Η Διεθνής Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) απελευθέρωσε χθες τα στοιχεία που είχε αποκτήσει από την γερμανική εφημερίδα Suedduetsche Zeitung από τη διαρροή του εταιρικού μητρώου της Αρούμπα, ενός φορολογικού παραδείσου στα ανοιχτά της Βενεζουέλας εντός του κόλπου της Καραϊβικής, καθώς και τα εταιρικά μητρώα από Μπαχάμες, Μπαρμπέιντος και Νέβις. Συνολικά περισσότερα από 160.000 εγγραφές υπεράκτιων εταιρειών προστέθηκαν στην βάση δεδομένων του ICIJ, η οποία είναι δημοσίως προσβάσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση offshoreleaks.icij.org.

Ανάμεσα στα περισσότερα από 50.000 αρχεία που διέρρευσαν από το εταιρικό μητρώο της Αρούμπα, μόνο 10 εμφανίζουν την λέξη «Ελλάδα», σε διευθύνσεις ή καταχωρίσεις που αναφέρουν χώρα γέννησης των φυσικών προσώπων που σχετίζονται με τις υπεράκτιες εταιρείες που έχουν την έδρα τους στο μικρό νησί της Καραϊβικής. Ένα από τα σχετιζόμενα πρόσωπα με ελληνικό ενδιαφέρον είναι ο Γεώργιος Μητσοτάκης, εξάδερφος του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη. Η εταιρεία με την οποία συνδέεται το όνομά του είναι η Deto-Stop International AVV, με έδρα την οδό Caya G.F. (Betico) Croes. H εν λόγω offshore ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1994 και διαγράφηκε από τα μητρώα τον Σεπτέμβριο του 1997, ενώ ο κύριος Μητσοτάκης εμφανιζόταν ως διευθύνων σύμβουλος, σύμφωνα με τα αρχεία των Paradise Papers.

Στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα σε κύκλους του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, η ονομασία «Deto-Stop» έγινε γνωστή λίγα χρόνια αργότερα, στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Τότε, η ελληνική εταιρεία Κατασκευή Αντιεκρηκτικών Πλεγμάτων Αλουμινίου, η οποία ιδρύθηκε το 1995 και στην οποία συμμετείχε ο Γεώργιος Μητσοτάκης προωθούσε το υλικό Deto-Stop που μπορούσε να τοποθετηθεί σε οχήματα και δεξαμενές καυσίμων υποσχόμενο τη μείωση των πιθανοτήτων έκρηξης. Ένα πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα του Deto-Stop ξεκίνησε το 2001 με υπογραφή σύμβασης μεταξύ του ΓΕΣ και της ΕΛΒΟ που θα προμηθευόταν το υλικό για την εγκατάσταση του υλικού σε βυτιοφόρα, οχήματα και δεξαμενές του Ελληνικού Στρατού. Δύο χρόνια αργότερα άλλη μία σύμβαση υπογράφηκε για προμήθεια αντιεκρηκτικού υλικού.

Το 2004 μελέτη για λογαριασμό υπουργείου Άμυνας εισηγείτο την επέκταση της χρήσης του Deto-Stop σε δεξαμενές στα νησιά του Αιγαίου και στον Έβρο. Επιπλέον στην μελέτη προτεινόταν σύμφωνα με πληροφορίες η χρήση του υλικού στα νέα τότε Leopard 2. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, το συνολικό κόστος της σύμβασης για να γίνουν όλα αυτά θα ανερχόταν στα 160 εκατομμύρια ευρώ, ενώ έντονες ήταν οι αντιπαραθέσεις μεταξύ παραγόντων του υπουργείου Άμυνας. Αυτές οι αντιπαραθέσεις είχαν ως αποτέλεσμα να τεθεί η συγκεκριμένη σύμβαση υπό διεξοδική εξέταση, ενώ υπήρχαν πληροφορίες ότι σε απόρρητη έκθεση μελών του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου εκφραζόταν η άποψη ότι «η τοποθέτηση του αντιεκρηκτικού υλικού είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει μηχανικά προβλήματα λόγω δημιουργίας ρινισμάτων». Στα δημοσιεύματα του Τύπου αναφερόταν ότι εκείνη την περίοδο υπήρχαν πολιτικές πιέσεις ώστε να υπογραφούν οι νέες συμβάσεις για την προμήθεια του υλικού, όμως τον Αύγουστο του 2004 το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο απέρριψε εισήγηση για την αγορά του υλικού για τις δεξαμενές καυσίμων του ΓΕΣ. Μάλιστα αναφέρθηκε ότι το θέμα του Deto-Stop είχε πάει για δεύτερη φορά στο εν λόγω στρατιωτικό όργανο μέσα σε διάστημα δέκα ημερών παρά το γεγονός ότι στα ίδια τα έγγραφα του ΓΕΣ χαρακτηριζόταν επικίνδυνο για την ασφάλεια των πτήσεων και ότι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί ζητούσαν επίμονα την αφαίρεση του υλικού από τα οχήματα στα οποία είχε τοποθετηθεί.

