Ήταν 11 Δεκεμβρίου, όταν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, γνωστοποιούσε την απόφαση της Κυβέρνησης να κλείσουν τα ποδοσφαιρικά γήπεδα των ομάδων της Super League για δύο μήνες. Οι ανακοινώσεις έγιναν στον απόηχο του σοβαρού τραυματισμού του αστυνομικού Γιώργου Λυγγερίδη από ναυτική φωτοβολίδα, κατά τη διάρκεια επεισοδίων που σημειώθηκαν στις 7/12, έξω από το κλειστό γυμναστήριο «Μελίνα Μερκούρη» του Ρέντη, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη ο αγώνας βόλεϊ μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού. Ο άτυχος αστυνομικός άφησε την τελευταία του πνοή είκοσι ημέρες αργότερα και υπήρξε το τρίτο θύμα οπαδικής βίας στην Ελλάδα μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, μετά τον Αλκη Καμπανό στη Θεσσαλονίκη, τον Φεβρουάριο του 2022, και τον Μιχάλη Κατσουρή στη Νέα Φιλαδέλφεια, τον Αύγουστο του 2023.
Στο δίμηνο που μεσολάβησε, το Υπουργείο Αθλητισμού επεξεργάστηκε και κατέθεσε το νομοσχέδιο για τα μέτρα αντιμετώπισης της οπαδικής βίας, το οποίο υπερψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία από τη Βουλή και έγινε νόμος του Κράτους.
Έτσι, από την προσεχή Τρίτη 13 Φεβρουαρίου, τα γήπεδα της Super League ανοίγουν εκ νέου για τους φιλάθλους, με νέα δεδομένα όμως που θα τεθούν σε εφαρμογή, είτε άμεσα, είτε μέσα στους επόμενους δύο μήνες, με ακριβή και «σφιχτά» χρονοδιαγράμματα. Οπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά κατά την παρουσίαση των νέων μέτρων, από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, τον αναπληρωτή υπουργό Αθλητισμού, Γιάννη Βρούτση, και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Παύλο Μαρινάκη, «τα γήπεδα ανοίγουν σε νέο περιβάλλον».
Η βασική αλλαγή που θα ισχύσει από την πρώτη ημέρα, ίσως να μη γίνεται άμεσα αντιληπτή από τους φιλάθλους που θα πάνε στο γήπεδο, είναι όμως κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς αφορά την επιβολή ποινών σε ομάδες για τυχόν παραβατική συμπεριφορά οπαδών τους, όπως ρίψη επικίνδυνων ή εύφλεκτων αντικειμένων (κροτίδες, βεγγαλικά κ.τ.λ.) και εισβολή οπαδών στον αγωνιστικό χώρο. Η αναμορφωμένη και ενισχυμένη ως προς τις αρμοδιότητες Διαρκής Επιτροπή Καταπολέμησης της Βίας (ΔΕΑΒ) θα επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις (πρόστιμα, μερικό κλείσιμο εξεδρών και ποινές διεξαγωγής αγώνων κεκλεισμένων των θυρών) με δέσμια αρμοδιότητα. Ουσιαστικά, καθιερώνεται ένα αυτοματοποιημένο πλαίσιο ποινών, ανάλογα με τη βαρύτητα των παραπτωμάτων και την επαναληψιμότητά τους (υπότροπες ομάδες θα τιμωρούνται βαρύτερα), οι οποίες θα επιβάλλονται και θα εκτίονται άμεσα, χωρίς να περνούν από την αθλητική δικαιοσύνη. Μάλιστα, ο νόμος προβλέπει ότι, αν η ΔΕΑΒ δεν ενεργοποιήσει τις τιμωρίες άμεσα, δύο ημέρες μετά την παραλαβή της έκθεσης της Αστυνομίας, οι προβλεπόμενες κυρώσεις θα επιβάλλονται απευθείας από τον αρμόδιο υπουργό Αθλητισμού.
