Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναδεικνύεται στον μεγαλύτερο ταραχοποιό του μπλοκ.
Σε μια προσπάθεια να προστατεύσει την κορυφαία βιομηχανία της από την καταστροφική αλλαγή των αυτοκινήτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης, η Γερμανία εμποδίζει την τελική έγκριση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απαγόρευση της πώλησης νέων αυτοκινήτων που εκπέμπουν CO2 από το 2035.
Όπως γράφει το Politico, το οποίο παρακολουθεί στενά τη διαμάχη που έχει ξεσπάσει στους κόλπους της ΕΕ, η γερμανική στάση θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες της ΕΕ να μειώσει τις εκπομές αερίων του θερμοκηπίου στις μεταφορές, βασικό στοιχείο της προσπάθειάς της να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Εγείρει επίσης προβληματισμούς ότι τέτοιες σκληρές τακτικές μπορεί να αποτελέσουν κακό παράδειγμα για άλλες χώρες της ΕΕ που είναι πρόθυμες να φτάσουν στα άκρα για να προστατεύσουν αυτά που θεωρούν βασικά εθνικά συμφέροντα.
Η απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης της ΕΕ φαινόταν τελειωμένη υπόθεση. Τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχαν συμφωνήσει σε έναν νόμο που θα απαγόρευε την πώληση νέων αυτοκινήτων και φορτηγών που εκπέμπουν CO2 από το 2035, καθιστώντας τα ηλεκτρικά οχήματα κανόνα.
Οι υπουργοί της ΕΕ επρόκειτο να δώσουν την τελική έγκριση την Τρίτη, αλλά η Γερμανία απέφυγε τη διαδικασία.
Το «παραθυράκι» του FDP
Ο λόγος; Το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP), ένα από τα τρία κόμματα που απαρτίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό της Γερμανίας, θέλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει ένα «παραθυράκι» στη νομοθεσία, που θα επιτρέπει την πώληση οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, εφόσον χρησιμοποιούν τα λεγόμενα συνθετικά καύσιμα . Αυτά τα συνθετικά καύσιμα είναι κλιματικά ουδέτερα, αλλά απαιτούν πολύ περισσότερη ενέργεια για να παραχθούν από τη φόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος.
«Η κατάσταση είναι απαράδεκτη», σχολίασε ο Πασκάλ Κανφίν, Γάλλος ευρωβουλευτής από το κόμμα του Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προεδρεύει της επιτροπής περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και διεξήγαγε διαπραγματεύσεις για τη νομοθεσία για τις μηδενικές εκπομπές ρύπων.
«Δεν είναι αποδεκτό μια χώρα να μην τηρεί τον λόγο της. Η Γερμανία ενέκρινε τη συμφωνία», είπε ο Canfin στους δημοσιογράφους, καλώντας τον γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς να μην μείνει «στην ιστορία της Ευρώπης ως αυτός που σκότωσε την Πράσινη Συμφωνία».
Εσωτερικά προβλήματα
Ωστόσο, το FDP επιμένει σε αυτή την παρέκκλιση από τη νομοθεσία της ΕΕ, επικαλούμενος την ανάγκη «ανοίγματος» στις νέες τεχνολογίες. Μετά από μια σειρά από οδυνηρές ήττες στις περιφερειακές εκλογές τον περασμένο χρόνο, οι Ελεύθεροι Δημοκράτες έχουν καταστήσει τη σωτηρία της μηχανής εσωτερικής καύσης ως βασική πολιτική προτεραιότητα.
Με άδεια χέρια
Αν και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συναντήθηκε με τη γερμανική κυβέρνηση την Κυριακή για να ασκήσει πιέσεις έφυγε με άδεια χέρια: τη Δευτέρα ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς κατέστησε σαφές ότι το Βερολίνο δεν υποχωρεί έως ότου η Επιτροπή παρουσιάσει πρόταση για τη συμπερίληψη των συνθετικών καυσίμων στη νομοθεσία του 2035.
