκύριακου. Ύστερα μεγάλωσες. Μεγάλωσες κι ίσως άλλαξες πρότυπα, ίσως διάβασες πιο πολύ κι άρχισε να σ’ αρέσει το Πολυτεχνείο, η Ιατρική κι η Φιλοσοφική περισσότερο απ’ το στρατό, ή μπορεί και να συνέχισες τ’ όνειρο του Action Man, να ‘γινες στρατιωτικός. Όλα αυτά, ίσως. Σίγουρο μόνο ένα: Έμαθες ότι ο πόλεμος σκοτώνει. Σκοτώνει στ’ αλήθεια. Ξέρεις πια ότι…

…απ’ όλα τα κακά αυτού του κόσμου, το πιο τρανό είναι ο πόλεμος: η μεγαλύτερη αρρώστια στο κεφάλι των ανθρώπων!

Αν συμφωνείς μ’ αυτό, έλα να κουβεντιάσουμε μαζί για μια παρέλαση. (Αν διαφωνείς, κάνε μια χάρη στον εαυτό σου και δες έναν ψυχίατρο).

Ήτανε μια παρέλαση σαν τόσες άλλες, που κάθε χρόνο βλέπει η Νέα Φιλαδέλφεια. Είναι μια παρέλαση που μάλλον δεν θα την ξεχάσει ποτέ. Γιατί; Γιατί… αυτό:

Η πρώτη σκέψη λέει: “γελοιότητες”. Ίσως να λέει και: “ντροπή, να ξεφτιλίζουν έτσι τους νεκρούς ενός πολέμου”. Ευτυχώς που οι άνθρωποι, μες στην εξέλιξή τους μπόρεσαν να βάζουν το μυαλό και σε δεύτερη σκέψη. Ν’ αντιλαμβάνονται και να εξηγούν. Κι είναι αυτή η σκέψη, η δεύτερη, που βγάζει την πρώτη τόσο λάθος. Δεν είναι γελοία κι ούτε υβριστική η παρέλαση με το “χαζό βάδισμα”, κι αυτό γιατί, χρόνια πριν, το μακρινό 1970, ένα τσούρμο σπουδαίων Βρετανών κωμικών…

…περπάτησαν ηλίθια κι έγραψαν ιστορία: ήταν οι Monty Python και το περίφημο Silly Walk τους!

Είναι προφανές, το σκετς των Python ήταν η έμπνευση στις “σαχλαμάρες” των κοριτσιών της Νέας Φιλαδέλφειας. Φρόντισαν μάλιστα να το ξεκαθαρίσουνε κι εκείνες. Να μην υπάρχει παρανόηση. Monty Pyhton, λοιπόν. Silly Walk. “Ε, και;”

Κάτι τέτοιο θα ρωτήσει μάλλον, αυτός που βιάστηκε να καταδικάσει γι’ ασέβεια το “χαζό βάδισμα”. Με λύπη μου θα τον πληροφορήσω πως, αυτό το γκρουπ κι αυτό το σκετς, όχι απλώς αθωώνουν τις κοπέλες, αλλά ταυτόχρονα κατηγορούν τον ίδιο: ή για άγνοια, ή για τυφλή εμμονή (πιστεύω στο πρώτο, τουλάχιστον για τους πιο πολλούς). Κι εξηγούμαι: Το Silly Walk δεν ήταν μια χαζοχαρούμενη βρετανική σαχλαμάρα. Το Silly Walk ήταν…

…η πιο χαμογελαστά δραματική αντιπολεμική δήλωση στην ιστορία της τηλεόρασης!

Βλέπεις, οι πρώτοι άνθρωποι που έκαναν “χαζό περπάτημα” δεν ήταν οι Python. Ήταν οι στρατιώτες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν οι άνθρωποι που είδαν τη φρίκη του μαζικού θανάτου, είδαν τη βόμβα να παίρνει διπλανούς, κι ίσως χωρίς η σφαίρα να πετύχει το σώμα τους, είδαν τον πόλεμο να τραυματίζει την ψυχή τους. Φοβήθηκαν! Κι αυτό το τραύμα, κι αυτός ο φόβος, οδήγησαν στη νευρική διαταραχή. Στο διάσημο τότε Shell Shock. Ένα απ’ τα βασικά αποτελέσματα του σοκ; Για ρίξε μια ματιά εδώ:

Αυτό λοιπόν που θα μπορούσε να ‘ναι σφαίρα στην ανατριχιαστικά σκληρή ρώσικη ρουλέτα του “Ελαφοκυνηγού”, οι Python το χρησιμοποίησαν για να γεμίσουν το δικό τους όπλο: την κωμωδία! Το Silly Walk ήταν μια καθαρή αναφορά στο Shell Shock, κι αν εμείς εδώ δεν το ξέραμε, για τους Άγγλους του ’70 ήταν ξεκάθαρο. Οι “χαζούληδες” για το κράτος, τα ζωντανά θύματα που ‘χε τσακίσει ο πόλεμος, μια ιστορία ολάκερη στην ατάκα του John Cleese: “Πέρσι η κυβέρνηση ξόδεψε λιγότερα για το Υπουργείο Χαζού Περπατήματος απ’ ο,τι για το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας“…

Ας συμφωνήσουμε λοιπόν σ’ αυτό: Το να ‘σαι ή όχι πατριώτης, είναι δικαίωμά σου. Το να προσβάλλεις τους νεκρούς, δεν είναι. Και θα παραδεχτώ ότι ναι, αυτά τα κορίτσι έσπασαν τον κανόνα της παρέλασης. Μα τώρα, απάντα μου σε κάτι, με το χέρι στην καρδιά: Νομίζεις πως το να βαδίζουν ΜΑΘΗΤΕΣ με στρατιωτικό βήμα, σαν στράτευμα έτοιμο για πόλεμο, είναι καλύτερος τρόπος να τιμήσεις αυτούς που ο πόλεμος τους θέρισε, απ’ ο,τι ένα κωμικό βάδισμα – σύμβολο της αντιπολεμικής τέχνης;

Επειδή κάθε οικογένεια έχει κι από ‘ναν νεκρό στις μάχες του ’40, αξίζει να απαντήσει κανείς στο παραπάνω όσο καλύτερα μπορεί. Να απαντήσει όμως, όχι με βάση όσα του μάθαν για σωστά, όσα γνώρισε μικρός πως “είναι έτσι”, μα όσα του λέει το μυαλό, η λογική, ή έστω το συναίσθημά του. Οι Έλληνες του ’40 πέθαναν, για να μπορέσουν τα παιδιά τους να μορφωθούν ελεύθερα, να σκέφτονται ελεύθερα, να ζουν ελεύθερα. Οι Έλληνες του ’40 πέθαναν, με την ελπίδα τα παιδιά τους να μην τα βρει ποτέ τέτοιο κακό. Οι Έλληνες του ’40 πέθαναν, και τους αξίζουν μαθητές που σέβονται τη θυσία, νέοι που αγκαλιάζουν την ελευθερία, άνθρωποι που μισούν τον πόλεμο κι όσα τον δείχνουνε σα δρόμο προς τη δόξα.