Το δεύτερο χρονικό ορόσημο είναι η 6η Μαρτίου, όταν θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε όλα τα γήπεδα που φιλοξενούν αγώνες της Super League, αλλά και της Α1 μπάσκετ (Basket League), η εγκατάσταση και λειτουργία των συστημάτων εποπτείας και παρακολούθησης σύμφωνα με τις νέες προδιαγραφές. Επί της ουσίας, ο νόμος ορίζει ένα ευρύτατο πεδίο λειτουργίας των καμερών, που θα καλύπτουν σχεδόν το σύνολο της αθλητικής εγκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων των διαδρόμων που οδηγούν στα αποδυτήρια των ομάδων, αλλά και των διαιτητών, κάτι που ήταν πάγιο αίτημα των οργάνων της διαιτησίας. Η σύννομη λειτουργία του συστήματος θα ελέγχεται από την αστυνομία τρεις ημέρες πριν από κάθε αγώνα και, μόνο αν διαπιστωθεί ότι όλα έχουν καλώς, θα δίνεται άδεια παρουσίας θεατών. Σε διαφορετική περίπτωση, η γηπεδούχος ομάδα θα έχει μία προθεσμία 12 ωρών για να επιλύσει τυχόν προβλήματα και, αν αυτό δεν συμβεί, η αναμέτρηση θα διεξάγεται κεκλεισμένων των θυρών. Επιπρόσθετα, αν κατά την ημέρα του αγώνα διαπιστωθεί από την Αστυνομία πρόβλημα στη λειτουργία του συστήματος εποπτείας, θα επιβάλλεται ποινή κεκλεισμένων των θυρών για τον επόμενο εντός έδρας αγώνα της ομάδας, ενώ η μη σύννομη λειτουργία των καμερών θα αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα σε περίπτωση πρόκλησης επεισοδίων.
Η τελευταία χρονικά αλλαγή είναι αυτή που θα γίνει και περισσότερο αισθητή σε όλους όσοι πηγαίνουν στο γήπεδο, αφού αφορά τη διαδικασία ταυτοποίησης των κατόχων εισιτηρίων μέσω της εφαρμογής gov.gr Wallet. Το μέτρο θα τεθεί σε εφαρμογή στις 9 Απριλίου και αφορά την αντιστοίχιση ενός μοναδικού κωδικού εισιτηρίου με ένα φυσικό πρόσωπο, όπως έχει εξηγήσει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο είναι αρμόδιο για τη διαδικασία. Χωρίς την ταυτοποίηση, κανένας κάτοχος εισιτηρίου -είτε μεμονωμένου αγώνα, είτε διαρκείας- δεν θα μπορεί να εισέλθει στο γήπεδο, ενώ για τους παραβάτες προβλέπονται τόσο χρηματικές ποινές, όσο και απαγόρευση εισόδου στα γήπεδα για έξι μήνες (δώδεκα σε περίπτωση υποτροπής). Ειδικές διατάξεις προβλέπονται για την είσοδο ανηλίκων κάτω των 15 ετών, κατοίκων εξωτερικού και επισκεπτών.
Δεν είναι βεβαίως η πρώτη φορά που ανακοινώνονται αυστηρά μέτρα για την καταπολέμηση της μάστιγας της βίας που συνδέεται με τον αθλητισμό. Οπως υπογραμμίζει όμως η Κυβέρνηση, αυτό το πλέγμα μέτρων (που περιλαμβάνει επίσης ρυθμίσεις για τις Λέσχες Φιλάθλων, ρήτρα παραβατικότητας, με βάση την οποία θα απομειώνεται η χρηματοδότηση των ομάδων από το στοίχημα κ.α.) θα εφαρμοστεί και θα πετύχει, επειδή «… τα πάντα πλέον περιγράφονται ρητά και κατηγορηματικά, χωρίς κενά στις διατάξεις. Κάνεις δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτές», όπως τονίζει χαρακτηριστικά το Υπουργείο Αθλητισμού.
Γιάννης Δημητρόγλου
ΑΠΕ