Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων

στην Ακαδημία Αθηνών

Το διήμερο 11–12 Οκτωβρίου 2025, πραγματοποιήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο της Ομοσπονδίας των Βλάχων, με θέμα:

               «Βλαχόφωνος Ελληνισμός και σύγχρονες προκλήσεις».

Το Συνέδριο διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκέντρωσε πλήθος διακεκριμένων επιστημόνων, εκπροσώπων της Πολιτείας, της Ακαδημαϊκής Κοινότητας και πολιτιστικών φορέων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. 

Οι ανακοινώσεις του Συνεδρίου κάλυψαν ευρύτερα θέματα κι απαντήθηκαν πολλαπλά ερωτήματα. 

🔹Σειρά ανακοινώσεων παρουσίασαν τη συμβολή του βλαχόφωνου Ελληνισμού στην ελληνική παιδεία και κοινωνία.

Αναδείχθηκε η σημαντική παρουσία και η προσφορά Βλάχων Ευεργετών και Λογίων στους θεσμούς της ελληνικής Εκπαίδευσης και στον ευρύτερο εθνικό βίο. Σε αυτή τη συνάφεια παρουσιάστηκαν μέσα από αρχειακές πηγές το έργο κι η προσωπικότητα επιφανών Ελληνοβλάχων όπως οι Ζάππα, ο Ζωγράφου, οι Σίνα, ο Κωλέττης και οι Δούμπα.

🔹 Καταγραφή των ελληνοβλάχικων ιδιωμάτων

Παρουσιάστηκε η πρόοδος των εργασιών καταγραφής των ελληνοβλάχικων ιδιωμάτων, με το ελληνικό αλφάβητο, κι επιβεβαιώθηκε η ανάγκη ολοκλήρωσης της καταγραφής και παραπέρα μελέτης τους.

🔹 Η ιστορική πορεία των Ελληνοβλάχων στον ιστορικό ελλαδικό χώρο αλλά και στην ευρωπαϊκή Διασπορά.

Ειδικότερα αναλύθηκε η γεωγραφική και ιστορική διασπορά των βλαχόφωνων πληθυσμών από τον 17ο αιώνα έως σήμερα, καθώς και η συμβολή τους σε οικονομικές, κοινωνικές και θρησκευτικές διεργασίες στις περιοχές εγκατάστασης.

🔹 Μνήμη, Παράδοση και προοπτικές

Οι παραδόσεις των Ελληνοβλάχων αναδείχθηκαν ως ζωντανή έκφραση του σύγχρονου Ελληνισμού, με έμφαση στην ανάγκη επαναπροσδιορισμού και ενσωμάτωσης της Παράδοσης σε σύγχρονα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων και των νέων τεχνολογιών (π.χ. τεχνητή νοημοσύνη).

🔹 Εθνογενετικές διαδικασίες και θεωρίες

Παρουσιάστηκαν οι εθνογενετικές διαδικασίες αλλά και οι θεωρίες για τους Βλάχους με έμφαση στο ποιοί είναι οι Βλάχοι στο Μεσαίωνα αλλά και στους νεότερους χρόνους. Αναδείχθηκαν έτσι τα κριτήρια συγκρότησης της βλαχικότητας ως ρωμαϊκότητας και ειδικό βάρος δόθηκε στην απόρριψη θεωριών που αμφισβητούν την ελληνικότητα των βλαχόφωνων πληθυσμών.

🔹Εργαλειοποίηση του γλωσσικού με κατασκευή «επινοημένης γλώσσας»

Κλείνοντας οι ανακοινώσεις δόθηκε έμφαση μέσα από μια δομημένη και τεκμηριωμένη παρουσίαση της εργαλειοποίησης του γλωσσικού, και των συναφών δραστηριοτήτων που επιχειρούν κι αποσκοπούν με όχημα το γλωσσικό, από τη μια να αμφισβητηθεί η ελληνικότητα των Ελληνοβλάχων κι από την άλλη κατασκευή μιας επινοημένης «αρμάνικης γλώσσας» και συνακόλουθα  «διακριτής αρμάνικης εθνικής ταυτότητας. Παρουσιάστηκαν εναργώς οι δράσεις και οι παράγοντες των Οργανώσεων του Εξωτερικού που εργαλειοποιώντας τα βλάχικα ιδιώματα επινοούν και κατασκευάζουν τεχνητούς διαχωρισμούς, εμφανίζοντας τα ως  «εθνική αρμάνικη ταυτότητα». 

🔹 Τέλος συζητήθηκε η διακρατική συμμετοχή και συνεργασία των Ελληνοβλάχων. 

Κατά τις δύο στρογγυλές τράπεζες της Κυριακής, διαμορφώθηκε ένα ουσιαστικό βήμα διαλόγου μεταξύ Ελληνοβλάχων από την Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Καναδά και Σερβία, με κοινό στόχο τη διατήρηση και προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των αποδήμων αλλά και την ενίσχυση των δεσμών τους με την Ελλάδα.

Ο Πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ και ΠΒΑ, κ. Μιχάλης Μαγειρίας, στο κλείσιμο των εργασιών, τόνισε:

«Το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο της ΠΟΠΣΒ  κατέδειξε με σαφήνεια ότι ο βλαχόφωνος Ελληνισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορικής και πολιτισμικής συνέχειας του Ελληνισμού. Είναι χρέος μας να διαφυλάξουμε αυτή την κληρονομιά, να την αναδείξουμε και να την εντάξουμε δυναμικά στον σύγχρονο δημόσιο διάλογο δημιουργώντας γόνιμο έδαφος για μελλοντικές δράσεις, επιστημονική τεκμηρίωση και διεθνή συνεργασία».