Αναπηρικά και προνοιακά στο τραπέζι της δεύτερης αξιολόγησης. Ποια επιδόματα κινδυνεύουν με περικοπές
Αλλαγές στον Προνοιακό Χάρτη της χώρας, με αναδιαρθρώσεις, καλύτερη στόχευση, ενδεχομένως ενοποιήσεις και καταργήσεις επιδοματικού τύπου παροχών σε χρήμα ή/και σε είδος έρχονται με τη δεύτερη αξιολόγηση. Το θέμα πέφτει στο τραπέζι του Eurogroup της Δευτέρας στις Βρυξέλλες, όπως περιέγραψε και ο επικεφαλής του Γερούν Ντάισελμπλουμ σε επιστολή του προς το ολλανδικό Κοινοβούλιο.
Στόχος είναι να καλυφθούν οι… τρύπες για τη χρηματοδότηση της πανελλαδικής εφαρμογής του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ). Το ΚΕΑ προϋπολογίζεται για το 2017 στα 760 εκατ. ευρώ, ενώ οι δανειστές εμμένουν στην εξασφάλιση πόρων μόνιμου χαρακτήρα. Τα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών φέρονται να αναζητούν περί τα 250 εκατ. ευρώ.
Χθες ο Γερούν Ντάισελμπλουμ έδωσε στο Κοινοβούλιο της Ολλανδίας την επικαιροποιημένη ατζέντα του επικείμενου Eurogroup. Αναστάτωση προκλήθηκε καθώς αρχικά θεωρήθηκε ότι ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών ανοίγει ξανά θέμα Ασφαλιστικού.
Αργότερα ωστόσο διευκρινίστηκε ότι ο Ευρωπαίος αξιωματούχος αναφερόταν στην αναδιάρθρωση των κοινωνικών επιδομάτων, κάτι που προβλέπεται και από το συμπληρωματικό Μνημόνιο του Ιουνίου.
Εναρμόνιση
Πηγές από τις Βρυξέλλες διευκρίνιζαν ότι αυτό που θα συζητηθεί στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης «περιγράφεται στη σελίδα 14 του συμπληρωματικού Μνημονίου της 16ης Ιουνίου 2015, στο σημείο 5 και αφορά την υποχρέωση της Ελλάδας μέχρι το τέλος του Δεκέμβρη του ίδιου έτους να εναρμονίσει τα επιδόματα αναπηρίας και τα κοινωνικά επιδόματα με τρόπο που δεν θα επιβαρύνει τις δημόσιες δαπάνες».
 |
Επίσης, θα υπάρξει συζήτηση για τη δημοσιονομική απόδοση των μέτρων, κάτι το οποίο θα συμβεί τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Αλλά και ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος διευκρίνισε πως αυτό που εξετάζεται από τους θεσμούς στο Ασφαλιστικό είναι αποκλειστικά η εφαρμογή του νόμου 4387/2016, δηλαδή η έκδοση των αναγκαίων εγκυκλίων και υπουργικών αποφάσεων.
Στο μέτωπο της Πρόνοιας, ο ίδιος εξήγησε χθες πως όπου υπάρχουν επικαλύψεις κοινωνικών επιδομάτων με το ΚΕΑ δεν υπάρχει λόγος αυτά τα επιδόματα να παραμείνουν.
Αυτό δήλωσε εξερχόμενος από σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών στην οποία μετείχαν επίσης ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο αν. υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης και η αν. υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου.
Εσπευσε βέβαια να διευκρινίσει πως δεν τίθεται ζήτημα περικοπής επιδομάτων ειδικών κατηγοριών, όπως για παράδειγμα αναπηρικά επιδόματα ή οικογενειακά.
Επίδομα θέρμανσης
Ο κ. Χουλιαράκης απέκλεισε επίσης «μαχαίρι» στο επίδομα θέρμανσης διευκρινίζοντας ότι το κονδύλι των 105 εκατ. ευρώ έχει ενταχθεί κανονικά στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
Σε κάθε περίπτωση, μια πιθανή περικοπή επιδομάτων, εξηγούσαν αρμόδιες πηγές, θα έχει ουδέτερο αποτέλεσμα. καθώς οι δικαιούχοι που θα τα χάσουν θα ενταχθούν στο ΚΕΑ. Στόχος είναι η καλύτερη στόχευση ώστε να μην υπάρχουν αλληλεπικαλύψεις με το ΚΕΑ και να ωφελούνται όσοι πραγματικά έχουν ανάγκη.
Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται να προκύπτουν τρεις κατηγορίες επιδομάτων: αυτά στα οποία εντοπίζονται σημαντικές επικαλύψεις και θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στο ΚΕΑ, κάποια που χρήζουν αναδιάρθρωσης λόγω μερικών επικαλύψεων και άλλα που θα μείνουν ανέπαφα.
Η αναδιάρθρωση του Κράτους Πρόνοιας αναμένεται να προχωρήσει με… γενικό μπούσουλα την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, επί της οποίας πάντως η ελληνική πλευρά έχει εκφράσει ισχυρές ενστάσεις, ζητώντας να λάβει υπόψη όλα τα στοιχεία (π.χ. μητρώο επιδομάτων ανά ΑΦΜ δικαιούχου).
Η Παγκόσμια Τράπεζα εντοπίζει περί τα 200 κατακερματισμένα επιδόματα και εκτιμά πως σχεδόν τα 145 χρήζουν εξορθολογισμού, χωρίς όμως να… βάζει χέρι σε όλα.