«Η κυβέρνηση είναι ενωμένη στην προσδοκία ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή … θα κάνει μια πρόταση που στοχεύει στο πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα συνθετικά καύσιμα μετά το 2035», είπε η καγκελάριος.
«Τζογάροντας με την εμπιστοσύνη»
Μαζί με την Ιταλία, την Πολωνία και τη Βουλγαρία, οι οποίες έχουν επίσης εκφράσει αντιρρήσεις για τη νομοθεσία της ΕΕ, η Γερμανία μπορεί να σχηματίσει μια μειοψηφία ικανή να εμποδίσει την ΕΕ να υιοθετήσει την εντολή μηδενικών εκπομπών. Οι τέσσερις χώρες αντιπροσωπεύουν περίπου το 42% του πληθυσμού της ΕΕ, αρκετά υψηλότερα από το όριο του 35%, που απαιτείται για την παρεμπόδιση της νομοθεσίας.
Ωστόσο, δεν πιστεύουν όλοι στο Βερολίνο ότι είναι καλή ιδέα — ιδιαίτερα οι φιλικοί προς το περιβάλλον Πράσινοι, επίσης μέρος του κυβερνώντος συνασπισμού.
«Είναι πάντα δύσκολο όταν ξαφνικά βγάζεις διαφορετική γνώμη στα τελευταία μέτρα», παραπονέθηκε ο βουλευτής των Πρασίνων, Άντον Χοφρέιτερ, πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Bundestag. «Με αυτόν τον τρόπο, η Γερμανία τζογάρει με την εμπιστοσύνη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό γενικά δεν πρέπει να γίνει, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο της ερώτησης».
Η θέση της Ιταλίας
Η Ιταλία βρίσκεται σταθερά πίσω από τον Λίντνερ, με τον υπουργό Μεταφορών Ματέο Σαλβίνι να καθιστά τη διακοπή της εντολής για το αυτοκίνητο μηδενικών εκπομπών, βασικό μέρος της δικής του πολιτικής ατζέντας. Υποστηρίζει ότι ο νόμος θα παραδώσει την ευρωπαϊκή αγορά αυτοκινήτων, στην ηγέτιδα δύναμη των ηλεκτρικών οχημάτων την Κίνα και θα κοστίσει «εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας».
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι δεσμεύτηκε επίσης να αντιταχθεί «βίαια» στα σχέδια απαγόρευσης των αυτοκινήτων, υποστηρίζοντας ότι είναι «βαθιά επιζήμια για τον κατασκευαστικό μας τομέα». Η απόρριψή της μάλιστα βρήκε σύμφωνο και τον πρώην πρόεδρο της Κομισιόν Ρομάνο Πρόντι, υπογραμμίζοντας την ευρεία πολιτική υποστήριξη που υπάρχει στην Ιταλία.
Η απόφαση της Παρασκευής να καθυστερήσει η ψηφοφορία «λαμβάνει δικαίως υπόψη την ισχυρή αντίσταση ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών, με την Ιταλία στην πρώτη σειρά», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος της Ιταλίας Gilberto Pichetto. Χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση «υπερβολικά ιδεολογική και όχι πολύ συγκεκριμένη».
Πανευρωπαϊκό «καμπανάκι»
Οι ενέργειες του Βερολίνου κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και στις Βρυξέλλες. «Υπάρχει φόβος ότι χώρες όπως η Πολωνία θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν τις ίδιες τακτικές, κι ότι η τρέχουσα γερμανική συμπεριφορά νομιμοποιεί επιθέσεις και σε άλλα βήματα σχετικά με το κλίμα», δήλωσε στο Politico, ένας διπλωμάτης από μια χώρα της ΕΕ που υποστηρίζει μια πιο φιλόδοξη δράση για την κλιματική αλλαγή.
Ο Ράσμους Άντρεσεν, βουλευτής των Πρασίνων της ΕΕ από τη Γερμανία, προειδοποίησε επίσης ότι το Βερολίνο δημιουργεί ένα προηγούμενο που «θα γίνει κατάχρηση από άλλες χώρες της ΕΕ αλλά και από παράγοντες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θέλουν να απαλλαγούν από την Πράσινη Συμφωνία. Η συμφωνία μεταξύ της Επιτροπής και της γερμανικής κυβέρνησης γίνεται τώρα κρίσιμη και εξαιρετικά σημαντική από πολιτική άποψη».
