Στο τέλος της COP28, της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, η οποία πραγματοποιείται στο Ντουμπάι, οι διαπραγματευτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατάφεραν, μαζί με εταίρους από όλο τον κόσμο, να κρατήσουν ζωντανή τη δυνατότητα να υλοποιηθεί η δέσμευση της συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη σε 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Στις συνομιλίες, τα μέρη έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στον ενεργειακό τομέα και συμφώνησαν να επισπεύσουν την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα εντός της τρέχουσας δεκαετίας, να αναλάβουν δράση για μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 43% έως το 2030 και να θέσουν τον πλανήτη σε πορεία για επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών ρύπων έως το 2050, σύμφωνα με τα βέλτιστα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία.
Στην COP28 ολοκληρώνεται ο πρώτος παγκόσμιος απολογισμός στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού. Οι στόχοι της παγκόσμιας δέσμευσης υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, τους οποίες προασπίστηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περιελήφθησαν στο αποτέλεσμα του παγκόσμιου απολογισμού. Όλα τα μέρη δεσμεύτηκαν να τριπλασιάσουν την παγκόσμια εγκατεστημένη ισχύ ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να διπλασιάσουν τον ρυθμό βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας έως το 2030. Οι δεσμεύσεις αυτές θα δώσουν ισχυρή ώθηση στη απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα. Υπάρχει επίσης συμφωνία για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου και άλλων εκπομπών πέραν του CO2 κατά την τρέχουσα δεκαετία, καθώς και για τη σταδιακή κατάργηση, το συντομότερο δυνατόν, των αναποτελεσματικών επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων που δεν αντιμετωπίζουν την ενεργειακή φτώχεια και τη δίκαιη μετάβαση.
Ο παγκόσμιος απολογισμός αναγνωρίζει ότι ο πλανήτης σήμερα δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για τη μείωση των εκπομπών στο επίπεδο που απαιτείται για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμό Κελσίου. Κατά συνέπεια, τα συμβαλλόμενα μέρη συμφώνησαν να επανέλθουν στην τροχιά επίτευξης του στόχου αυτού, μεταξύ άλλων μέσω μιας διαδικασίας για την ευθυγράμμιση των εθνικών στόχων και μέτρων με τη συμφωνία του Παρισιού. Έως την COP30, εντός δύο ετών, τα μέρη θα πρέπει να υποβάλουν τις εθνικά καθορισμένες συνεισφορές τους για το 2035, οι οποίες θα πρέπει να συνάδουν με τα βέλτιστα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα και τα αποτελέσματα του παγκόσμιου απολογισμού.
Ο παγκόσμιος απολογισμός εξετάζει επίσης τα μέσα υλοποίησης της αναγκαίας μετάβασης. Συμφωνήσαμε τα τελικά βήματα ώστε ο νέος συλλογικός ποσοτικός στόχος κλιματικής χρηματοδότησης να καθοριστεί στη διάσκεψη του επόμενου έτους. Το πλαίσιο του παγκόσμιου στόχου προσαρμογής αποτελεί σημαντικό βήμα και συνοδεύεται από πρωτοποριακές αποφάσεις για τη χρηματοδότηση της προσαρμογής, αναγνωρίζοντας ότι αυτή θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά, πέραν της δέσμευσης για διπλασιασμό της ως το 2025. Το αποτέλεσμα αυτό δίνει ώθηση στη μεταρρύθμιση της διεθνούς χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής, καθιστώντας την κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό της αντιμετώπισης της κλιματικής έκτακτης ανάγκης. Συγκεκριμένα, η ΕΕ συνέβαλε σημαντικά στην επίτευξη συμφωνίας και στη θέση σε λειτουργία ενός νέου ταμείου για την αντιμετώπιση των απωλειών και των ζημιών, ενώ η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν συνεισφέρει πάνω από 400 εκατ. ευρώ, δηλαδή πάνω από τα δύο τρίτα των αρχικών δεσμεύσεων χρηματοδότησης.
Το πλήρες δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο. Η δήλωση της Προέδρου φον ντερ Λάιενσχετικά με τα αποτελέσματα της COP28 και οι παρατηρήσεις του Επιτρόπου Χούκστρα στην τελική σύνοδο ολομέλειας της COP28 είναι διαθέσιμες εδώ και εδώ.
