Την αναγκαιότητα λειτουργίας μηχανισμού διαθέσιμης ισχύος στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού το αργότερο εντός 24 μηνών, θέτει ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) στην επιστολή του προς το ΥΠΕΝ στο πλαίσιο της διαβούλευσης του νέου ΕΣΕΚ.
Τονίζει δε ότι ειδικά στην Ελλάδα η νέα αγορά διαθέσιμης ισχύος θα λειτουργήσει και ως ασπίδα των καταναλωτών απέναντι σε εποχιακές αυξήσεις τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, αφού θα περιλαμβάνει ρήτρα για πλαφόν στο έσοδο ανά μεγαβατώρα που θα μπορούν να εισπράξουν από την πώληση ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά όσοι διαχειριστές μονάδων παραγωγής/αποθήκευσης κλείσουν συμβόλαιο με τον ΑΔΜΗΕ στο πλαίσιο της αγοράς διαθέσιμης ισχύος.
Ο ΕΣΑΗ συνηγορεί υπέρ της αναγκαιότητας να συνοδεύεται η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και από μία αγορά διαθέσιμης ηλεκτρικής ισχύος και τονίζει ότι χώρες όπως η Γερμάνια που μέχρι πρόσφατα απέκλειαν τέτοιου είδους μέτρα ήδη προετοιμάζει μηχανισμό ισχύος, ενώ σχετικές αναφορές υπάρχουν και την έκθεση Ντράγκι. Όπως σημειώνει ο ΕΣΑΗ στην επιστολή του η έκθεση Ντράγκι καταγράφει ρητά τη σύσταση για επιτάχυνση της διαδικασίας έγκρισης των μηχανισμών ισχύος και των εργαλείων ευελιξίας και ζητάει ο σχεδιασμός των μηχανισμών αυτών να γίνεται με τρόπο ώστε να παίρνουν τη μορφή δομικών στοιχείων της αγοράς ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με τις ελληνικές ιδιωτικές εταιρίες παραγωγής ρεύματος η πρόσφατη αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου για τις αγορές ηλεκτρισμού, ορίζει ότι οι αγορές διαθέσιμης ισχύος δεν είναι πλέον ούτε προσωρινές ούτε έσχατο μέσο για τη διασφάλιση της επάρκειας ισχύος, αλλά μπορούν να ενσωματωθούν ως δομικό στοιχείο στον συνολικό σχεδιασμό της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού.
«Στη χώρα μας, η εξασφάλιση επαρκούς ισχύος και μάλιστα ευέλικτης είναι ήδη μία πρόκληση σε καθημερινή βάση, λόγω της υψηλής συμμετοχής των ΑΠΕ και της στοχαστικότητάς τους, και θα γίνει ακόμα περισσότερο μελλοντικά. Σε αυτή την πρόκληση η βέλτιστη απάντηση είναι η δημιουργία μιας νέας αγοράς διαθέσιμης ισχύος, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν κατανεμόμενες μονάδες παραγωγής και μονάδες αποθήκευσης» επισημαίνεται από τον ΕΣΑΗ.
Ο ΕΣΑΗ τονίζει πως η δημιουργία μιας αγοράς διαθέσιμης ισχύος, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης, είναι η καλύτερη απάντηση στις προκλήσεις που δημιουργούνται λόγω της στοχαστικότητας των ΑΠΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΕΣΑΗ είναι κάθετα αρνητικός σε οποιαδήποτε προοπτική τροποποίησης του target model και της οριακής τιμολόγησης υπενθυμίζοντας ότι αντίστοιχα σχέδια απορρίφθηκαν πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για το ίδιο θέμα επικαλείται και πάλι την έκθεση Ντράγκι η οποία συμπεραίνει ότι στις βραχυχρόνιες αγορές ηλεκτρισμού πρέπει να διατηρηθεί η οριακή τιμολόγηση.
Εξάλλου αναφερόμενος στα PPAs ο ΕΣΑΗ σημειώνει ότι τα τελευταία χρόνια η σύναψη μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων (PPAs) με προμηθευτές ή καταναλωτές καθίσταται απαραίτητη προϋπόθεση για τραπεζικό δανεισμό. Ωστόσο όπως αναφέρει η χρηματοδότηση των έργων δεν μπορεί να εξασφαλιστεί αποκλειστικά μέσω της σύναψης διμερών συμβάσεων και εξηγεί τους λόγους:
«H ζήτηση δεν είναι δεδομένη λόγω της εγγενούς μεταβλητότητας της αγοράς και των συνεπαγόμενων κινδύνων. Τονίζεται μάλιστα ότι οι αυξημένες προβλέψεις διείσδυσης των ΑΠΕ όπως αναφέρονται στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, αναδεικνύουν αντίστοιχη αύξηση των ποσοτήτων παραγωγής από ΑΠΕ, επομένως και τιμή που μπορεί να εξασφαλίσει ένα νέο έργο ΑΠΕ μέσω PPA τείνει να διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα και άρα γίνεται δυσκολότερη η επίτευξη οικονομικής βιωσιμότητας για αυτά τα έργα ΑΠΕ».
Τονίζει δε ότι ειδικά στην Ελλάδα η νέα αγορά διαθέσιμης ισχύος θα λειτουργήσει και ως ασπίδα των καταναλωτών απέναντι σε εποχιακές αυξήσεις τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, αφού θα περιλαμβάνει ρήτρα για πλαφόν στο έσοδο ανά μεγαβατώρα που θα μπορούν να εισπράξουν από την πώληση ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά όσοι διαχειριστές μονάδων παραγωγής/αποθήκευσης κλείσουν συμβόλαιο με τον ΑΔΜΗΕ στο πλαίσιο της αγοράς διαθέσιμης ισχύος.
