Αναφορά του διεθνούς ειδησεογραφικού πρακτορείου Associated Press για την Καστοριά και την αποψίλωση των αρωματικών φυτών από τον Γράμμο από Αλβανούς, δηλώσεις του κ. Χρήστου Τόσκου μέλους της Εταιρίας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς, του κ. Βασίλη Φιλιάδη καλλιεργητή αρωματικών φυτών και βοτάνων και του κ. Δημήτρη Νάτου αγρότης.
Διαβάστε το ρεπορτάζ με τα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία ΕΔΩ
ή μια πρόχειρη μετάφραση Google translate:
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, Ελλάδα (AP) – Στα άγρια βότανα-αρωματικά βουνά της βορειοδυτικής Ελλάδας, όπου τα σύνορα με την Αλβανία είναι μια αόρατη γραμμή, το πρόβλημα είναι η κινητικότητα σχετικά με το τσάι – την άγρια βοτανική ποικιλία.
Οι ελληνικές αρχές και οικονομολόγοι λένε ότι φτωχοί Αλβανοί που εξαντλούνται οικονομικά, πραγματοποιούν τακτικές διασυνοριακές εισβολές, μαζεύοντας παρανόμως βότανα και φαρμακευτικά φυτά. Συνήθως επιλέγουν το τσάι του βουνού – που ονομάζεται επίσης σίδηρος – μοσχοκάρδαμο και ακόμη και το θυλάκιο, αλλά καταστρέφουν επίσης σπάνια και απειλούμενα είδη.
Οι παράνομοι αλβανοί πωλούν έπειτα τα βότανα με εξαγωγή σε φαρμακευτικές ή καλλυντικές εταιρείες, μια επιχείρηση που τροφοδοτεί αλβανικούς χονδρέμπορους με δεκάδες εκατομμύρια ετησίως.
Είναι παράνομο στην Ελλάδα να συλλέγει κανείς περισσότερο από μια μικρή ποσότητα άγριων βοτάνων για προσωπική χρήση σε παραδοσιακές συνταγές. Η απαγόρευση αυτή δεν υπάρχει στην Αλβανία, ένα από τα φτωχότερα έθνη της Ευρώπης. Όμως, το χειρότερο είναι ότι, τα φυτά συνήθως ξεριζώνονται από τη βιασύνη των παρανόμων να επιλέξουν όσο το δυνατόν περισσότερα και να φύγουν ανενόχλητοι. Αυτό σταματάει τη φυσική αναγέννηση, απειλεί ευαίσθητα οικοσυστήματα και αφήνει στείρα ολόκληρα βουνά.
Οι Αλβανοί ισχυρίζονται ότι τα βότανα είναι εκεί και αφού οι Έλληνες δεν τα παίρνουν, γιατί δεν πρέπει κάποιος να κερδίσει από αυτά;
Ο Χρήστος Τόσκος, περιβαλλοντολόγος στην παραμεθόρια περιοχή της Καστοριάς της Ελλάδας, αναφέρει ότι οι καταστροφές έχουν αυξηθεί τα τελευταία πέντε χρόνια, με εισβολές που γίνονται καθημερινά.
“Υπάρχει πολύ μεγάλη καταστροφή σε περιοχές που καλύπτουν χιλιάδες στρέμματα”, είπε.
Ο Βασίλης Φιλιάδης, ο οποίος αναπτύσσει τα δικά του βότανα στην Καστοριά, θρήνησε τη μοίρα της ερημοποίησης γης της περιοχής στο βουνό Γράμμος.
“Καλύπτει περίπου 3 τετραγωνικά χιλιόμετρα (740 στρέμματα) .Τα προηγούμενα χρόνια, το τσάι του βουνού αναπτύχθηκε εκεί σαν θάλασσα και τα φυτά σχημάτισαν κύματα”, δήλωσε στο The Associated Press. “Πήγα αυτό το έτος και σοκαρίστηκα, όταν είδα ότι όλα έχουν ξεριζωθεί.”
Η χλωρίδα της Ελλάδας είναι μεταξύ των πλουσιότερων στην Ευρώπη, με περίπου 6.500 ιθαγενή είδη φυτών.
Σε στοχευμένες επιχειρήσεις τους τελευταίους μήνες, η ελληνική αστυνομία συνέλαβε τουλάχιστον δέκα Αλβανούς και κατέσχεσε δεκάδες κιλά βότανα. Σε μια περίπτωση στα τέλη Ιουνίου, τρία άτομα πιάστηκαν με 136 χιλιόγραμμα (300 λίβρες) τσάι του βουνού φορτωμένα σε δύο άλογα και ένα γαϊδούρι.
