Καστοριά – Όταν το Facebook δεν αρκεί: Η αναγκαιότητα του 112 (και όχι μόνο) για τα καιρικά φαινόμενα

Η πρόσφατη ανακοίνωση των δήμων της Καστοριάς σχετικά με την ακαταλληλότητα του νερού στις Τοπικές Κοινότητες Βέργας, Πενταβρύσου, Αυγής και Υψηλού και τους οικισμούς Νεστόριο, Κρανοχώρι και Πτελέα λόγω των πλημμυρικών φαινομένων, ήταν επιβεβλημένη. Ωστόσο, γεννάται ένα κρίσιμο ερώτημα που αφορά τη δημόσια ασφάλεια: Πώς φτάνει αυτή η είδηση σε αυτούς που την έχουν περισσότερο ανάγκη;

​Το ψηφιακό χάσμα στην επαρχία

Είναι κοινό μυστικό ότι η πληθυσμιακή σύνθεση των παραπάνω οικισμών, όπως και των περισσότερων ορεινών και ημιορεινών περιοχών της χώρας, αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από ανθρώπους τρίτης ηλικίας. Μιλάμε για τους γονείς και τους παππούδες μας, ανθρώπους που στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν διατηρούν προφίλ στο Facebook, δεν «σερφάρουν» στην ιστοσελίδα του Δήμου και σίγουρα δεν περιμένουν να ενημερωθούν για την ποιότητα του νερού από τα social media.

​Ο κίνδυνος της ημιμάθειας

Η ανάρτηση μιας ανακοίνωσης στο διαδίκτυο καλύπτει τυπικά την υποχρέωση της διοίκησης, αλλά ουσιαστικά αφήνει εκτεθειμένο το πιο ευάλωτο κομμάτι του πληθυσμού. Ένας ηλικιωμένος που θα ξυπνήσει το πρωί και θα φτιάξει τον καφέ του ή θα πιει ένα ποτήρι νερό, αγνοώντας την ηλεκτρονική ανακοίνωση, εκτίθεται σε άμεσο υγειονομικό κίνδυνο.

​“Η προστασία της δημόσιας υγείας δεν μπορεί να εξαρτάται από το αν κάποιος έχει smartphone ή πρόσβαση στο ίντερνετ.”

​Η λύση του 112: Όχι μόνο για τη φωτιά

Εδώ ακριβώς έρχεται να κουμπώσει ο ρόλος της Πολιτικής Προστασίας και του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112. Το 112 δεν σχεδιάστηκε μόνο για εκκενώσεις λόγω πυρκαγιάς ή για ακραία καιρικά φαινόμενα. Αποτελεί το μοναδικό εργαλείο μαζικής και άμεσης ειδοποίησης που φτάνει σε κάθε κινητό τηλέφωνο – ακόμα και στα παλαιού τύπου κινητά με πλήκτρα που χρησιμοποιούν πολλοί ηλικιωμένοι – μέσω απλού SMS και ηχητικής ειδοποίησης.

​Σε περιπτώσεις όπου το βασικότερο αγαθό, το νερό, καθίσταται επικίνδυνο για την υγεία, η ενεργοποίηση του 112 για την αποστολή ενός στοχευμένου μηνύματος στους κατοίκους των συγκεκριμένων κεραιών κινητής τηλεφωνίας, δεν είναι υπερβολή. Είναι πράξη ουσιαστικής προστασίας.

Η τεχνολογία είναι σύμμαχος, αρκεί να χρησιμοποιείται με συμπερίληψη. Μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη, οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι κανείς δεν θα πιει μολυσμένο νερό από άγνοια. Η Πολιτική Προστασία και ο Δήμος οφείλουν να εξετάσουν σοβαρά τη χρήση του 112 για τέτοιου είδους υγειονομικούς κινδύνους, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ της ψηφιακής ενημέρωσης και της πραγματικότητας της ελληνικής επαρχίας.

Επίσης,

τα περιστατικά εκτάκτων αναγκών και ακραίων καιρικών φαινομένων (θυελλώδεις άνεμοι, καταιγίδες, χιονοπτώσεις, παγετός, καύσωνας κ.λπ.), αποτελούν μια από τις σημαντικότερες αιτίες για την πρόκληση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και φυσικών καταστροφών στις σύγχρονες κοινωνίες. 

Παράλληλα, εκτός από τις καταστροφικές συνέπειες τους στο φυσικό περιβάλλον, απειλούν τις κρατικές υποδομές, την κοινωνική και οικονομική ευημερία των σύγχρονων κοινωνιών και των πληθυσμών τους. 

Με δεδομένο, ότι τα επόμενα χρόνια τα φαινόμενα αυτά θα ενταθούν λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής, οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει να διαμορφώσουν αποτελεσματικούς μηχανισμούς πολιτικής προστασίας για την διαχείριση και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και έκτακτων αναγκών. 

Για αυτόν τον λόγο κάθε δήμος, θα πρέπει να μελετήσει και να εκπονήσει ειδικό σχέδιο με το οποίο θα δύναται να αξιοποιήσει κατάλληλα τόσο τους ανθρώπινους όσο και τους υλικούς πόρους αλλά και τα μέσα του δήμου, ώστε να αντιμετωπίσει σύνθετες απειλές και κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων και να προστατεύσει τους δημότες της και τις περιουσίες τους.