Ένα ευρύ πλαίσιο μέτρων που αφορούν στην ηλεκτροκίνηση, στις προδιαγραφές των νέων κτιρίων και στην μείωση των εκπομπών ρύπων από τη βιομηχανία, παρουσίασε σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), στο πλαίσιο του κλιματικού νόμου.
Πολλά από τα μέτρα θα επαναξιολογηθούν μέχρι το τέλος του 2023, με προοπτική να επισπευσθούν ή να επεκταθούν και σε άλλες περιοχές.
«Ο Κλιματικός Νόμος θα αποτελέσει τον Οδικό Χάρτη της χώρας για την επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών στόχων για το 2030, οι οποίοι αποτελούν το πρώτο βήμα στην πορεία προς την εκπλήρωση του ευρωπαϊκού οράματος για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050» επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, στην εισαγωγική του τοποθέτηση. «Μεταξύ των μέτρων είναι η διακοπή λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης με τον εκσυγχρονισμό του στόλου των ταξί, των ενοικιαζόμενων οχημάτων και των ΙΧ, αλλά και παρεμβάσεις για τη μείωση των εκπομπών στα κτίρια».
Μπλόκο στους λιγνίτες – Πρωτοβουλία στους δήμους
- Διακοπή λειτουργίας όλων των λιγνιτικών μονάδων το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2028 με ρήτρα επανεξέτασης το 2023 (με σκοπό την επίσπευση), υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης της επάρκειας ισχύος και της ασφάλειας εφοδιασμού.
- Από το 2023, οι Δήμοι αναλαμβάνουν την εκπόνηση Δημοτικών Σχεδίων Μείωσης Εκπομπών Διοξειδίου του Άνθρακα (ΔηΣΜΕΔΑ), με στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 10% για το έτος 2025 και 30% για το έτος 2030, σε σύγκριση με το έτος βάσης 2019. Τα ΔηΣΜΕΔΑ περιλαμβάνουν αναλυτική απογραφή των ενεργειακών καταναλώσεων και εκπομπών CO2 για τα δημοτικά κτίρια, στάδια κλπ., το δημοτικό φωτισμό, τις δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, τα δημοτικά οχήματα κλπ.. Η παρακολούθηση γίνεται μέσω ετήσια έκθεσης.
Μέτρα για ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης
- Από το 2023, το 1/4 των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης που ταξινομούνται πρέπει να είναι αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα ή υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα εξωτερικής φόρτισης ρύπων έως 50γρ CO 2 /χλμ.
- Από το 2025 υποχρεωτικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη:
– Όλα τα νέα ταξί ηλεκτροκίνητα.
– Το 1/3 των νέων ενοικιαζόμενων οχημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη ηλεκτροκίνητα.
Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 τα μέτρα θα εξεταστούν εκ νέου, με σκοπό την επίσπευση και την επέκταση σε επιπλέον περιοχές, ανάλογα με την επαρκή διαθεσιμότητα
σταθμών φόρτισης.
- Από το 2030, τα νέα οχήματα που θα ταξινομούνται θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών.
Μέτρα για τα κτίρια
- Από το 2023, απαγόρευση καυστήρων πετρελαίου όπου υπάρχει δίκτυο Φ/Α σε νέες οικοδομές.
- Από το 2025 απαγόρευση εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
- Από το 2030 απαγόρευση χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
- Στα ειδικά κτίρια (βιομηχανίες, αποθήκες, εμπορικά κτίρια κλπ.) με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τ.μ. για τα οποία οι οικοδομικές άδειες υποβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2023, εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών, καθίσταται υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης. Προβλέπεται δυνατότητα εξαιρέσεων σε μεμονωμένα κτίρια για λόγους μορφολογικούς ή αισθητικούς ή σε περιοχές με θεσμοθετημένο καθεστώς προστασίας, όπως παραδοσιακοί οικισμοί και διατηρητέα κτίρια
- Από 1 Ιανουαρίου 2023 οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) θα πρέπει να περιλαμβάνουν υποχρεωτικά ποσοτική καταγραφή μειώσεων/αυξήσεων εκπομπών CO2 που θα προέλθουν από τη λειτουργία του έργου.
Το μέτρο αφορά στις εξής εγκαταστάσεις:
– Συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών (ΧΥΤΑ, βιολογικοί καθαρισμού, ΚΔΑΥ κλπ.).
– Τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης κτιριακού τομέα αθλητισμού και αναψυχής.
– Πτηνοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, υδατοκαλλιέργειες.
– Βιομηχανικές δραστηριότητες και συναφείς εγκαταστάσεις.
Όλες οι παραπάνω εγκαταστάσεις υποχρεούνται σε κατ’ ελάχιστον μείωση εκπομπών CO2 30% έως το 2030 σε σχέση με το 2022, αναγόμενα στην κατάλληλη μονάδα
προϊόντος/έργου, ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας.
- Δίνεται η δυνατότητα αντιστάθμισης με φυτεύσεις/δασώσεις, πράσινα πιστοποιητικά κλπ..
- Για την παρακολούθηση των μέτρων, οι επιχειρήσεις που διαθέτουν τέτοιες εγκαταστάσεις θα πρέπει να συντάσσουν ετήσιες εκθέσεις. Η μη υποβολή επισύρει πρόστιμο το οποίο δεν υπερβαίνει το 0,1% των ετήσιων εσόδων της εταιρείας.
- Η πραγματοποίηση των ελέγχων όλων των εγκαταστάσεων ανατίθεται από τον φορέα εκμετάλλευσης εγκατάστασης σε πιστοποιημένο επαληθευτή.
- Πρόστιμο σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου μείωσης το οποίο δεν υπερβαίνει το 0,5% των ετήσιων εσόδων της εταιρείας.
Μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από επιχειρήσεις
Από το 2023, συγκεκριμένες επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν ετήσια έκθεση σχετικά με το ανθρακικό τους αποτύπωμα για το προηγούμενο έτος. Η υποβολή της έκθεσης θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου κάθε έτους.
Το μέτρο αφορά στις εξής επιχειρήσεις:
- Επιχειρήσεις εισηγμένες στο χρηματιστήριο.
- Πιστωτικά ιδρύματα.
- Ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
- Επιχειρήσεις επενδύσεων.
- Επιχειρήσεις σταθερής και κινητής τηλεφωνίας.
- Εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης.
- Εταιρείες ταχυμεταφορών.
- Επιχειρήσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
- Αλυσίδες λιανεμπορίου που απασχολούν πάνω από 500 εργαζόμενους.
- Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας.
