Προειδοποιήσεις προς την Τουρκία απέστειλαν οι ΗΠΑ με τις οποίες την εγκαλούν να σταματήσει τις εξαγωγές προς τη Ρωσία σε προϊόντα τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει στον πόλεμο με την Ουκρανία. Μεταξύ άλλων, στα προϊόντα αυτά περιλαμβάνονται τα χημικά και οι ημιαγωγοί, ενώ η Ουάσιγκτον προειδοποίησε μπορεί να επιβάλει ποινές στις τουρκικές τράπεζες και τις επιχειρήσεις οι οποίες παραβιάζουν τις κυρώσεις.
Ο Μπράιαν Νέλσον, κορυφαίος αξιωματούχος για θέματα κυρώσεων στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, είχε συνάντηση με αξιωματούχους της τουρκικής κυβέρνησης και του ιδιωτικού τομέα την Πέμπτη και την Παρασκευή. Σκοπός της συνάντησης ήταν να επιτευχθεί μια καλύτερη συνεργασία προκειμένου να ανασταλούν οι εξαγωγές των προϊόντων.
Σε ομιλία του προς τους τραπεζίτες, ο Νέλσον έστειλε αυστηρό μήνυμα λέγοντας ότι η άνοδος των εξαγωγών προς τη Ρωσία καθιστά τις τουρκικές επιχειρήσεις ιδιαίτερα ευάλωτες τόσο για την υστεροφημία τους αλλά και στο ενδεχόμενο να τους επιβληθούν κυρώσεις, ενώ δε απέκλεισε το ενδεχόμενο να χάσουν την πρόσβασή τους στις αγορές της G7.
Σύμφωνα με τον ίδιο, θα πρέπει «να λάβουν επιπλέον μέτρα για να αποφύγουν τις συναλλαγές που σχετίζονται με πιθανές μεταφορές τεχνολογίας και που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τον ρωσικό στρατιωτικό και βιομηχανικό κλάδο».
Στις συναντήσεις στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, ο Νέλσον και αντιπροσωπεία Αμερικανών αξιωματούχων, τόνισαν ότι οι εξαγωγές αξίας δεκάδων εκατ. δολαρίων προς τη Ρωσία έχουν πυροδοτήσει ανησυχίες.
«Δεν αποτελεί καμία έκπληξη το ότι η Ρωσία προσπαθεί ενεργά να αξιοποιήσει τους ιστορικούς οικονομικούς δεσμούς που έχει με την Τουρκία», δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος. «Το ερώτημα είναι ποια θα είναι η τουρκική απάντηση».
Η Τουρκία που αποτελεί μέλος του ΝΑΤΟ, αντιτίθεται επί της αρχής στις δυτικές κυρώσεις στη Ρωσία, ωστόσο διατείνεται ότι δεν της παρακάμπτει και προτρέπει τη Δύση να αποδείξει αν ισχύει κάτι τέτοιο.
Οι δυτικές κυβερνήσεις υιοθέτησαν τα μέτρα για τον έλεγχο των εξαγωγών προς τη Ρωσία όπως και την επιβολή κυρώσεων μετά την εισβολή της Μόσχας πριν από σχεδόν ένα χρόνο. Ωστόσο, οι δίαυλοι ανεφοδιασμού παραμένουν ανοιχτοί από το Χονγκ Κονγκ, την Τουρκία και άλλους εμπορικούς κόμβους.
Το περασμένο Δεκέμβριο το Reuters επικαλούμενο στοιχεία από τελωνεία της Ρωσίας, ανέφερε ότι υπολογιστές και ηλεκτρονικά εξαρτήματα αξίας τουλάχιστον 2,6 δισ. δολαρίων εισήλθαν στη Ρωσία τους επτά μήνες έως τις 31 Οκτωβρίου. Προϊόντα αξίας τουλάχιστον 777 εκατ. δολάρια έχουν κατασκευασθεί από δυτικές εταιρείες εκ των οποίων ημιαγωγοί βρέθηκαν στα ρωσικά οπλικά συστήματα.
Πιέσεις
Η Άγκυρα έχει καταφέρει να διατηρήσει τους καλούς της δεσμούς τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Κίεβο σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, πραγματοποίησε συνομιλίες και με τις δύο πλευρές, ενώ λειτούργησε ως διαμεσολαβητής στη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία.
Το ταξίδι του Νέλσον, του υφυπουργού Οικονομικών για την τρομοκρατία και τις οικονομικές πληροφορίες, συνιστά το πιο πρόσφατο Αμερικανών αξιωματούχων στην Τουρκία με στόχο να εντείνουν την πίεση στην Άγκυρα και να εναρμονισθεί με τους περιορισμούς της Ουάσιγκτον.
Η πίεση ωστόσο φαίνεται ότι αποδίδει καρπούς. Η μεγαλύτερη τουρκική εταιρεία παροχής υπηρεσιών εδάφους, η Havas, ανακοίνωσε στις αεροπορικές εταιρείες της Ρωσίας και της Λευκορωσίας ότι ενδέχεται να σταματήσει να τους παρέχει ανταλλακτικά, καύσιμα και άλλες υπηρεσίες στα αεροσκάφη αμερικανικής προέλευσης που διαθέτουν στους στόλους τους.
Τον Σεπτέμβριο, πέντε τουρκικές τράπεζες ανέστειλαν τη χρήση του ρωσικού συστήματος πληρωμών Mir αφού το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών έβαλε στο στόχαστρο τον επικεφαλής με νέες κυρώσεις και προειδοποίησε όσους βοηθούν τη Μόσχα να μην τις παρακάμψουν.
Ο Νέλσον προέτρεψε τους Τούρκους τραπεζίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τις συναλλαγές που σχετίζονται με τη Ρωσία, ενώ υπογράμμισε στην ομιλία του ότι οι Ρώσοι ολιγάρχες συνεχίζουν να αγοράζουν ακίνητα και να ελλιμενίζουν γιοτ στην Τουρκία.
Σε ξεχωριστές συνομιλίες με τουρκικές επιχειρήσεις, ανέλυσε έναν τρόπο με τον οποίο η Ρωσία πιστεύεται ότι αποφεύγει τους δυτικούς ελέγχους για να προμηθεύεται εκ νέου πλαστικά, καουτσούκ και ημιαγωγούς, προϊόντα τα οποία χρησιμοποιούνται από τον στρατό, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.
Ο ίδιος αξιωματούχος προσέθεσε ότι αφού ο Λευκός Οίκος έλαβε μέτρα πέρυσι προκειμένου να πιέσει τη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο, το επίκεντρο πλέον έχει στραφεί «στη φοροδιαφυγή και ιδιαίτερα στη φοροδιαφυγή στις τρίτες χώρες».
Να σημειωθεί τέλος ότι το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών απέστειλε παρόμοια προειδοποιητικά μηνύματα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στο Ομάν την προηγούμενη εβδομάδα.