ΑΓΙΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΗ ΚΑΙ ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΑΝ ΦΛΗΤ

Καταγράφουμε την ιστορία σήμερα για να μην μας διαγράψει αύριο.

Κατ’ αρχήν να ζητήσω την κατανόηση από τους αναγνώστες που διαβάζουν τα άρθρα μου για την μακροχρόνιο  αρθρογραφικό διάλειμμα που έκανα σχολιάζοντας την επικαιρότητα και όχι μόνο. Οι  λόγοι και τα αίτια πολλά και διάφορα, τα οποία δεν υπάρχει λόγος να αναφέρω. Να όμως που κάποια γεγονότα γίνονται αφορμή να κάνει κανείς επανεκκίνηση σε κάτι που ξεκίνησα πριν κάποιες δεκαετίες και κατά τη γνώμη μου  αποτελεί ένα μέρος  της  ιστορίας  του τόπου μας. Μια καταγραφή η οποία σήμερα μπορεί να μην θεωρείται τόσο σημαντική και αξιόλογη, αλλά όσο περνούν τα χρόνια γίνεται, νοσταλγική, ενδιαφέρουσα, περιζήτητη και ιστορικά αναγκαία.  

Ας έρθουμε τώρα στην ουσία του θέματος που έχει σχέση με το βαθύ τραύμα που άφησε ο εμφύλιος και η ένθεν και ένθεν  προπαγάνδα σε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας, κυρίως στις περιοχές που η εμφύλια αυτή διαμάχη ήταν σφοδρή. Δύο γεγονότα με υποκίνησαν και παρακίνησαν να αρθρογραφήσω για το θέμα αυτό. Πρώτον η τωρινή ανακαίνιση της πλατείας ΒΑΝ ΦΛΙΤ που την μετονόμασαν επί Δημαρχίας Παπουλίδη σε πλατεία ΕΙΡΗΝΗΣ  και δεύτερον ένα απόσπασμα από τα πρακτικά (αρ. 12/85) του Δημοτικού Συμβουλίου επί Δημαρχίας Πετκανά (30-7-1985), που βρήκα ξεσκαρτάροντας το αρχείο μου. Η εισήγηση του Δημάρχου τότε ήταν η εξής. ‘’ Πληροφορηθήκατε ασφαλώς την εγκληματική πράξη καταστροφής της προτομής του Αμερικανού Στρατηγού Βαν Φλιτ, που έγινε την νύκτα της 15^ης προς 16 Ιουλίου’’. Η δε εισήγηση για το καταδικαστικό ψήφισμα είχε ως εξής.’’ Καταδικάζουμε την βανδαλιστική αυτή ενέργεια που  προσβάλει την εθνική μας αξιοπρέπεια και διαταράσσει την πατροπαράδοτη ελληνοαμερικανική φιλία. Καλώ τις αρμόδιες αρχές να εντείνουν τις προσπάθειες για την σύλληψη των ενόχων και την παραπομπή τους στη Δικαιοσύνη’’. Η εισήγηση αυτή του Δημάρχου ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία. Οι παρόντες της μειοψηφίας διαφώνησαν ως προς το κείμενο και διατύπωσαν τη δική τους θέση ως εξής. ‘’ Εισηγούμεθα την καταδίκη της πράξης της αφαίρεσης της προτομής από κεντρική πλατεία της πόλης μας σαν πράξη απαράδεκτη και βανδαλιστική ‘’.  Σε εκείνη την απόφαση από τους 7 της μειοψηφίας παρόντες ήταν μόνο τρις. Εάν ήταν σήμερα να αποφασίσω για το γεγονός εκείνο προφανώς θα καταδίκαζα πάλι την πράξη αλλά με άλλο σκεπτικό. Δηλαδή δεν θα με ικανοποιούσε καμία από τις δύο διατυπώσεις ως προς το περιεχόμενο. Ποια θα ήταν σήμερα η θέση μου νομίζω θα γίνει αντιληπτό από αυτά που στη συνέχεια θα διατυπώσω.