Εστιάζει στην αναδιάρθρωση και καλύτερη στόχευση (π.χ. ενοποιήσεις / επανασχεδιασμό) περίπου 30 επιδοματικού τύπου παροχών σε χρήμα ή/και είδος από διάφορους φορείς του κράτους. Υπό επανεξέταση φέρονται να είναι κατασκηνωτικά προγράμματα, παροχές διακοπών, δωρεάν μεταφορές οικογενειών μέσω ΚΤΕΛ κ.ά.
Στο μικροσκόπιο έχουν τεθεί φοροαπαλλαγές, επιδόματα που χορηγούνται σε ειδικές ομάδες από υπουργεία όπως τα Παιδείας και Πολιτισμού -π.χ. φοιτητές-, αλλά και προγράμματα κοινωνικού τουρισμού.
Στο τραπέζι είναι και η εξοικονόμηση κονδυλίων από τον έλεγχο των πόρων και τη μείωση της κλίμακας των εισοδημάτων για τα ωφελούμενα νοικοκυριά, σε κάποιες κατηγορίες επιδομάτων.
EUROGROUP ΔΕΥΤΕΡΑΣ
Πρώτο κύμα μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους
Ανοίγει ο δρόμος για την ελάφρυνση του χρέους με τον πρώτο κύκλο των βραχυπρόθεσμων μέτρων να μπαίνει στο τραπέζι του Eurogroup την ερχόμενη Δευτέρα ενώ συμφωνία για τις παρεμβάσεις στο χρέος «βλέπει» η Ευρωζώνη έως τα τέλη του έτους και δεν αποκλείει επιστροφή του Δημοσίου στις αγορές το 2017.
Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα λειτουργήσουν ως «ασφάλιστρο» για τα ελληνικά ομόλογα και αναμένεται να αποτελέσουν το διαβατήριο για τον δανεισμό από τις αγορές. Χθες ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης εκτίμησε πως θα έχουμε πιθανόν αποφάσεις φέτος για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, «ψαλιδίζοντας» πάντως τις προσδοκίες για τη συζήτηση περί μεσομακροπρόθεσμων μέτρων αναδιάρθρωσης.
Την ετοιμότητα του Eurogroup να εξετάσει τη δέσμη των βραχυπρόθεσμων μέτρων επιβεβαιώνει και ο πρόεδρός του, Γ. Ντάισελμπλουμ, αναγνωρίζοντας πως η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης ανοίγει δρόμο για να υλοποιηθεί το πρώτο κύμα μέτρων, στη βάση της συμφωνίας του Eurogroup τον Μάιο.
Οπως αποτυπώνεται σε έγγραφο που απέστειλε ο κ. Ντάισελμπλουμ στο ολλανδικό κοινοβούλιο, περιγράφοντας την ατζέντα του Eurogroup της 7ης Νοεμβρίου, ο στόχος των παρεμβάσεων είναι διπλός: να ομαλοποιηθούν περαιτέρω οι λήξεις δανείων του EFSF στο πλαίσιο του δεύτερου Μνημονίου και παρεμβάσεις για να περιοριστεί ο επιτοκιακός κίνδυνος για ένα μέρος των δανείων του EFSF.
Στο τραπέζι βρίσκεται πακέτο δανείων ελαφρώς άνω των 40 δισ. ευρώ, κυμαινόμενου επιτοκίου, τα οποία θα περάσουν σε καθεστώς σταθερού επιτοκίου, στην περιοχή του 1 – 1,5% με ανταλλαγή μέσω νέου πολυετούς, 20ετούς ή 30ετούς ομολόγου που θα εκδώσει ο ESM. Σε αυτά εντάσσονται σύμφωνα με πληροφορίες και περίπου 25 δισ. ευρώ που αφορούν σε ομόλογα του EFSF τα οποία έχουν στην κατοχή τους ελληνικές τράπεζες.
«Υπάρχει αρκετή σύγκλιση. Δεν θα έχουμε μια συγκεκριμένη συμφωνία για το τι θα κάνουμε στα μέσα του 2018, αλλά στα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα έχουμε πιθανόν αποφάσεις φέτος» δήλωσε χθες από τη Λευκωσία ο επικεφαλής του ESM, Κλ. Ρέγκλινγκ.
Επιτόκια
Οπως πρόσθεσε, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα αποσκοπούν κυρίως στη μείωση της ευαισθησίας της ελληνικής οικονομίας στις διακυμάνσεις των επιτοκίων. Πρέπει να σημειωθεί πως περίπου το 69% του ελληνικού χρέους, ποσοστό που αντιστοιχεί περίπου σε 226 δισ. ευρώ, είναι σε κυμαινόμενο επιτόκιο.
Σε ένα ιδανικό για την Ελλάδα σενάριο, σε μεγάλο μέρος αυτού θα μπορούσε να «κλειδώσει» η διακύμανση των επιτοκίων σε ένα συγκεκριμένο εύρος, διευκολύνοντας έτσι και την πρόσβαση του Δημοσίου στις αγορές, με ανεκτό κόστος.
Ο κ. Ρέγκλινγκ εκτίμησε πως η Ελλάδα μπορεί να αρχίσει να επιστρέφει στις αγορές το 2017, εφόσον όμως εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις. Πάντως, «κλειδί» για όλα αποτελεί η ταχεία ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Η ελληνική πλευρά εργάζεται με βασικό σενάριο πως η δεύτερη αξιολόγηση θα κλείσει εγκαίρως.
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ – ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ
