Στη διαφαινόμενη έντονη μεταβλητότητα των διεθνών αγορών, λόγω των ανησυχιών για ένα κύμα παγκόσμιας ύφεσης, αλλά και των γεωπολιτικών αναταράξεων η ύπαρξη του “μαξιλαριού” ρευστότητας των 38 δισ. δημιουργεί πλέγμα ασφαλείας ενόψει των αναγκών εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους για το 2023.
Με φειδώ αναμένεται να τρέξει το πρόγραμμα δανεισμού το 2023 όπως έχει αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών στο Προσχέδιο Προϋπολογισμού. Βασική ωστόσο συνιστώσα της όλης προσπάθειας που δημιουργεί ασφάλεια, δηλαδή, ότι δε θα υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις με τα επιτόκια, αλλά και ότι υπάρχει επαρκής κάλυψη των αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους, είναι η “επίκληση”, έναντι των αγορών, του “μαξιλαριού” των 38 δισεκ. αλλά και των εκτιμήσεων για τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας.
Αυτό ήταν ένα βασικό συμπέρασμα από τις ιδιαίτερα σημαντικές επαφές που είχε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, κατά την παραμονή του εκεί, την περασμένη εβδομάδα, με αφορμή την Ετήσια Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Πέρα μάλιστα από τις συναντήσεις με τους θεσμικούς παράγοντες του Ταμείου αλλά και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ομολόγους του άλλων κρατών, είχε “τετ α τετ” και με υψηλόβαθμα στελέχη επενδυτικών και τραπεζικών ομίλων και οίκων αξιολόγησης (Bank of America, Citi, Commerzbank, Credit Suisse International, Deutsche Bank, Goldman Sachs, Moody’s, Nomura, Société Générale).
Συγκεκριμένα, ο κ. Σταϊκούρας παρουσίασε τις προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2023, εστιάζοντας στη θετική αλλαγή της σύνθεσης του ΑΕΠ, δίνοντας έμφαση στις εξαγωγές και τις επενδύσεις, αλλά και καταγράφοντας τις προκλήσεις της επόμενης μέρας, λόγω των γεωενεργειακών αναταράξεων. Βέβαια, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην προσήλωση της Κυβέρνησης στη συνέχιση της εφαρμογής συνετών, φιλοαναπτυξιακών και μεταρρυθμιστικών πολιτικών στο οικονομικό πεδίο, αλλά και στις αναβαθμίσεις, έντεκα των αριθμό, όπως είπε, της ελληνικής οικονομίας, την τελευταία τριετία, ώστε να δώσει ένα “θετικό σήμα” στους διεθνείς δανειστές της χώρας.
Εν όψει, άλλωστε του προγράμματος εξυπηρέτησης του χρέους για το 2023 και συντήρησης της σχέσης με τις αγορές, η Αθήνα επιδιώκει να στείλει θετικά “σήματα” ώστε να “σπρώξει” το “κάρο” των διεθνών οίκων προς την κατεύθυνση της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, αλλά και να “αποκρούσει” τις πιέσεις στα επιτόκια. Βέβαια, ως φαίνεται με τα μέχρι τώρα δεδομένα, με τις “φουρτούνες” στις αγορές έντονες, αυτές οι προσπάθειες, σε ό,τι έχουν τουλάχιστον να κάνουν με την αναβάθμιση έχουν μεγάλο δείκτη δυσκολίας. Ακόμα όμως κι αν υπάρχει δρόμος μέχρι την αναβάθμιση έχει σημασία το ότι η χώρα μπορεί να αποφύγει “αναταράξεις” που θα καταστήσουν πιο δύσκολο το στόχο της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Βασικό “όπλο” σε αυτή τη διαδικασία είναι το “μαξιλάρι” ρευστότητας των 38 δισεκ. ευρώ. Εξ ου και η αναφορά του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή την περασμένη Παρασκευή, που τόνισε αναφερόμενος στο τι παρέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το 2019, είπε ότι “αν δεν είχε ρυθμίσει το χρέος και δεν είχε αφήσει το μαξιλάρι, θα ήμασταν ήδη από τις αρχές της πανδημίας σε κρίση χρέους.” Στο φόντο αυτό υπάρχει η ευχέρεια να καταγραφούν όσα αναφέρονται στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού σε σχέση με τη στρατηγική χρέους που θα ακολουθηθεί το 2023.
