Η ανάλυση αφορά τα έτη 2020 και 2021, διότι δεν έχουν δημοσιευθεί ακόμη οι οικονομικές καταστάσεις του 2022, (δημοσιεύονται συνήθως στο β΄ εξάμηνο του έτους, όταν δημοσιευθούν θα αναλυθούν).
Σημείωση: Για όποιον δεν αντέχει τους αριθμούς και τις αναλύσεις οικονομικών καταστάσεων μπορεί να διαβάσει απλώς τα συμπεράσματα στο τέλος της δημοσίευσης (ενότητα 6), καλό θα είναι να διαβαστεί.
1. Γενικά οικονομικά χαρακτηριστικά της εταιρίας
1.1 Ανάλυση της καθαρής θέσης της εταιρίας
Το καταβλημένο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας ανέρχεται στο τέλος του 2022 σε 3,2 εκ. ευρώ. Η Συνολική καθαρή θέση της εταιρίας τέλους του 2022 είναι – 5,35 εκ. Δηλαδή η εταιρία έχει αρνητική θέση έχει με άλλα λόγια έχει κάψει τόσο τα ίδια κεφάλαια όσο και τα αποθεματικά που είχαν σχηματιστεί μέχρι τώρα. Γιατί συνέβη αυτό; Διότι οι σωρευμένες ζημίες της εταιρίας ανέρχονται σε 12 εκ. ευρώ. Επομένως σύμφωνα με το άρθρο 165, του Ν 4548/2018, συντρέχουν οι λόγοι ανάκλησης της αδείας και λύσης της εταιρίας. (β) η εταιρεία δεν έχει το ελάχιστο κεφάλαιο που ορίζεται κάθε φορά από το νόμο.
1.2 Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις της εταιρίας
Στο τέλος του 2020 τα μακροπρόθεσμα δάνεια της εταιρίας ανήλθαν στα 1,871 εκ ευρώ. Στο τέλος του 2021 υπάρχει σημαντική αύξηση των μακροπροθέσμων δανείων σε 2,886 εκ ευρώ. Δηλαδή υπάρχει αύξηση 55,5% των δανειακών υποχρεώσεων, με ότι αυτό συνεπάγεται για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα αλλά και την αύξηση του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πελάτες της (πολίτες του νομού Καστοριάς), εξ αιτίας της αύξησης του χρηματοοικονομικού κόστους (των τόκων των δανείων). Οι συνολικές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις στο τέλος του 2022 ανέρχονται σε 3,429 εκ. ευρώ.
Από την ανάλυση των γενικών χαρακτηριστικών προκύπτει ότι η εταιρία λειτουργεί χάρη των δανειστών και όχι χάρη της επιχειρηματικότητας του ΔΣ της εταιρίας.
1.3 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της εταιρίας
Το κυριότερο κονδύλι της εταιρίας είναι οι εμπορικές υποχρεώσεις ύψους 11,152 εκ ευρώ. Αυτό διαμορφώνεται κυρίως από τις υποχρεώσεις της εταιρίας προς την ΔΕΗ ύψους 8,5 εκατ. Ευρώ.
2. Ανάλυση του Ενεργητικού
2.1 Χρηματοοικονομικά στοιχεία
Οι απαιτήσεις της εταιρίας ανέρχονται στο τέλος του 2021 σε 4,052 εκ ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι αν υπήρχε καλύτερη διαχείριση των απαιτήσεων δεν θα χρειάζονταν η προσφυγή σε νέο δάνειο και προφανώς θα υπήρχε η αύξηση του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών πωλήσεων.
Το 2021 εμφανίζεται ποσό 1,13 εκατ. Ευρώ ως απαιτήσεις συναφθέντων δανείων του προγράμματος Τρίτσης. Η αξιοποίηση και η είσπραξη του ποσού αυτού μπορεί να βελτιώσει την ρευστότητα της εταιρίας.
3. Η αξιολόγηση της λειτουργίας της εταιρίας
3.1 Η κατάσταση των αποτελεσμάτων της εταιρίας
Η εταιρία κατά την διάρκεια του 2021, σημείωσε ύψος πωλήσεων 2,097 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το 2020 κατά 2%. Ενώ όμως παρουσιάζει μείωση ελάχιστη των εσόδων παρουσιάζει δυσανάλογη αύξηση του κόστους πωλήσεων σε σχέση με το 2020 κατά 12%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ζημιογόνου μικτού αποτελέσματος, – 226,5 χιλ ευρώ.
