Εκτός από τη δηµιουργία ενός σύγχρονου τυροκοµείου, προχώρησαν στην καθετοποίηση της παραγωγής τους, δηµιουργώντας τη δική τους φάρµα µε περισσότερα από 1.000 ζώα στην περιοχή της Φωτεινής Καστοριάς, ενώ ξεκίνησαν να καλλιεργούν βιολογικές πρώτες ύλες για την παραγωγή ζωοτροφών.
Αυτή τη στιγµή διατηρούν κοπάδι µε περίπου 900 πρόβατα και 250 γίδια. Επιπλέον, δηµιούργησαν καταστήµατα λιανικής πώλησης, διαβλέποντας µία ικανή διέξοδο για την απευθείας διάθεση των προϊόντων τους εκεί, και απολαµβάνοντας την υπεραξία που τους προσφέρει να διαχειρίζονται οι ίδιοι το κόστος παραγωγής και διάθεσης των τελικών προϊόντων στην αγορά. Ο Χρήστος είναι κτηνίατρος και ασχολείται µε την ανάπτυξη, βελτίωση και καλή υγεία του κοπαδιού, ενώ ο Θωµάς είναι γαλακτοκόµος µε πτυχίο από την Σχολή των Ιωαννίνων και ασχολείται κατά κύριο λόγο µε τη µεταποίηση.
Εκπροσωπώντας την πέµπτη γενιά κτηνοτρόφων της οικογένειας, τα δύο αδέρφια έκαναν και ένα βήµα παρακάτω, διαφεύγοντας από τα όρια της πρωτογενούς δραστηριότητας. ∆ηµιούργησαν το δικό τους τυροκοµείο και παρουσίασαν µία ολοκληρωµένη γκάµα πιστοποιηµένων βιολογικών προϊόντων όπως µπάτζο, ανθότυρο, µυζήθρα και το παραδοσιακό πρόβειο γιαούρτι που αποτελεί το πιο ταχέως κινούµενο προϊόν της Φάρµας Μόσχου.
Η στροφή σε ιδιοπαραγωγή ζωοτροφών διατήρησε βιώσιμη την επιχείρηση
Ένα ακόµα προϊόν της Φάρµας Μόσχου είναι το Κανιάκι, που έφεραν στην επιφάνεια ο Θωµάς και ο Χρήστος Μόσχου, αποτέλεσε ένα καινοτόµο ηµίσκληρο τυρί από πρόβειο και γίδινο γάλα, το οποίο ωριµάζει για τέσσερις µήνες, ενώ κυκλοφορεί και σε καπνιστό. Ο τρόπος παραγωγής έγινε ένα από τα µαθήµατα που διδάσκονται πλέον στη Γαλακτοµική Σχολή Ιωαννίνων. «Η παρασκευή του βασίζεται στο ότι δεν απαιτείται σύνθετος εξοπλισµός, αλλά αρκεί να παραχθεί από ένα απλό τυροκοµείο. Πετύχαµε να µειώσουµε το κόστος παρασκευής, δηµιουργώντας ένα νέο τυρί που ονοµάσαµε Κανιάκι», εξηγεί ο Χρήστος Μόσχου.
Ο ίδιος, µάλιστα, λέει ότι η απόφαση να δηµιουργήσουν ιδιόκτητες εκτάσεις 500 στρεµµάτων µε βιολογικό τριφύλλι, καλαµπόκι, σταρόβριζα και µπιζέλι, ήταν ένας από τους κύριους λόγους που στη δύσκολη περίοδο που προηγήθηκε µε την εκτόξευση του κόστους παραγωγής και εφοδιαστικής αλυσίδας, διατήρησαν βιώσιµη την επιχείρησή τους. Η εταιρεία κατά καιρούς έχει δραστηριοποιηθεί εξαγωγικά σε Γερµανία και ∆ανία.
«Στόχος µας για το επόµενο διάστηµα είναι να ενισχύσουµε την παρουσία µας στη χονδρική. Ήδη συνεργαζόµαστε µε καταστήµατα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και µε ορισµένα στην Καστοριά, κυρίως εστιατόρια. Ζήτηση παρουσιάζει το Κανιάκι, η γραβιέρα-κεφαλογραβιέρα, ενώ και το γιαούρτι κινείται έντονα κυρίως σε Θεσσαλονίκη και Καστοριά».
Αποδόσεις 3-3,2 κιλά γάλακτος
Σε επίπεδο αποδόσεων τα πρόβατα προσφέρουν περίπου 3-3,2 κιλά γάλακτος την ηµέρα. Το κοπάδι αποτελείται κυρίως από Lacaune, ενώ περίπου 210 πρόβατα είναι διασταύρωση Lacaune µε χιώτικα και Lacaune µε Αwassi. «Μέληµά µας είναι η περαιτέρω βελτίωση του κοπαδιού, εισάγοντας και νέα κριάρια. Έχουµε θέσει τα δικά µας κριτήρια για τη γενετική βελτίωση, εξετάζοντας τα πόδια και τους µαστούς, τη γέννα, την ευκολία στην παραγωγή ούτως ώστε να µην «στραγγίζου» τα ζώα καθώς και να διαβιούν µε ηρεµία».