“Δεδομένων των υψηλών ταμειακών διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου (ΕΔ), των αναμενομένων αυξημένων επιπλέον εκταμιεύσεων προς το ΕΔ από τα χρηματοδοτικά σχήματα που έχουν ήδη αποφασισθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, καθώς και των σχετικά περιορισμένων χρηματοδοτικών αναγκών του για το έτος 2023, λόγω και των προαναφερόμενων προπληρωμών, η δανειακή στρατηγική για το επόμενο έτος αναμένεται να είναι περιορισμένη, αναφορικά με το συνολικό ποσό εκδόσεων, ήτοι σε επίπεδα παρόμοια με αυτά του 2022.
Συγκεκριμένα, η στόχευση της δανειακής στρατηγικής θα είναι η διασφάλιση της συνεχούς εκδοτικής παρουσίας του ΕΔ στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται από τη συμμετοχή της χώρας στο PEPP, καθ’ όλη τη διάρκειά του, η περαιτέρω παροχή εκδόσεων υψηλής ρευστότητας με διατήρηση της ήδη εκτεταμένης φυσικής ωρίμανσής τους, η μείωση των περιθωρίων δανεισμού του ΕΔ, καθώς και η περαιτέρω διασφάλιση της συνέπειας του ΕΔ ως κρατικού εκδότη με χαρακτηριστικά χώρας της Ευρωζώνης.
Ταυτόχρονα θα επιχειρηθεί η αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται στο βραχυχρόνιο τμήμα της ευρωπαϊκής καμπύλης σε περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων, αξιοποιώντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις υφιστάμενες θέσεις και τα χαρακτηριστικά του ελληνικού χαρτοφυλακίου δημοσίου χρέους. Τέλος, αναλόγως των συνθηκών των αγορών, κατά το νέο έτος θα επιχειρηθεί και έκδοση ελληνικών κρατικών χρεογράφων με προσανατολισμό των δανειακών τους προσόδων στην «πράσινη» και «βιώσιμη» ανάπτυξη, με στόχο την επέκταση της επενδυτικής βάσης και τη βελτίωση της εικόνας της χώρας στις διεθνείς αγορές.
Διαχείριση χαρτοφυλακίου
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, θα επιδιωχθεί, στο πλαίσιο λειτουργίας της πρωτογενούς αγοράς, πλέον της εκδοτικής δραστηριότητας, να εφαρμοστεί πολιτική διαχείρισης χαρτοφυλακίου, μέσω της οποίας θα διασφαλίζεται ο αναγκαίος χώρος για τη συνεχή παρουσία του ΕΔ στις αγορές, η περαιτέρω μείωση του κινδύνου αναχρηματοδότησης, η παροχή της αναγκαίας ρευστότητας και η βελτίωση της λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς των ελληνικών ομολόγων, με ταυτόχρονη αξιοποίηση της εκάστοτε κλίσης της ελληνικής καμπύλης αποδόσεων για τη διασφάλιση βέλτιστου αποτελέσματος, αναφορικά με το κόστος δανεισμού.
Κατά το 2023 θα διατηρηθούν οι βασικοί μεσοπρόθεσμοι στόχοι διαχείρισης του χαρτοφυλακίου δημοσίου χρέους, όπως είναι η πλήρης αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου για τα δάνεια εκτός ευρώ και η διατήρηση της υφιστάμενης αναλογίας χρέους σταθερού επιτοκίου στο σύνολο του χαρτοφυλακίου” ανέφερε.