Η μείωση των πωλήσεων με ταυτόχρονη αύξηση των εξόδων και των χρεωστικών τόκων εξ αιτίας και των νέων δανείων οδήγησε την εταιρία στο τελικό αποτέλεσμα των ζημιών 639 χιλ ευρώ. Αν δεν συγκριθεί με τις ζημίες του προηγουμένου έτους η αύξηση των ζημιών ανέρχεται στο 48% σε σχέση με το 2020.
4. Πρόσθετες πληροφορίες από το δημοσιευθέν παράρτημα της εταιρίας
4.1 Παράγοντες που θέτουν σε κίνδυνο την προοπτική της Επιχείρησης ως συνεχιζόμενης δραστηριότητας
Η επιχείρηση στο Προσάρτημα αναφέρει ότι διενήργησε σχετική αξιολόγηση και εντόπισε παράγοντες που θέτουν σε κίνδυνο την προοπτική της ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα:
α) Οι σωρευμένες ζημίες ανέρχονται στο ποσό των € 12.005.797,46 (αποτελέσματα εις νέο).
β) Η επιχείρηση έχει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς το Δημόσιο, και προμηθευτές συνολικού ποσού €11.113.693,52 (από τα οποία €8.423.494,21 προς την ΔΕΗ ΑΕ και 2.667.192,99 προς τον Δήμο Καστοριάς από δάνεια της ΔΕΥΑΚ από το ΤΠΔ που αποπληρώνει ως εγγυητής) και γενικά αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας, δεδομένου ότι δεν υπάρχει δυνατότητα περεταίρω δανεισμού από πιστωτικά ιδρύματα.
γ) Το σύνολο των βραχυπρόθεσμων εμπορικών υποχρεώσεων της επιχείρησης ανέρχεται σε €11.532.464,69 έναντι βραχυπρόθεσμων εμπορικών απαιτήσεων ποσού €4.107.723,75.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η Διοίκηση, ύστερα από έντονες πιέσεις προς το Υπουργείο Οικονομικών και με την ψήφιση Ν.4316/24-12-2014 πέτυχε την ρύθμιση δανειακών υποχρεώσεων της πρώην ΕΤΕ που έχουν εκπέσει στη ΔΟΥ σε 30 εξαμηνιαίες δόσεις με την παράλληλη διαγραφή των προσαυξήσεων που έχουν καταλογισθεί από το 2011 έως την 24η Δεκεμβρίου 2014. Η αποπληρωμή των εξαμηνιαίων δόσεων πραγματοποιείται κανονικά.
Σε καμία περίπτωση δεν αντιμετωπίζεται ο κίνδυνος και η προοπτική βιωσιμότητας μέσω της ρύθμισης των υποχρεώσεων, που προέβη η εταιρία, σύμφωνα με τις πληροφορίες, που αναφέρονται στο δημοσιευθέν Παράρτημα. Η βιωσιμότητα μίας εταιρίας δεν μπορεί να επιτευχθεί εστιάζοντας μόνο στις υποχρεώσεις, αλλά ταυτόχρονα σχεδιάζει βελτιστοποίηση αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων και των απαιτήσεων αυτής.
5. Συγκριτική ανάλυση με την ΔΕΥΑ ΘΑΣΟΥ
Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι όλες οι δημοτικές εταιρίες διαχείρισης υδάτων και αποχέτευσης της χώρας είναι χρεοκοπημένες. Ενδεικτικά και μόνο ενδεικτικά ανέλυσα τις οικονομικές καταστάσεις της δημοτικής εταιρίας της Θάσου. Επέλεξα την ΔΕΥΑΘ, αφενός γιατί είναι του ιδίου μεγέθους με την ΔΕΥΑΚ, αφετέρου έχει περιορισμένα υδατικά αποθέματα.