Ο ΕΣΑΗ συνηγορεί υπέρ της αναγκαιότητας να συνοδεύεται η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και από μία αγορά διαθέσιμης ηλεκτρικής ισχύος και τονίζει ότι χώρες όπως η Γερμάνια που μέχρι πρόσφατα απέκλειαν τέτοιου είδους μέτρα ήδη προετοιμάζει μηχανισμό ισχύος, ενώ σχετικές αναφορές υπάρχουν και την έκθεση Ντράγκι. Όπως σημειώνει ο ΕΣΑΗ στην επιστολή του η έκθεση Ντράγκι καταγράφει ρητά τη σύσταση για επιτάχυνση της διαδικασίας έγκρισης των μηχανισμών ισχύος και των εργαλείων ευελιξίας και ζητάει ο σχεδιασμός των μηχανισμών αυτών να γίνεται με τρόπο ώστε να παίρνουν τη μορφή δομικών στοιχείων της αγοράς ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με τις ελληνικές ιδιωτικές εταιρίες παραγωγής ρεύματος η πρόσφατη αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου για τις αγορές ηλεκτρισμού, ορίζει ότι οι αγορές διαθέσιμης ισχύος δεν είναι πλέον ούτε προσωρινές ούτε έσχατο μέσο για τη διασφάλιση της επάρκειας ισχύος, αλλά μπορούν να ενσωματωθούν ως δομικό στοιχείο στον συνολικό σχεδιασμό της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού.
«Στη χώρα μας, η εξασφάλιση επαρκούς ισχύος και μάλιστα ευέλικτης είναι ήδη μία πρόκληση σε καθημερινή βάση, λόγω της υψηλής συμμετοχής των ΑΠΕ και της στοχαστικότητάς τους, και θα γίνει ακόμα περισσότερο μελλοντικά. Σε αυτή την πρόκληση η βέλτιστη απάντηση είναι η δημιουργία μιας νέας αγοράς διαθέσιμης ισχύος, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν κατανεμόμενες μονάδες παραγωγής και μονάδες αποθήκευσης» επισημαίνεται από τον ΕΣΑΗ.
Ο ΕΣΑΗ τονίζει πως η δημιουργία μιας αγοράς διαθέσιμης ισχύος, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης, είναι η καλύτερη απάντηση στις προκλήσεις που δημιουργούνται λόγω της στοχαστικότητας των ΑΠΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΕΣΑΗ είναι κάθετα αρνητικός σε οποιαδήποτε προοπτική τροποποίησης του target model και της οριακής τιμολόγησης υπενθυμίζοντας ότι αντίστοιχα σχέδια απορρίφθηκαν πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για το ίδιο θέμα επικαλείται και πάλι την έκθεση Ντράγκι η οποία συμπεραίνει ότι στις βραχυχρόνιες αγορές ηλεκτρισμού πρέπει να διατηρηθεί η οριακή τιμολόγηση.
Εξάλλου αναφερόμενος στα PPAs ο ΕΣΑΗ σημειώνει ότι τα τελευταία χρόνια η σύναψη μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων (PPAs) με προμηθευτές ή καταναλωτές καθίσταται απαραίτητη προϋπόθεση για τραπεζικό δανεισμό. Ωστόσο όπως αναφέρει η χρηματοδότηση των έργων δεν μπορεί να εξασφαλιστεί αποκλειστικά μέσω της σύναψης διμερών συμβάσεων και εξηγεί τους λόγους:
«H ζήτηση δεν είναι δεδομένη λόγω της εγγενούς μεταβλητότητας της αγοράς και των συνεπαγόμενων κινδύνων. Τονίζεται μάλιστα ότι οι αυξημένες προβλέψεις διείσδυσης των ΑΠΕ όπως αναφέρονται στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, αναδεικνύουν αντίστοιχη αύξηση των ποσοτήτων παραγωγής από ΑΠΕ, επομένως και τιμή που μπορεί να εξασφαλίσει ένα νέο έργο ΑΠΕ μέσω PPA τείνει να διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα και άρα γίνεται δυσκολότερη η επίτευξη οικονομικής βιωσιμότητας για αυτά τα έργα ΑΠΕ».
Τι είναι ο μηχανισμός διαθεσιμότητας ισχύος
σ.σ. Ο μηχανισμός διαθεσιμότητας ισχύος (CRM) δεν περιορίζεται μόνο σε συστοιχίες με μπαταρίες. Περιλαμβάνει διάφορες τεχνολογίες και μονάδες παραγωγής ενέργειας που μπορούν να διασφαλίσουν την επάρκεια ισχύος στο δίκτυο. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Συμβατικές Μονάδες Παραγωγής: Όπως μονάδες φυσικού αερίου, λιγνίτη ή πετρελαίου, που μπορούν να ενεργοποιηθούν όταν υπάρχει αυξημένη ζήτηση.
- Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ): Όπως αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, αν και η διαθεσιμότητά τους εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες.
- Συστοιχίες Μπαταριών: Που μπορούν να αποθηκεύουν ενέργεια και να την απελευθερώνουν όταν χρειάζεται, συμβάλλοντας στη σταθερότητα του δικτύου.
- Μονάδες Αποθήκευσης Ενέργειας: Όπως αντλησιοταμιευτικά συστήματα, που αποθηκεύουν ενέργεια σε μορφή νερού και την απελευθερώνουν όταν χρειάζεται.
Ο στόχος του CRM είναι να διασφαλίσει ότι υπάρχει επαρκής ισχύς διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή, ανεξάρτητα από την πηγή της. Έτσι, μπορεί να περιλαμβάνει μια ποικιλία τεχνολογιών και όχι μόνο συστοιχίες με μπαταρίες.
