Η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκρίνει τη 19η δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας – Τα μέτρα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την έγκριση από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 19ης δέσμης κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Αυτή η νέα δέσμη κυρώσεων αυξάνει σημαντικά την πίεση στη ρωσική πολεμική οικονομία, βάζοντας στο στόχαστρο βασικούς τομείς, όπως η ενέργεια, ο χρηματοπιστωτικός τομέας, η στρατιωτική βιομηχανική βάση, οι ειδικές οικονομικές ζώνες, αλλά και παράγοντες που διευκολύνουν ή κερδοφορούν από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας.

Η πλήρης απαγόρευση του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) και η περαιτέρω καταστολή του σκιώδους στόλου αποτελούν τις αυστηρότερες κυρώσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι στιγμής στον κρίσιμο ενεργειακό τομέα της Ρωσίας. Τα ισχυρά μέτρα στοχεύουν επίσης στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και υποδομές (συμπεριλαμβανομένων, για πρώτη φορά, των κρυπτονομισμάτων), καθώς και στο εμπόριο. Τα μέτρα στοχεύουν επίσης στον τομέα των υπηρεσιών και ενισχύουν τα εργαλεία κατά της καταστρατήγησης. Με τη δέσμη αυτή, ο αριθμός των σκαφών που περιλαμβάνονται στον σκιώδη στόλο της Ρωσίας ανέρχεται συνολικά σε 557.

Η 19η δέσμη περιλαμβάνει τα ακόλουθα βασικά στοιχεία:

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΜΕΤΡΑ

• Απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) από την 1η Ιανουαρίου 2027 για μακροπρόθεσμες συμβάσεις και εντός έξι μηνών από την έναρξη ισχύος των κυρώσεων για βραχυπρόθεσμες συμβάσεις.
• Πλήρης απαγόρευση συναλλαγών για τις μεγάλες εταιρείες Rosneft και Gazprom Neft: Τα νέα μέτρα καταργούν την απαλλαγή για τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Rosneft και της Gazprom Neft στην ΕΕ. Εξαιρούνται οι εισαγωγές πετρελαίου από τρίτες χώρες, όπως το Καζαχστάν, και η μεταφορά πετρελαίου που συμμορφώνεται με την ανώτατη τιμή του πετρελαίου σε τρίτες χώρες.
• Η ΕΕ λαμβάνει επίσης μέτρα κατά σημαντικών φορέων εκμετάλλευσης τρίτων χωρών που καθιστούν δυνατή τη ροή εσόδων της Ρωσίας. Αυτό περιλαμβάνει την επιβολή κυρώσεων σε κινεζικές οντότητες – δύο διυλιστήρια και έναν έμπορο πετρελαίου – που είναι σημαντικοί αγοραστές ρωσικού αργού πετρελαίου.
• Απαγόρευση εισαγωγής παραλλαγής υγροποιημένου αερίου πετρελαίου (LPG): Το μέτρο αυτό αντιμετωπίζει την καταστρατήγηση, καθώς ορισμένα κράτη μέλη αναφέρουν ότι η παραλλαγή αυτή έχει χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη των υφιστάμενων περιορισμών για το υγραέριο.
• 117 επιπλέον καταχωρίσεις σκαφών: Με αυτές τις νέες καταχωρίσεις, συνολικά 557 σκάφη του σκιώδους στόλου της Ρωσίας περιλαμβάνονται πλέον στον κατάλογο της ΕΕ. Υπόκεινται σε απαγόρευση πρόσβασης σε λιμένα και σε απαγόρευση λήψης υπηρεσιών. Η ΕΕ εξακολουθεί να απευθύνεται στα κράτη σημαίας για να διασφαλίσει ότι τα νηολόγια πλοίων δεν επιτρέπουν στα εν λόγω δεξαμενόπλοια να πλέουν υπό τη σημαία τους.
• Πρόσθετες κυρώσεις επιβάλλονται κυρίως σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα του σκιώδους στόλου, μεταξύ άλλων στη Litasco Middle East DMCC, τον εξέχοντα παράγοντα διευκόλυνσης του σκιώδους στόλου της Lukoil που εδρεύει στο μηΕΑ, καθώς και σε ναυτιλιακά νηολόγια που παρέχουν ψευδείς σημαίες σε σκάφη του σκιώδους στόλου. Επιπλέον, 2 εταιρείες εμπορίας πετρελαίου στο Χονγκ Κονγκ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) προστίθενται στο πεδίο εφαρμογής της απαγόρευσης συναλλαγών.
• Παράταση της απαγόρευσης λιμενικών υποδομών: Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ να καταχωρίσει λιμένες τρίτων χωρών που είναι καθοριστικής σημασίας για τη ρωσική πολεμική προσπάθεια.

Τα νέα μέτρα περιλαμβάνουν επίσης πρόσθετες απαγορεύσεις για τις υπηρεσίες που σχετίζονται με την ενέργεια, όπως οι επιστημονικές και τεχνικές υπηρεσίες (για παράδειγμα, γεωλογική έρευνα και χαρτογράφηση).