Ο Άντρεσεν παρατήρησε ότι η Γερμανία είχε στο παρελθόν κατακρίνει χώρες όπως η Πολωνία ή η Ουγγαρία επειδή έθεσαν όμηρο την ΕΕ και απείλησαν να μπλοκάρουν τη νομοθεσία στις μάχες τους με τις Βρυξέλλες για το κράτος δικαίου.
«Οι δεξιές λαϊκιστικές κυβερνήσεις όπως στην Ιταλία, για παράδειγμα, ή οπωσδήποτε στην Πολωνία ή την Ουγγαρία, θα μας αντιγράψουν φυσικά στο μέλλον εάν πάρουν όμηρο ορισμένα ζητήματα και υποστηρίξουν ότι άλλοι κάνουν το ίδιο», είπε ο βουλευτής των Πρασίνων.
«Πρέπει απλώς να καταλάβετε ότι η Γερμανία δεν είναι οποιαδήποτε χώρα, αλλά το μεγαλύτερο και οικονομικά ισχυρότερο κράτος μέλος της ΕΕ, στο οποίο οι άλλες χώρες προσβλέπουν και πάντα εμπνεόνται σε κάποιο βαθμό», είπε. Και αυτός είναι ο λόγος που αυτό είναι εξαιρετικά προβληματικό και θα μπορούσε να οδηγήσει στο γεγονός ότι η αξιοπιστία — η οποία είναι πολύ σημαντική στην ευρωπαϊκή δημοκρατία — θα είναι λιγότερο εγγυημένη στο μέλλον».
Διαφορετικές θέσεις
Το FDP αμφισβητεί ότι θέτει σε κίνδυνο τη φήμη της Γερμανίας με τον αποκλεισμό της τελευταίας στιγμής.
«Θα ήταν παραπλανητικό να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με την αξιοπιστία της Γερμανίας στην Ευρώπη από τη συζήτηση για το τέλος του κινητήρα εσωτερικής καύσης», δήλωσε το μέλος του κόμματος Torsten Herbst. «Η τρέχουσα συζήτηση είναι μια κανονική διαδικασία διαπραγμάτευσης».
Το κόμμα του λέει ότι το Βερολίνο έδωσε μόνο προκαταρκτική έγκριση για τη συμφωνία του 2035 πέρυσι επειδή κατάλαβε ότι η Επιτροπή θα πρότεινε έναν τρόπο συμπερίληψης ηλεκτρονικών καυσίμων. Τώρα λέει ότι αισθάνεται εξαπατημένη επειδή η Επιτροπή δεν το έχει κάνει.
«Ζητάμε μια νομική ρύθμιση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μας το υπόσχεται, μετά δεν το κάνει και εκπλήσσεται που απλώς δεν το αποδεχόμαστε», δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Μεταφορών Volker Wissing, μέλος του FDP.
Αν και το οικονομικά φιλελεύθερο κόμμα λέει ότι προσπαθεί να προστατεύσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες, η βιομηχανία είναι πολύ πιο αμφίθυμη σχετικά με τις τακτικές του Βερολίνου.
Το παζάρι για τους όρους της απαγόρευσης του 2035 δημιουργεί «αβεβαιότητα στους καταναλωτές, αλλά και στη βιομηχανία, η οποία επενδύει σε ηλεκτρικά οχήματα, μπαταρίες και υποδομές φόρτισης», δήλωσε ο Martin Sander, γενικός διευθυντής της Ford στην Ευρώπη. Η εταιρεία έχει δεσμευτεί να γίνει πλήρως ηλεκτρική από το 2026. Η ανταγωνιστική της Volkswagen, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία στον κόσμο, στοχεύει να μειώσει την ευρωπαϊκή παραγωγή αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης έως το 2033.