Οι αλβανοί εξαγωγείς πληρώνουν παράνομους συλλέκτες μέχρι 6 ευρώ (6,80 δολάρια) κιλό (2,2 λίβρες) για τσάι του βουνού και 7 ευρώ ανά κιλό για Κράταιγο-Ξανθή Τσαπουρνιά, λένε οι Έλληνες αξιωματούχοι.
“Εισέρχονται παράνομα στην Ελλάδα και συγκεντρώνουν γρήγορα τα φυτά για να μην γίνουν αντιληπτοί”, δήλωσε ο Γενικός Ταξίαρχος Παναγιώτης Ντζιόβαρας, επικεφαλής της αστυνομίας για την παραμεθόρια περιοχή της δυτικής Μακεδονίας.
Σε αυτούς που συνελήφθησαν έχουν αποδοθεί με αναστολή ποινής φυλάκισης ενός ή δύο μηνών και έχουν απελαθεί.
Πολλοί φτωχοί Αλβανοί διασχίζουν τα βουνά στην Ελλάδα φέτος λόγω έλλειψης βοτάνων στην Αλβανία λόγω των θερμοκρασιών κατάψυξης τον περασμένο χειμώνα, δήλωσε ο Φίλιππος Γκιόκα, πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακευτικών και Αρωματικών Φυτών της Αλβανίας και ιδιοκτήτης εταιρείας εμπορίας βοτάνων και μπαχαρικών.
Είπε ότι μερικές φορές παίρνουν ολόκληρες οικογένειες και κατασκηνώσουν στα βουνά με τα άλογα ή τα μουλάρια τους.
“Υπάρχουν πολλά βότανα στην Ελλάδα, όπου δεν συλλέγονται λόγω έλλειψης εργατικού δυναμικού ή έλλειψης ενδιαφέροντος”, δήλωσε ο Γκιόκα στο AP. “Εμείς συγκεντρώνουμε εδώ τα βότανα και οι άνθρωποι αυτοί αναλαμβάνουν τους κινδύνους για να στηρίξουν τις οικογένειές τους. Μπορούν να περάσουν λίγους μήνες φυλακή επειδή δεν υπάρχουν άλλες θέσεις εργασίας”.
Το 2016, 24 αλβανικές εταιρείες εξήγαγαν περίπου 17.000 τόνους φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών και βοτάνων – 186 ποικιλίες – αξίας 40 εκατομμυρίων δολαρίων. Μεταποιούν μόνο το 30% αυτού του ποσού σε πέντε εργοστάσια και εξάγουν το υπόλοιπο ακατέργαστο.
Οι ΗΠΑ είναι κύριος εισαγωγέας, ενώ άλλοι περιλαμβάνουν τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία και ακόμη και την Αυστραλία.
Ο Διδάκτορας Αγροτικής Οικονομίας της Καστοριάς Δημήτρης Νάτος δήλωσε ότι η διεθνής αγορά βοτάνων, ιδιαίτερα για χρήση στα καλλυντικά και τα τρόφιμα, επεκτείνεται ραγδαία.
“Η ετήσια αύξηση του κύκλου εργασιών είναι στα διψήφια, περίπου στο 15%”, ανέφερε.
Ο Γκιόκα δήλωσε ότι οι αλβανικές εταιρείες απασχολούν 10.000 εργαζόμενους και άλλους 80.000 ανθρώπους ως ανεξάρτητους εργολάβους, για τους οποίους η εποχιακή επιλογή βοτάνων είναι η μόνη πηγή εισοδήματός τους.
Η Ελένη Μαλούπα, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Αναπαραγωγής και Φυτικών Γενετικών Πόρων στη Θεσσαλονίκη, αναφέρει ότι μερικά από τα 14 είδη τσαγιού του βουνού που αναπτύσσονται στην Ελλάδα απειλούνται με εξαφάνιση και υπάρχει απαγόρευση της συλλογής τους, ακόμη και σε μικρές ποσότητες.
Είπε ότι οι ελληνικές και αλβανικές αρχές πρέπει να συνεργαστούν για την επίλυση του προβλήματος, όπως έχει ήδη κάνει η Ελλάδα με τη γειτονική ΠΓΔΜ(αναφέρεται ως Μακεδονία).
“Οι αυξημένες συλλήψεις ίσως αποθαρρύνουν (παράνομους μηχανισμούς συγκομιδής) αλλά πιστεύω ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα, όπως τα αεροσκάφη ή τις κάμερες, για τον έλεγχο των συνόρων και την παράνομη συλλογή φυτών”, ανέφερε.
___
Ο Llazar Semini στα Τίρανα της Αλβανίας και ο Νικόλας Παφίτης στην Αθήνα συνέβαλαν σε αυτή την ιστορία.
