Βουλευτικές εκλογές 2019: Ένα 24ωρο πριν από την κάλπη, κοινή είναι η εκτίµηση ότι Ν∆ και ΣΥΡΙΖΑ διατηρούν σχεδόν ακέραιη τη βάση των ψηφοφόρων που τους επέλεξαν στις 26 Μαΐου. Υπό αυτό το πρίσµα και προκειµένου να ενισχύσουν τα εκλογικά τους ποσοστά στις εκλογές, θα πρέπει να απευθυνθούν στη δεξαµενή των αναποφάσιστων αλλά και στους ψηφοφόρους των κοµµάτων που βρίσκονται σε όµορους πολιτικούς χώρους. Παράλληλα, θα πρέπει να κερδίσουν και την εµπιστοσύνη των νέων πολιτών που θα βρεθούν για πρώτη φορά σε κάλπη εθνικών εκλογών.
Με βάση τα παραπάνω, µεγάλη αναµένεται να είναι η πίεση που θα ασκηθεί τόσο προς τα δεξιά της Ν∆ όσο και προς τα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς Πειραιώς και Κουµουνδούρου θα επιχειρήσουν να συµπιέσουν τα ποσοστά των µικρών κοµµάτων που βρίσκονται στις παρυφές τους.
Μείον 900.000
Παρακολουθώντας, πάντως, προσεκτικά την εκλογική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας ∆ηµοκρατίας από τις 25 Ιανουαρίου 2015 µέχρι τις 26 Μαΐου 2019, µπορούµε εύκολα να αντιληφθούµε την πολύ µεγάλη φθορά του κυβερνώντος κόµµατος, αλλά και το µικρό -σχετικά- όφελος της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, σε απόλυτους αριθµούς.
Από την ηµέρα που ο Αλέξης Τσίπρας κέρδισε την πρώτη εκλογική αναµέτρηση µέχρι και την πρόσφατη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει 900.000 ψηφοφόρους. Οι 500.000 από αυτούς φαίνεται ότι απείχαν από την τελευταία εκλογική αναµέτρηση, ενώ 400.000 κατευθύνθηκαν προς τα µικρότερα κόµµατα.
Ο «επαναπατρισµός» τους αποτελεί το µεγάλο και ταυτόχρονα δύσκολο στοίχηµα της Κουµουνδούρου. Οι 2.250.000 ψήφοι είναι αντικειµενικά δύσκολο να διατηρηθούν µετά τη φθορά που προκάλεσαν στον ΣΥΡΙΖΑ τα 4,5 χρόνια που έµεινε στην κυβέρνηση. Για να έχει ελπίδες να πετύχει τη µεγάλη ανατροπή, θα πρέπει να διεκδικήσει την ψήφο 1.870.000 πολιτών που τον στήριξαν τον Σεπτέµβριο του 2015, στη δεύτερη εκλογική νίκη.
Οι απόλυτοι αριθµοί δεν πρέπει πάντως να αφήνουν ικανοποιηµένη ούτε τη Νέα ∆ηµοκρατία, η οποία, παρά τη σηµαντική φθορά που έχει υποστεί ο ΣΥΡΙΖΑ, έχει κερδίσει µόλις 160.000 -περίπου- παραπάνω ψήφους σε σχέση µε τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, φτάνοντας από τις 1.718.000 ψήφους στις 1.873.000 στις πρόσφατες ευρωεκλογές, εκεί που πέτυχε σαρωτική νίκη -σχεδόν- 10 µονάδων.
Οι «δεξαμενές»
Λαµβάνοντας υπόψη µας το ποσοστό που έλαβαν στις ευρωεκλογές τα κόµµατα που βρίσκονται στον «περίγυρο» των δύο µονοµάχων, η Νέα ∆ηµοκρατία φαίνεται να έχει πλεονέκτηµα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Οι πέραν της Πειραιώς ένοικοι της δεξιάς και ακροδεξιάς «πολυκατοικίας» συγκέντρωσαν στις 26 Μαΐου το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του 13,35% και δυνητικά αποτελούν ένα κοινό το οποίο θα µπορούσε να προσεγγίσει την Κυριακή η Ν∆.
Αντίθετα µε τη Νέα ∆ηµοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει µικρότερη δεξαµενή στα αριστερά του – χωρίς, φυσικά, σε αυτή να συµπεριλαµβάνεται το ΚΚΕ, που αποτελεί έναν διαχρονικά αυτοτελή πολιτικό πόλο. Τα κόµµατα του Γιάνη Βαρουφάκη και της Ζωής Κωνσταντοπούλου, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η ΛΑΕ και το Μ-Λ ΚΚΕ συγκέντρωσαν στις ευρωεκλογές ποσοστό 6,89%.
Θεωρείται πάντως δεδοµένο ότι τόσο η Νέα ∆ηµοκρατία όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσουν να κερδίσουν και το 5% που πήραν στις ευρωεκλογές κόµµατα του Κέντρου, όπως το Ποτάµικαι η Ενωση Κεντρώων, ή πολιτικές κινήσεις µε απροσδιόριστο προφίλ, όπως το κόµµα του Νότη Μαριά ή και του Ηλία Ψινάκη.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το πού θα κατευθυνθούν οι ψήφοι του Κόµµατος Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΠΗΣ ΤΗΣ 7ης ΙΟΥΛΙΟΥ Το «Εθνος της Κυριακής» συνδυάζει τα αποτελέσµατα των εκλογών του 2015 και των πρόσφατων ευρωεκλογών, επιχειρώντας να προσεγγίσει τις εκλογικές δυναµικές που διαµορφώνονται. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ισότητας, Ελευθερίας και Φιλίας, το οποίο έχει έντονη επιρροή στη µουσουλµανική µειονότητα σε Ξάνθη και Ροδόπη. Μπορεί πανελλαδικά να κατέγραψε ποσοστό µόλις 0,7%, όµως σε αυτούς τους δύο νοµούς της Θράκης κατετάγη πρώτο, συγκεντρώνοντας 25,4% στην Ξάνθη και 38% στη Ροδόπη, εποµένως οι ψηφοφόροι του θα κρίνουν εν πολλοίς το αποτέλεσµα και τις έδρες σε αυτές τις περιοχές.
