Το τέλος της κλειδοχρονιάς - OlaDeka

Το τέλος της κλειδοχρονιάς

Αύγουστε τραπεζοφόρε, να ’σουν τρεις βολές τον χρόνο

Μήνας καλοκαιρινός ο Αύγουστος, με τις γιορτές, τα εμπορικά και θρησκευτικά πανηγύρια, τα μεγάλα παζάρια. Τα τραπέζια είναι γεμάτα με σύκα, σταφύλια, αχλάδια, καρπούζια, καρύδια. Είναι ο μήνας που μαζεύεται και λιάζεται η σταφίδα και που ωριμάζει το χρυσό αραποσίτι. Όλα τα καλά που με τόσο κόπο όλη τη χρονιά ετοιμάζονται τα μοιράζει απλόχερα τούτος ο μήνας. Γι’ αυτό τον λένε και Τραπεζοφόρο και Πεντεφά (για το πολύ φαγητό που προσφέρει), και Πλουσιομήνα και Συκολόγο, αφού τώρα ωριμάζουν τα σύκα. Τον λένε όμως και Δριμάρη, γιατί τις πρώτες του έξι ημέρες κάνουν μεγάλο κακό στους ανθρώπους οι Δρίμες, θηλυκά δαιμονικά που τη στήνουν σε νερά ή σε τρίστρατα και σε έρημα μονοπάτια και ξελογιάζουν παιδιά και μοναχικούς διαβάτες, ιδίως τα μεσημέρια.

Η 1η Αυγούστου ήταν μέρα μεταβατική, αφού αρχίζει η αργή αλλά αμετάκλητη αλλαγή προς τον χειμώνα: «Αύγουστος επάτησεν η άκρα του χειμώνα» ή «Από Αύγουστο χειμώνα…». Σε νησιά των Κυκλάδων σκορπίζουν λίγη άμμο στο σπίτι, για να αβγατίσουν τα καλά σαν τους κόκκους της, και δεν τη σαρώνουν παρά την επόμενη ημέρα, για να μην τα διώξουν. Σήμερα κόβουν και το πρώτο τσαμπί και το ευλογεί ο παπάς. Την 1η Αυγούστου ξεκινά η αυστηρή δεκαπενθήμερη νηστεία για τον Δεκαπενταύγουστο, που διακόπτεται με ψαροφαγία μόνο στις 6 του μήνα, στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Από την 1η Αυγούστου και για έξι ή δώδεκα ημέρες ξεκινούν τα μερομήνια, τα προμαντέματα του καιρού της χρονιάς. Παρατηρούσαν δηλαδή τι καιρό κάνει τις έξι πρώτες ημέρες του μήνα, το πρωί και το απόγευμα (ή τον καιρό όλης της ημέρας για τις δώδεκα πρώτες ημέρες) και υπολόγιζαν τον καιρό του μήνα που αντιστοιχεί στην κάθε μέρα. Οι τσοπάνοι στα βουνά κοιτούσαν το ξημέρωμα πώς κοιμούνται τα τσοπανόσκυλά τους: αν ήταν ξαπλωμένα με απλωμένα πόδια, καλός και γλυκός θα περνούσε ο χειμώνας. Αν κοιμούνταν κουλουριασμένα, βαρύς και δριμύς θα ήταν. Δεκαπενταύγουστο οι τσελιγκάδες κλείνουν τις συμφωνίες και τα συμβόλαια με τους (μ)πιστικούς τους για τις χειμερινές βοσκές. Οι γυναίκες σε βουνά και κάμπους ξεκινούν να φτιάχνουν τους τραχανάδες και τις χυλοπίτες τους για όλη τη χρονιά.

Στις 29 του μήνα γιορτάζεται ο Αποκεφαλισμός του Ιωάννη του Προδρόμου. Στη λαϊκή σκέψη, το ανοσιούργημα της Ηρωδιάδας πιστεύεται πως έριξε κατάρα στην ανθρωπότητα και έφερε τούτο τον μήνα τις θέρμες, τους ελώδεις πυρετούς με τα έντονα ρίγη και τους παροξυσμούς. Γι’ αυτό και ο μήνας λέγεται και Ριγολόγος, Θερολόγος, Κρυαδίτης και Παροξυσμός. Σήμερα δεν κρατούν μαχαίρι, ακόμη και το ψωμί με το χέρι το κόβουν. Επίσης δεν τρώνε φρούτα μαύρα ή κόκκινα, σαν αίμα, όπως σύκα, καρπούζια, μαύρο σταφύλι, μούρα. Ούτε και καρύδια, γιατί «του έκοψαν το καρύδι όταν τον αποκεφάλισαν».

Την 31η Αυγούστου τη λένε και κλειδοχρονιά, γιατί λήγει το εκκλησιαστικό έτος και γιατί στους ρωμαϊκούς και στους βυζαντινούς χρόνους γινόταν γενικός απολογισμός και την 1η Σεπτεμβρίου ξεκινά η καινούργια ίνδικτος. Και από αγροτικής άποψης, κλείνει οριστικά ένας κύκλος.

Πηγή

Κοινοποίηση
recurring
Σας αρέσει το OlaDeka?
Κάντε μας like στο Facebook!
Κλείσιμο
Ola Deka Kastoria