Όλα όσα πρέπει να ξέρετε – Πως να μειώσετε τα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα αυγά.
Αν και τα φυτοφάρμακα είναι ένα πραγματικό όπλο στα χέρια των αγροτών για την διάσωση και ανάπτυξη των καλλιεργειών και παίζουν σημαντικό ρόλο στην επαρκή παραγωγή τροφίμων, η παρουσία τους στα τρόφιμα αποτελεί παγκόσμια ανησυχία. Τα φυτοφάρμακα είναι δυνητικά τοξικά για την υγεία των καταναλωτών και μπορεί να έχουν οξείες και χρόνιες επιπτώσεις στην υγεία, ανάλογα με την ποσότητα και τους τρόπους με τους οποίους εκτίθεται ένα άτομο.
Σύμφωνα με τον FAO οι δυσμενείς επιπτώσεις από τα φυτοφάρμακα στα τρόφιμα συμβαίνουν μόνο πάνω από ένα συγκεκριμένο ασφαλές επίπεδο έκθεσης. Για αυτό οι αρχές έχουν καθορίσει ανώτατο όριο Καταλοίπων (ΑΟΚ) που διασφαλίζει ότι η ποσότητα των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, στην οποία εκτίθενται οι άνθρωποι μέσω της κατανάλωσης τροφής κατά τη διάρκεια της ζωής τους δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Υπεύθυνες για τον έλεγχο των ΑΟΚ είναι οι αρχές κάθε κράτους. Να υπενθυμίσουμε τα μηνιαία αποτελέσματα ελέγχων του ΥΠΑΑΤ για παρουσία φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά που αγοράζουν και καταναλώνουν οι Έλληνες.
Και είναι λογικό να σκεφτεί κανείς πως φυτοφάρμακα -ενδεχομένως- υπάρχουν σε φρούτα και λαχανικά αφού χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες. Τι γίνεται όμως με τα αυγά; Έχουν και αυτά φυτοφάρμακα; Η απάντηση, δυστυχώς, είναι πως ναι και μάλιστα είναι η δεύτερη αιτία απόρριψης εισαγωγής σε χώρες της Ευρώπης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ταχείας ειδοποίησης για επικίνδυνα τρόφιμα (RASFF) που συχνά επισημαίνει προβλήματα με εντομοκτόνα σε αυγά κοτόπουλου από διάφορες χώρες.
Αν και οι κανονισμοί και τα πρότυπα της ΕΕ για την παραγωγή και επεξεργασία αυγών είναι πολύ αυστηροί, εντούτοις τα αποτελέσματα του RASFF μεταξύ 2000 και 2022 δεν είναι καλά. Το 27,88% των απορρίψεων και ανακλήσεων αυγών, αφορούσε σε υψηλά επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και ήταν δεύτερη αιτία με πρώτη τους παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως σαλμονέλα και Campylobacter. Είναι αξιοσημείωτο δε, πως η παρουσία φυτοφαρμάκων για καλλιέργειες ξεπερνά την παρουσία κτηνιατρικών φαρμάκων τα οποία έφτασαν το 7,37%.
Το 2017 στην Ολλανδία και σε πολλές χώρες ξέσπασε διατροφική κρίση καθώς ανακαλύφθηκαν εκατομμύρια αυγά μολυσμένα με το φυτοφάρμακο fipronil -ένα τοξικό φυτοφάρμακο- με 200 φορές μεγαλύτερη ποσότητα από τα μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το fipronil -είναι απαγορευμένο στην παραγωγή τροφίμων στην Ε.Ε. Η κρίση οδήγησε σε συλλήψεις, λουκέτα για 180 ολλανδικές φάρμες και ανακλήσεις όχι μόνο μεγάλων ποσοτήτων από σουπερμάρκετ όπως Lidl και Aldi, αλλά και προϊόντων που περιείχαν τα μολυσμένα αυγά. Την ίδια χρονιά η ΕΕ ενημέρωσε πως 15 χώρες έχουν εισάγει τα μολυσμένα αυγά.
Επιπλέον σύμφωνα με το Πρόγραμμα Δεδομένων Παρασιτοκτόνων (PDP) του Υπουργείου Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA) έχουν βρεθεί 6 υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα αυγά με πρώτο το Piperonyl Butoxide που ανήκει στους ενδοκρινικούς διαταράκτες.
Πως να μειώσετε τα επίπεδα μόλυνσης
Σύμφωνα με μελέτη ενώ τα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων παραμένουν σταθερά κατά την αποθήκευση στο ψυγείο, η θερμική επεξεργασία (βρασμός στους 100 °C και τηγάνισμα στους 160 °C) μπορεί να μειώσει σημαντικά τα επίπεδα μόλυνσης σε τιμές κάτω από το ΑΟΚ.
