Το ανοιχτό μουσείο της πόλης

Καταγράφουμε την ιστορία σήμερα για να μην μας διαγράψει αύριο.

Το ανοιχτό μουσείο της πόλης.

(Μία ενδιαφέρουσα πολιτισμική βόλτα στα σοκάκια της παλιάς Καστοριάς με πρωτοβουλία της Α.L.Μ.Α)

Γράφει: Ο Λεωνίδας θ. Πουλιόπουλος.

   Στις 18 Μαΐου μία ημέρα πριν τον εορτασμό της επετείου της ημέρας της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου εορτάζεται η Διεθνής Ημέρα των Μουσείων, που καθιερώθηκε το 1977 από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων ( ICOM). Η ημέρα αυτή την παραμονή της 19^ης Μαΐου είναι μια ευκαιρία και αφορμή να ανακαλύψουμε τους χώρους και τις γειτονιές όπου ο πολιτισμός η ιστορική μνήμη και άλλες ανθρώπινες επιθυμίες,  ζωντανεύουν μέσα από την τέχνη την δημιουργία και ότι άλλο σημαντικό και νοσταλγικό μας άφησαν οι προηγούμενες γενιές και όχι μόνο.   

Αυτή την ημέρα λοιπόν με οδηγό και οργανωτή την A.L.M.A. Κοιν.Σ.Επ. ξεκινήσαμε την δύο και πλέον ώρες ξενάγηση – περιήγηση, με αφετηρία την παλιά πόλη(Ντολτσό) καταλήγοντας στην βόρεια πλευρά στο Απόζαρι.

Όπως σημειώνουν οι διοργανωτές, στο τετρασέλιδο φυλλάδιο που τύπωσαν ειδικά γιαυτή τη δράση,  μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι η πρωτοβουλία αυτή γίνεται, διότι θέλει να δει την ΚΑΣΤΟΡΙΑ ως ένα ζωντανό ανοιχτό μουσείο, δηλαδή έναν χώρο όπου η ιστορία, η αρχιτεκτονική, το τοπίο και η καθημερινότητα συνδιαλέγονται και εξελίσσονται.

Για μένα που έζησα κα ζω σ’ αυτόν τον τόπο από γεννησιμιού μου, ήταν μια ευχάριστη έκπληξη καθότι είδα και έζησα γεγονότα που δεν μπορούσα να τα φανταστώ. Όπως π.χ. την συνάντηση που είχα με έναν παλαίμαχο γουναρά πολύ μεγάλης ηλικίας, ο οποίος ζει σε μια γραφική γειτονιάκαι σταματώνει ακόμη με καρφιά σε ξύλινη σταματούρα πλέτερ από αποκόμματα. Δέχτηκε να τον φωτογραφίσω μαζί με τις δημιουργίες του που αποτελούν ένα χειρωνακτικό δημιούργημα μιας τέχνης που δυστυχώς σβήνει.

Αυτό λοιπόν το μουσείο χωρίς τείχους είχαμε την τύχη να εξερευνήσουμε σε μια περιπατητική εξερεύνηση στα δρομάκια και τα καλντερίμια της παλιάς πόλης, σε σημεία που συχνά μένουν έξω από τον τουρισμό ή και τον τοπικό χάρτη. Δηλαδή σπίτια αυλές. εκκλησάκια, χαλάσματα, τοπία, όλα αυτά δηλαδή που διαμορφώνουν την ταυτότητα της Καστοριάς και αξίζουν να ιδωθούν ως εκθέματα ενός ζωντανού, συλλογικού μουσείου που μας απέμεινε έστω ακόμη σε αυτήν την σημερινή κατάσταση.  

Όλο λοιπόν αυτό το υλικό που παρατηρήσαμε αποτυπώσαμε και φωτογραφήσαμε με πρωτοβουλία των διοργανωτών θα εκτεθεί προκειμένου να αποτυπώσουμε και να καταδείξουμε τι μας συγκινεί, τι μηνύματα εκπέμπει το παρελθόν και τι διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε από το παρελθόν έτσι ώστε να ενημερώσουμε όσο ποιο λεπτομερέστερα γίνεται τις επόμενες γενιές. 

Μέσα από αυτή την διαδικασία πιστεύουν οι διοργανωτές ότι δεν συλλέγουμε μόνο εικόνες, αλλά δείχνουμε όψεις της πόλης που σίγουρα δεν γνωρίζουμε, μαθαίνουμε μαζί ο ένας τον άλλον και κτίζουμε ο ένας από τον άλλον, ένα νέο τρόπο θέασης του αστικού μας χώρου. 

Η Καστοριά κρύβει αθέατες ομορφιές και μέσα από τη ματιά της κοινότητας, μπορούμε να τις φέρουμε στο φως. Ας αφυπνιστούμε, ας αλληλοεκπαιδευτούμε και ας ξαναδούμε την πόλη μας ως ένα ανοιχτό μουσείο που συνεχώς αποκαλύπτεται. 

Είναι μια πόλη που κρύβει τέτοιον πολιτισμικό πλούτο, που εάν αξιοποιηθεί με τον κατάλληλο τρόπο, μπορεί οι περίπατοι στα παλιά σοκάκια να αποτελέσουν έναν μοναδικό περιπατητικό τουρισμό. Για όλα αυτά όμως χρειάζεται από τους κυβερνήτες μας, όραμα φαντασία και θέληση για προσφορά. Διαφορετικά η πόλη θα φθίνει και θα καταντήσει φάντασμα. 

Τελειώνοντας αυτό το χρονογράφημα θεωρώ χρέος μου να συγχαρώ τους νέους αυτούς ανθρώπους της ΑΛΜΑ για την δραστηριότητα τους, τις δράσεις, τις πρωτοβουλίες τους κ.λπ., που προάγουν τις κοινωνικές και πολιτισμικές αναζητήσεις μας, που αποβαίνουν προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας του τόπου μας. Έτσι λοιπόν η ιστορική περιοχή του Ντολτσού και η πλατεία Α/φων Εμμανουήλ, με την δραστηριότητα αυτή, αποκτά ακόμη ένα πολιτισμικό κύτταρο, που προστίθεται στα ήδη υπάρχοντα, αναδεικνύοντας το ιστορικό αυτό κέντρο σε έναν ελκυστικό προορισμό που αποβαίνει προς όφελος όλης της πόλης της Καστοριάς και όχι μόνο.

[email protected]wm.gr