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

• Τραπεζική: Στην απαγόρευση των συναλλαγών προστίθενται 5 νέες τράπεζες στη Ρωσία. Κανένας φορέας της ΕΕ δεν θα είναι σε θέση να συνεργαστεί με οποιαδήποτε από τις εισηγμένες τράπεζες άμεσα ή έμμεσα.
• Πληρωμές: νέες απαγορεύσεις στο σύστημα καρτών πληρωμών και ταχέων πληρωμών της Ρωσίας (Mir και SBP). Τα μέτρα απαριθμούν επίσης 4 νέα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη Λευκορωσία και το Καζακστάν που χρησιμοποιούν το ρωσικό σύστημα πληρωμών (SPFS).
• Κρυπτονομίσματα και ανταλλαγές: Η ΕΕ επιβάλλει πλήρεις κυρώσεις στον κατασκευαστή ενός ευρέως χρησιμοποιούμενου σταθερού κρυπτονομίσματος υποστηριζόμενου από ρούβλι A7A5, τον εκδότη του εν λόγω νομίσματος από την Κιργιζία, και μιας σχετικής σημαντικής πλατφόρμας συναλλαγών. Για πρώτη φορά, τα νέα μέτρα απαγορεύουν επίσης τη χρήση αυτού του κρυπτονομίσματος. Επιπλέον, οι κυρώσεις στοχεύουν άμεσα ένα ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στην Παραγουάη που έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο στην παράκαμψη των υφιστάμενων περιορισμών. Το βήμα αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική εξέλιξη στο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ. Με την αντιμετώπιση της χρήσης σταθερών κρυπτονομισμάτων και υπεράκτιων ανταλλαγών, η ΕΕ αποσκοπεί στην κάλυψη των κενών και στην ενίσχυση της ακεραιότητας του πλαισίου οικονομικών κυρώσεων.
• Υπηρεσίες κρυπτογράφησης: Οι φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ απαγορεύεται να παρέχουν υπηρεσίες κρυπτογράφησης και ορισμένες υπηρεσίες χρηματοοικονομικής τεχνολογίας που επιτρέπουν στη Ρωσία να αναπτύξει τη δική της χρηματοοικονομική υποδομή και ενδεχομένως να παρακάμψει τις κυρώσεις.
• Συναλλαγές: Η δέσμη μέτρων εισάγει απαγορεύσεις συναλλαγών σε 5 τράπεζες τρίτων χωρών στην Κεντρική Ασία που στηρίζουν την πολεμική οικονομία της Ρωσίας και ματαιώνουν την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων μας. Οι οικονομικοί φορείς της ΕΕ απαγορεύεται να πραγματοποιούν συναλλαγές με οποιονδήποτε από τους εν λόγω οικονομικούς φορείς.

ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Το πακέτο επεκτείνει τους εξαγωγικούς περιορισμούς και απαγορεύσεις για να διαταράξει και να αποδυναμώσει περαιτέρω το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα της Ρωσίας. Σε αυτές περιλαμβάνονται:

• Ατομικές κυρώσεις («καταχωρίσεις») επιχειρηματιών και εταιρειών που αποτελούν μέρος του ρωσικού στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος, καθώς και φορέων εκμετάλλευσης από τα ΗΑΕ και την Κίνα που παράγουν ή προμηθεύουν στρατιωτικά αγαθά και αγαθά διπλής χρήσης στη Ρωσία.
• Νέοι περιορισμοί στις εξαγωγές πρόσθετων ειδών διπλής χρήσης και προηγμένων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των μετάλλων για την κατασκευή οπλικών συστημάτων και προϊόντων που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή προωθητικών, για τα οποία δεν έχουν ακόμη επιβληθεί κυρώσεις.
• Νέες απαγορεύσεις εξαγωγών ειδών όπως άλατα και μεταλλεύματα, δομικά υλικά και αντικείμενα από καουτσούκ, αξίας 155 εκατ. EUR των εξαγωγών της ΕΕ σε τιμές 2024.

ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

• Η δέσμη αυτή προσθέτει 45 οντότητες στον κατάλογο εκείνων που παρέχουν άμεση ή έμμεση στήριξη στο στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα της Ρωσίας ή εμπλέκονται σε καταστρατήγηση των κυρώσεων. Σε αυτές περιλαμβάνονται 28 εγκατεστημένες στη Ρωσία και 17 σε τρίτες χώρες (12 στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένου του Χονγκ Κονγκ, 3 στην Ινδία και 2 στην Ταϊλάνδη).

