Το κόστος της εξισορρόπησης φουσκώνει τους λογαριασμούς – Πάνω από 800 εκατ. ευρώ ο ΛΠ3

Το υπέρογκο κόστος για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος, που καταγράφεται στον Λογαριασμό Προσαυξήσεων (ΛΠ3), προκαλεί έντονη ανησυχία στη βιομηχανία, με την Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) να προειδοποιεί για σοβαρές στρεβλώσεις στην Αγορά Εξισορρόπησης και για επιβάρυνση της τελικής τιμής ρεύματος.

Το συνολικό κόστος του ΛΠ3 για το 2024 ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε σύσκεψη στη ΡΑΑΕΥ τις προηγούμενες ημέρες, παρουσία της Grant Thornton και εκπροσώπων της ΕΒΙΚΕΝ. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, Αντώνης Κοντολέων, το ποσό αυτό δεν περιλαμβάνει το κόστος της ανακατανομής (redispatch), το οποίο το 2023 ανήλθε σε 280 εκατ. ευρώ. Στελέχη της Αρχής και του ΑΔΜΗΕ αποδέχθηκαν τη μελέτη της Grant Thornton, που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΕΒΙΚΕΝ, ως τεχνικά ακριβή στην τελική της μορφή.

Σύμφωνα με τη μελέτη, τον Νοέμβριο του 2024 η μέση τιμή για την κάλυψη των έκτακτων φορτίων στην Αγορά Εξισορρόπησης έφθασε τα 219 ευρώ/MWh, όταν η αντίστοιχη τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (DAM) ήταν 145,24 ευρώ/MWh. Η διαφορά αυτή αποδίδεται, μεταξύ άλλων, σε φαινόμενα υπερδήλωσης φορτίου από τους προμηθευτές ενέργειας, με τη μελέτη να καταγράφει απόκλιση της τάξης του 5%–7,5% μεταξύ προβλεπόμενης και πραγματικής κατανάλωσης, σε μια περίοδο που επεκτείνεται από τον Ιανουάριο του 2023 έως και τον Νοέμβριο του 2024.

Η ΕΒΙΚΕΝ αποδίδει τις αποκλίσεις αυτές σε στρατηγικές υπερδηλώσεις, κυρίως από καθετοποιημένες επιχειρήσεις της αγοράς (που διαθέτουν και παραγωγή και προμήθεια), με στόχο να αυξηθεί τεχνητά η ζήτηση και να ενισχυθεί η τιμή. Το φαινόμενο αυτό, όπως σημειώνει, δημιουργεί πλασματικές ανάγκες ισορροπίας του συστήματος και οδηγεί σε επιπλέον ενεργειακό κόστος που μετακυλίεται τελικά στους καταναλωτές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση του κόστους της Αγοράς Εξισορρόπησης έχει καταγραφεί και από τη ΡΑΑΕΥ ήδη από το 2023, όταν ο ΛΠ3 είχε φτάσει τα 36 €/MWh. Από τον Ιούλιο του 2023, η ΕΒΙΚΕΝ σημειώνει ότι ο δείκτης έχει αυξηθεί ξανά, στα 16 €/MWh, λόγω των υψηλών προσφορών στην αγορά καθοδικής εξισορρόπησης.

Στο πλαίσιο της σύσκεψης, η ΡΑΑΕΥ συμφώνησε να προχωρήσει σε μελέτη ανά συμμετέχοντα στην αγορά, προκειμένου να καταγραφούν με ακρίβεια οι αιτίες του κόστους και οι ευθύνες. Η διαδικασία θα επιχειρήσει να αποτυπώσει τις επιμέρους επιβαρύνσεις από το κάθε μέρος της αγοράς, όπως παραγωγοί, προμηθευτές και traders.

Στο μεταξύ, η ΕΒΙΚΕΝ έχει ήδη με επιστολή της προς τη ΡΑΑΕΥ και τον ΑΔΜΗΕ, ζητήσει να διασφαλιστεί η κανονιστική λειτουργία της αγοράς, να διερευνηθούν οι υπερδηλώσεις φορτίων και να υπάρξει αυστηρή εποπτεία ενόψει και της επαναφοράς αρνητικών τιμών στην καθοδική ενέργεια εξισορρόπησης. Παρότι η ΕΒΙΚΕΝ δεν αντιτίθεται επί της αρχής στο μέτρο, προειδοποιεί πως χωρίς διορθωτικές παρεμβάσεις, το κόστος του ΛΠ3 θα συνεχίσει να αυξάνεται και να πλήττει κυρίως τους καταναλωτές Μέσης Τάσης, των οποίων οι τιμές ρεύματος είναι συνδεδεμένες με τη χονδρεμπορική αγορά.

Η Ένωση σημειώνει ότι η λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης σήμερα δεν συνάδει με τις βασικές αρχές μιας ανταγωνιστικής και διαφανούς αγοράς, ζητώντας από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να διασφαλίσει ότι δεν θα επαναληφθούν φαινόμενα χειραγώγησης ή στρεβλώσεων όπως αυτά που έχουν καταγραφεί στο πρόσφατο παρελθόν.

Πηγή