     Μία άλλη εξήγηση που θα πρέπει να δώσω είναι ως προς τον τίτλο του άρθρου. Η λεγόμενη Αγία Πετρούπολη μετά την επικράτηση των λεγόμενων μπολσεβίκων και την επικράτηση της κομμουνιστικής κοσμοθεωρίας, μετονομάσθηκε προς τιμή του Λένιν ‘’Λένινγρκαντ’’. Επειδή όμως η νομοτέλεια η φύση η κοινωνία ή το σύμπαν δεν ανέχεται την αδικία,(όπως η φύση το κενό), με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και του πειράματος της εφαρμογής, της κεντρικά σχεδιασμένης οικονομίας, κοινώς κομουνιστικής οικονομίας, η πόλις απέκτησε και πάλι το παλιό της όνομα  δηλ. Αγία Πετρούπολη. Κάτι ανάλογο συνέβη και με την πλατεία Βαν Φλιτ. Η δημοτική αρχή Παπουλίδη μετονόμασε την πλατεία σε ΕΙΡΗΝΗΣ, διαγράφοντας έτσι ένα μέρος της ιστορικής μνήμης, στερώντας συνάμα το δικαίωμα στην κοινωνία και στον ιστορικό του μέλλοντος, να αξιολογήσει μια άλλη απόφαση ενός άλλου Δημοτικού Συμβουλίου που ήθελε να τιμήσει έναν Αμερικανό Στρατηγό που κατά τη γνώμη τους τότε συνέβαλε έτσι ώστε η Ελλάδα να παραμείνει  ως η μόνη χώρα των Βαλκανίων που έμεινε εκτός σοβιετικής επιρροής. Ένα γεγονός που αποδέχτηκαν ακόμη και αριστεροί πολιτικοί, όπως ο  Τάκης Λαζαρίδης που μετά από πολλά χρόνια σε μία εκ βαθέων συνέντευξη να διατυπώσει  την περιβόητη ρήση. ‘’ Ευτυχώς ηττηθήκαμε  σύντροφοι’’. Υπονοώντας δηλαδή ότι εάν επικρατούσε ο ΕΛΑΣ μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ θα είμασταν κάτι μεταξύ Αλβανίας και πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Ο στρατηγός Βαν Φλιτ ήταν και είναι ένα μέρος της ιστορίας. Κάποιους αρέσει κάποιους δεν αρέσει. Οι αριστεροί, αν και πολλοί φιλοξενήθηκαν στην Αμερική, τον κατακρίνουν, οι δεξιοί τον επαινούν. Εκείνο όμως το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι το εξής. Εάν δεν παρέμβαιναν η Αμερικανοί ούτε στον 1^ο ούτε στον 2^ο ΠΠ., τότε ποιοι θα συμπλήρωναν το κενό; Ποιος θα έκανε κουμάντο στην Ευρώπη; Οι Άγγλοι  οι Ρώσσοι  οι Γερμανοί ή  οι Τούρκοι; Είναι το ίδιο το ερώτημα που θα πρέπει να απαντήσει κανείς. Εάν δεν υπήρχε ένας Μέγας Αλέξανδρος ένας Λεωνίδας ή Αθηναϊκή κοσμοκρατορία θα φορούσε τώρα Μπούρκα η Ελλάδα και η Ευρώπη; Επομένως το να αποκαθηλώνεις ένα άγαλμα του Στάλιν του Χότζια του Τρούμαν του Κολόμβου ή οποιουδήποτε άλλου είναι σαν να αρνήσε την ιστορία ή να καις ένα βιβλίο επειδή μισείς τον συγγραφέα. Μπορεί κάποιοι ηγέτες να ήταν μισητοί αλλά τι να κάνουμε η ιστορία είναι γεμάτη πολέμους μίσος γενοκτονίες αδικίες εγκλήματα αλλά και φιλανθρωπίες, ηρωισμούς, διδάγματα, βελτιώσεις, εφευρέσεις  και θετικές πράξεις που έχουν σώσει εκατομμύρια ζωές. 

Αρκεί να σκεφτεί κανείς τα 80 περίπου χρόνια ειρήνης στην Ευρώπη και οι χιλιάδες εφευρέσεις και ανακαλύψεις πόσες ανθρώπινες ζωές έχουν διαφυλάξει και σώσει.  Αυτά όλα και όχι μόνο είναι ΙΣΤΟΡΙΑ και δεν πρέπει να καταστρέφονται είτε είναι παραδείγματα προς αποφυγή είτε προς μίμηση. Επομένως εάν θέλουμε να μάθουμε την σωστή ΙΣΤΟΡΙΑ δεν υπάρχει κανένας λόγος να σβήνουμε και να γράφουμε, να βανδαλίζουμε και να καταστρέφουμε μνημεία που δεν μας εκφράζουν ή δεν συμφωνούμε με όσα υποδηλώνουν, καθότι αυτό θέλουμε δεν θέλουμε είναι η ΙΣΤΟΡΙΑ μας. Στο μεσαίωνα έκαιγαν βιβλία σήμερα που υποτίθεται ότι δεν ζούμε έναν άλλο μεσαίωνα, δεν νοείται να καταστρέφουμε αγάλματα ή σύμβολα να αλλάζουμε τα ονόματα των οδών και πλατειών,  από τα οποία μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα και εμπειρίες ακόμη και εάν δεν ζήσαμε εκείνη την εποχή ή δεν συμφωνούμε με την δημιουργία τους.  Ας σκεφθεί  κανείς την π. Γιουγκοσλαβία και την νυν Σερβία. Υπήρχε Βασιλεία καταργήθηκε και επανήλθε. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα συνεχόμενο ράβε ξήλωνε στα σύμβολα κ.λπ. Η δύναμη της αλήθειας και της ιστορίας είναι τόσο δυνατή που όσο  και να θέλει να την  παραχαράξει ή να την σβήσει κανείς όπως π.χ. κάνουν οι βόρειοι και όχι μόνο γείτονές μας, κάποτε αποκαλύπτεται και αποκαθίσταται. Τέτοια παραδείγματα έχουμε πολλά στην μακραίωνη ιστορία μας, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας. Επομένως όταν πρόκειται για τέτοιου είδους ενέργειας ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, υπάρχει ευτυχώς ακόμη η δημοκρατία και η ελευθερία μας, να διατυπώνουμε δημοσίως και μη τις απόψεις μας, χωρίς να χρειάζεται να βανδαλίζουμε να καταστρέφουμε ή να αλλάζουμε τις ονομασίες απερίσκεπτα και επιπόλαια, κυρίως όταν οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν την στήριξη της πλειοψηφίας της κοινωνίας. 

Για την ιστορία θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η προτομή του στρατηγού Βαν Φλιτ βρίσκεται στην κατοχή κάποιου ιδιώτη ο οποίος την βρήκε πεταγμένη στη λίμνη και την ανέσυρε. Αυτό δείχνει ότι ευτυχώς υπάρχουν ψαγμένοι συμπολίτες μας, που ενδιαφέρονται για την διάσωση της ιστορικής μνήμης παρά την βαρβαρότητα και το μίσος που προσπαθούν κάποιοι να επαναφέρουν.