Το αίνιγμα των νέων
Παραµονές των ευρωεκλογών του Μαΐου, µεγάλο µέρος των αναλύσεων αφιερώθηκε στους σχεδόν 500.000 νέους ψηφοφόρους που θα προσέρχονταν για πρώτη φορά στις κάλπες. Μάλιστα, το γεγονός ότι η κυβέρνηση µείωσε από τα 18 έτη στα 17 το δικαίωµα του εκλέγειν έδινε την εντύπωση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποκόµιζε εκλογικά οφέλη.
Με βάση τις αναλύσεις του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πρώτος σε όλες τις κατηγορίες των νέων ψηφοφόρων, συγκεντρώνοντας ποσοστό 35% έναντι 25,3% της Ν∆ στις ηλικίες 18-24, 33,6% έναντι 27,3% στην κατηγορία 25-34, αλλά και 32,8% έναντι 26,1% της Ν∆ σε έναν παραδοσιακά προνοµιακό χώρο για τη συντηρητική παράταξη, εκείνο των φοιτητών.
Την εικόνα αυτή ανέτρεψαν πλήρως τα αποτελέσµατα των ευρωεκλογών, καθώς από την ποιοτική ανάλυσή τους προκύπτει ότι η Νέα ∆ηµοκρατία υπερίσχυσε σε όλες τις κατηγορίες των νέων ψηφοφόρων.
Ο στόχος
Ο Αλέξης Τσίπρας δηλώνει ότι κεντρικός στόχος του είναι η µεγάλη ανατροπή, που θα φέρει πρώτο στις κάλπες το κυβερνών κόµµα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, µε τη σειρά του, χαρακτηρίζει βασικό διακύβευµα της κάλπης τη διασφάλιση της αυτοδυναµίας. Ιδίως µάλιστα από τη στιγµή που οι ακριβώς επόµενες εκλογές θα γίνουν µε το σύστηµα της απλής αναλογικής, οπότε ο στόχος της αυτοδυναµίας θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί – ως και απίθανο.
Με βάση τον ισχύοντα -για τελευταία φορά- εκλογικό νόµο, από το ποσοστό των κοµµάτων που θα µείνουν εκτός Βουλής (µε ποσοστό κάτω από 3%) εξαρτάται η αυτοδυναµία, όπως και το εύρος της αυτοδυναµίας του πρώτου κόµµατος.
Εάν όλα µαζί τα κόµµατα που µείνουν εκτός Βουλής συγκεντρώσουν 20%, το πρώτο κόµµα χρειάζεται µόλις 32,32% για να εξασφαλίσει 151 έδρες, ενώ βγάζει 160 έδρες µε 35,2%. Αντίστοιχα, για να βγάλει 151 έδρες χρειάζεται 36,36%, εάν τα εκτός Βουλής συναθροίζονται στο 10%. Εάν είναι τόσο λίγα που συγκεντρώνουν 5%, τότε το πρώτο κόµµα χρειάζεται 38,38% για την ελάχιστη αυτοδυναµία.
Στις πρόσφατες ευρωεκλογές, τα κόµµατα που έµειναν εκτός Βουλής ξεπέρασαν αθροιστικά σε ποσοστό το 20% και γι’ αυτό ειπώθηκε πως η Νέα ∆ηµοκρατία θα εξασφάλιζε άνετη αυτοδυναµία µε το 33,12% που συγκέντρωσε. Οµως, στις ευρωεκλογές συµµετέχουν κατά κανόνα διπλάσια κόµµατα (40 στις πρόσφατες) από εκείνα των εθνικών εκλογών (20 στις επικείµενες), καθώς είναι πολύ πιο εύκολο να καταρτισθεί ένα ενιαίο πανελλαδικό ψηφοδέλτιο.
Εποµένως, η Νέα ∆ηµοκρατία έχει διπλό στόχο: να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν µεγαλύτερο ποσοστό η ίδια και παράλληλα να «κλαδέψει» τη δυναµική των κοµµάτων που βρίσκονται κοντά στο όριο του 3%. Ακόµα κι αν αυτό σηµαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ενισχυθεί εκλογικά, αν, για παράδειγµα, το ΜέΡΑ 25 χάσει µία µονάδα που θα κατευθυνθεί προς την Κουµουνδούρου.
Να θυµίσουµε ότι οι επερχόµενες εθνικές εκλογές θα γίνουν µε βάση τα όσα προβλέπει ο νόµος 3636 του 2008, τον οποίο εισηγήθηκε στη Βουλή ο νυν Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος. Ο συγκεκριµένος νόµος τροποποιούσε τον ήδη υπάρχοντα από το 2004 που είχε ψηφιστεί επί υπουργίας Κώστα Σκανδαλίδη. Η βασική διαφορά των δύο συστηµάτων ήταν ο βαθµός ενίσχυσης του πρώτου κόµµατος. Ο νόµος Σκανδαλίδη προέβλεπε µπόνους 40 εδρών και ο νόµος Παυλόπουλου ενίσχυση 50 εδρών. Σε ισχύ και στους δύο νόµους ήταν το εκλογικό όριο του 3%.