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ

Το σημερινό πακέτο περιέχει 69 επιπλέον καταχωρήσεις. Υπόκεινται πλέον σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και σε απαγόρευση διάθεσης κεφαλαίων και οικονομικών πόρων σε αυτούς, καθώς και –στην περίπτωση φυσικών προσώπων– σε ταξιδιωτικές απαγορεύσεις. Στις καταχωρίσεις αυτές περιλαμβάνονται ολιγάρχες, ρωσικές εταιρείες ενέργειας, μεγάλη ρωσική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην παραγωγή χρυσού, ρωσική εταιρεία που διαχειρίζεται τον σκιώδη στόλο, μία πετροχημική εταιρεία και ένα διυλιστήριο στην Κίνα που διευκολύνει το εμπόριο πετρελαίου με τη Ρωσία, μεγάλη κινεζική κρατική εταιρεία, άλλα νομικά και φυσικά πρόσωπα. Η ΕΕ ενισχύει τη λογοδοσία όσων εμπλέκονται σε απαγωγές, αναγκαστική αφομοίωση και κατήχηση παιδιών από την Ουκρανία. Ως εκ τούτου, οι σημερινές καταχωρίσεις περιλαμβάνουν 11 επιπλέον άτομα που εμπλέκονται σε τέτοιες δραστηριότητες. Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι μελλοντικές κυρώσεις κατά των προσώπων που ευθύνονται για την απαγωγή, την αναγκαστική αφομοίωση και τη στρατιωτικοποιημένη εκπαίδευση των Ουκρανών ανηλίκων, το Συμβούλιο εισάγει επίσης ένα νέο κριτήριο καταχώρισης.

ΑΛΛΑ ΜΕΤΡΑ

• Μέτρα που στοχεύουν τις ειδικές οικονομικές ζώνες (ΕΟΖ) της Ρωσίας: Οι ζώνες αυτές έχουν σχεδιαστεί για να προσελκύουν ξένες επενδύσεις και να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της ανάπτυξης των υποδομών. Για να καταστεί σαφές ότι οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να παραμείνουν μακριά, η δέσμη μέτρων προτείνει την απαγόρευση σύναψης νέων συμβάσεων με οποιαδήποτε οντότητα είναι εγκατεστημένη εντός ορισμένων ρωσικών ΕΟΖ. Επιπλέον, δύο από αυτές τις ΕΟΖ —η Alabuga και η Technopolis Moscow— θα υπόκεινται σε απαγόρευση που ισχύει και για τις υφιστάμενες συμβάσεις. Η απόφαση αυτή – η οποία ουσιαστικά επιβάλλει την εκποίηση – αντικατοπτρίζει την τεκμηριωμένη εστίαση των δύο αυτών ζωνών σε δραστηριότητες που συμβάλλουν στην πολεμική προσπάθεια.
• Απαγόρευση παροχής υπηρεσιών: Στο πλαίσιο των νέων μέτρων, η ΕΕ θεσπίζει απαγορεύσεις υπηρεσιών που εμποδίζουν τη ρωσική πρόσβαση σε προηγμένες ψηφιακές ικανότητες εντός της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων διαστημικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ΤΝ. Παράλληλα, θα ενισχυθεί η υφιστάμενη στοχευμένη απαγόρευση των υπηρεσιών προς τη ρωσική κυβέρνηση. Μια νέα απαίτηση για προηγούμενη άδεια θα ισχύει για όλες τις μη απαγορευμένες υπηρεσίες προς τη ρωσική κυβέρνηση, διασφαλίζοντας ότι όλες αυτές οι δραστηριότητες υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο και εποπτεία.
• Απαγόρευση αντασφάλισης: Τα νέα μέτρα απαγορεύουν τις υπηρεσίες αντασφάλισης όσον αφορά πλοία και αεροσκάφη της ρωσικής κυβέρνησης ή ρωσικών προσώπων για διάστημα έως πέντε ετών μετά την πώλησή τους σε τρίτες χώρες.
• Ρώσοι διπλωμάτες: Τα νέα μέτρα θεσπίζουν την υποχρέωση των Ρώσων διπλωματών, οι οποίοι ταξιδεύουν σε ολόκληρη την ΕΕ πέραν της χώρας διαπίστευσής τους, να ενημερώνουν εκ των προτέρων το οικείο κράτος μέλος της ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να επιβάλουν απαίτηση άδειας σε Ρώσους διπλωμάτες για να ταξιδέψουν στο έδαφός τους, βάσει θεωρήσεων ή αδειών διαμονής που έχουν εκδοθεί από άλλο κράτος. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των ολοένα και πιο εχθρικών δραστηριοτήτων συλλογής πληροφοριών που στηρίζουν την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
• Παιδιά από την Ουκρανία: Η ΕΕ ενισχύει τη λογοδοσία όσων εμπλέκονται σε απαγωγές, αναγκαστική αφομοίωση και κατήχηση παιδιών από την Ουκρανία, καταχωρίζοντας 11 επιπλέον άτομα. Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι μελλοντικές κυρώσεις κατά των προσώπων που ευθύνονται για την απαγωγή, την αναγκαστική αφομοίωση και τη στρατιωτικοποιημένη εκπαίδευση των Ουκρανών ανηλίκων, το Συμβούλιο εισάγει επίσης ένα νέο κριτήριο καταχώρισης.

Λευκορωσία

Η δέσμη αντικατοπτρίζει ορισμένες εμπορικές, χρηματοπιστωτικές και σχετικές με τις υπηρεσίες διατάξεις του καθεστώτος κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, σύμφωνα με την προηγούμενη πρακτική. Το Συμβούλιο αποφάσισε επίσης πέντε νέες καταχωρίσεις που σχετίζονται με το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα της Λευκορωσίας και το καθεστώς Lukashenka.