Τον Οκτώβριο του 2005 η ΕΛΒΟ που ήταν η ανάδοχος των συμβάσεων με το ΓΕΣ διαμαρτυρήθηκε με εξώδικο για την μη ομαλή εξέλιξη των συμβάσεων από υπαιτιότητα του Στρατού. Έναν μήνα μετά η ελληνική εταιρεία του κυρίου Μητσοτάκη έστειλε σύμφωνα με πληροφορίες εξώδικο προς την ΕΛΒΟ, τον υπουργό και υφυπουργό Εθνικής Άμυνας και άλλους αποδέκτες ζητώντας από την ΕΛΒΟ σχεδόν 3 εκατομμύρια για το υλικό που είχε παραχθεί αλλά δεν είχε παραδοθεί και ανέφερε ότι θα προσέφευγε στη δικαιοσύνη, όπως και έγινε αφού η σύμβαση τελικά δεν υλοποιήθηκε με οριστική απόφαση το 2006 καθώς το υλικό είχε κριθεί «μη ασφαλές». Την ίδια χρονιά το όνομα του Γιώργου Μητσοτάκη περιλαμβανόταν στην αποστολή της τότε υπουργού Εξωτερικών Ντόρας Μπακογιάννη συνοδεία 117 ατόμων για τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη. Η ιδιότητα που αναγραφόταν στα έγγραφα της αποστολής δίπλα από το όνομα του κυρίου Μητσοτάκη ήταν «Σύμβουλος, Υπουργείο Εξωτερικών».

Ο φορολογικός παράδεισος της Αρούμπα

Η Αρούμπα εντάχθηκε στην πρόσφατη «γκρίζα λίστα» της ΕΕ ανάμεσα στις 47 χώρες που συμφώνησαν να τροποποιήσουν ή να καταργήσουν το «επιβλαβές φορολογικό καθεστώς» τους μέχρι το 2018.

Το μικρό ολλανδικό νησί στα ανοικτά των ακτών της Βενεζουέλας περιλαμβάνεται όμως και στην πρόσφατη «μαύρη λίστα» των φορολογικών παραδείσων της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Oxfam για την έλλειψη δέσμευσής της να υιοθετήσει μια δέσμη διεθνών μέτρων που αποσκοπούν στη συγκράτηση της φοροαποφυγής από πολυεθνικές εταιρείες.

Η βάση δεδομένων Offshore Leaks του ICIJ (offshoreleaks.icij.org) περιλαμβάνει τις ίδιες πληροφορίες που υπάρχουν στο εταιρικό μητρώο της Αρούμπα, οι οποίες αφορούν περισσότερες από 50.000 υπεράκτιες εταιρείες. Η βάση δεδομένων Offshore Leaks επιτρέπει στους χρήστες να αναζητούν με ονόματα αξιωματικών, κάτι που δεν επιτρέπεται από το επίσημο εταιρικό μητρώο. Έτσι, μπορεί να αναζητηθεί η συμμετοχή Ελλήνων σε offshore με έδρα την Αρούμπα.

Η συντριπτική πλειοψηφία των συνδεόμενων προσώπων με τις υπεράκτιες εταιρείες είναι Ολλανδοί (21.500), ενώ περιλαμβάνονται επίσης πολλοί από την Βενεζουέλα (2.100), Αμερικανοί (1.100) και Κολομβιανοί (850). Οι Έλληνες πολίτες που εντοπίστηκαν στο μητρώο ανέρχονται σε επτά.

Οι συνεργάτες tτου ICIJ στο Βέλγιο χρησιμοποίησαν τα στοιχεία του εταιρικού μητρώου για να αποκαλύψουν ότι ο κινηματογραφικός αστέρας Ζαν Κλοντ Βαν Νταμσυνδέθηκε μέσω μελών της οικογένειάς με τρεις εταιρείες στην Αρούμπα: Selima Corporation (1993), Selima Films (1994) και Knock Films (1997) . Οι δικηγόροι του Βαν Νταμ σχολίασαν ότι «δεν είναι παράνομο να ιδρύει κανείς εταιρείες σε άλλες δικαιοδοσίες».

Μαζί με τα στοιχεία των εταιρικών μητρώων της Αρούμπα, των Μπαρμπέιντος, του Νέβις και των Μπαχαμών που ενσωματώθηκαν στην βάση δεδομένων του ICIJ χθες, οι συνολικές εγγραφές υπεράκτιων εταιρειών και συνδεόμενων προσώπων που φιλοξενούνται στο offshoreleaks.icij.org ξεπερνούν τις 680.000.