Η εταιρία είναι κερδοφόρος. Συγκεκριμένα οι πωλήσεις της εταιρίας ανέρχονται το 2020 σε 1,73 εκατ. Ευρώ και τα καθαρά κέρδη της εταιρίας ανέρχονται 274 χιλ. ευρώ. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι η ΔΕΥΑΘ δεν έχει μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Έχει όμως στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της ένα κονδύλι ύψους 16 εκατ. Ευρώ ως κρατική επιχορήγηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανυπαρξία μακροπροθέσμων τραπεζικών και εμπορικών υποχρεώσεων, σε αντίθεση με την ΔΕΥΑΚ που έχει 11 εκατ. Ευρώ κυρίως προς την ΔΕΗ και δανειακές υποχρεώσεις 2,89 εκ. ευρώ.
6. Τελικά συμπεράσματα για την βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα της εταιρίας.
Από την ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων της εταιρίας προκύπτουν τα εξής:
1. Η εταιρία ΔΕΥΑΚ, έχει ουσιαστικά χρεοκοπήσει. Η συνέχιση της λειτουργίας της οφείλεται αποκλειστικά στις τράπεζες και στην ΔΕΗ, οι οποίες μέσω της συνεχιζόμενης αύξησης των πιστώσεων επιτρέπουν την συνέχιση της λειτουργίας της.
2. Υπάρχει άμεσος ο κίνδυνος εφαρμογής του Άρθρο 165, παρ. 1β, Λύση της εταιρείας με δικαστική απόφαση ύστερα από αίτηση του έχοντος έννομο συμφέρον, η εταιρεία δεν έχει το ελάχιστο κεφάλαιο που ορίζεται κάθε φορά από το νόμο.
3. Η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας είσπραξης των απαιτήσεων, η οποία δημιουργεί κρίση ρευστότητας οδηγώντας την διοίκηση της εταιρίας σε συνεχή τραπεζικό δανεισμό και συνεχή αύξηση των προς την ΔΕΗ υποχρεώσεων της εταιρίας. Οφείλεται προφανώς σε διοικητική αδυναμία των διορισμένων μελών του ΔΣ από τη διοικούσα αρχή του Δήμου Καστοριάς και κυρίως του Προέδρου και Δ/ντος Συμβούλου της.
4. Υπάρχει δυνατότητα να βγει από το οικονομικό αδιέξοδο της εταιρίας; Ναι. Αν αξιοποιήσει τις απαιτήσεις του προγράμματος Τρίτσης και κυρίως να βελτιώσει την είσπραξη των εμπορικών της απαιτήσεων. Το σύνολο αυτών των απαιτήσεων ανέρχεται σε 6,5 εκατ. Ευρώ, πράγμα που μηδενίζει τις τραπεζικές υποχρεώσεις και μεγάλο μέρος των υποχρεώσεων προς την ΔΕΗ. Η βελτίωση της ρευστότητας θα μειώσει το χρηματοοικονομικό κόστος άρα και την κερδοφορία της εταιρίας. Παράλληλα πρέπει να τεθεί θέμα στην κεντρική κυβέρνηση ότι δεν είναι δυνατόν η ΔΕΥΑΘ να έχει μετατρέψει τα μακροπρόθεσμα δάνεια σε κρατική επιδότηση και η ΔΕΥΑΚ να προσπαθεί να επιβιώσει με μακροπρόθεσμες τραπεζικές υποχρεώσεις.
5. Η συνεχής αύξηση των απαιτήσεων δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Αντίθετα αποτελεί Εταιρική ανικανότητα της διοίκησης και αδυναμία εταιρικής διακυβέρνησης. Κοινωνική εταιρική ευθύνη και εταιρική διακυβέρνηση με κοινωνικό πρόσωπο είναι η κατάρτιση ειδικού τιμολογίου ή απαλλαγή για τους αδυνάτους και όχι η αδυναμία είσπραξης των απαιτήσεων. Όταν οι ετήσιες πωλήσεις της εταιρίας είναι 2 εκατ. Ευρώ και οι απαιτήσεις 4 εκατ. Ευρώ αυτό δεν είναι εταιρική ευθύνη, αλλά εταιρική ανευθυνότητα.
6. Αποτελεί μοναδικό παράδοξο στην Ελλάδα. Ο νομός Καστοριάς που έχει να έχει το μεγαλύτερο απόθεμα υδάτων της χώρας, να έχει ουσιαστικά χρεοκοπημένη την εταιρία διαχείρισης των υδάτων της.
