Ο ερημωμένος Γάβρος, το πλίνθινο χωριό στην Καστοριά, που μοιάζει περισσότερο με κινηματογραφικό σκηνικό, είναι ένα μέρος που προκαλεί δέος. Όλα εδώ, αν και έχουν αφεθεί στο πέρασμα του χρόνου και του καιρού, κρύβουν μια μαγεία που ιντριγκάρει τον επισκέπτη, κάνοντάς τον να θέλει να ανακαλύψει όλο και περισσότερα για τον μυστηριώδη αυτό προορισμό στη Δυτική Μακεδονία.
Το χωριό βρίσκεται στον οδικό άξονα που συνδέει την Καστοριά με τις υπέροχες Πρέσπες, μεταξύ των δύο διάσημων λιμνών τους –Ορεστιάδας και Πρεσπών- σε απόσταση περίπου 25 χλμ. βόρεια από την πόλη της Καστοριάς. Από το χωριό, μάλιστα, ξεκινάει και ο Λαδοπόταμος που καταλήγει στον Αλιάκμονα, με τις εικόνες που αντικρίζει κανείς κατά την διαδρομή να συγκλονίζουν.
Το όνομα του χωριού οφείλεται στο ομώνυμο δέντρο που απαντάται στα δάση της Σαρακίνας, ενώ μετά το τέλος του εμφυλίου οι κάτοικοί του το εγκατέλειψαν, προκειμένου να αναζητήσουν ένα καλύτερο αύριο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους στην Αυστραλία και τον Καναδά.
Ο Γάβρος ανήκει στα λεγόμενα «πλίνθινα χωριά» της Καστοριάς, τα οποία στην ουσία είναι ένα «συγκρότημα» χωριών με μοναδικό πολιτισμικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, το οποίο οφείλεται στην πρώτη ύλη με την οποία έχουν χτιστεί τα σπίτια, αλλά και στο χαρακτηριστικό τους χρώμα.
Τα σπίτια στο Γάβρο χρονολογούνται από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ενώ έχουν κατασκευαστεί από μάστορες με συγκεκριμένο τρόπο. Νερό, άχυρα και λάσπη από κοκκινόχωμα αποτελούν τον κορμό της κατασκευής τους. Ωστόσο, σήμερα, με το πέρασμα του χρόνου, τα περισσότερα από τα σπίτια του χωριού είναι εγκαταλελειμμένα και σχεδόν μισογκρεμισμένα.
Το χωριό αποτέλεσε σκηνικό για ταινία του Τζέιμς Μποντ
Ο Γάβρος, λοιπόν, δεν είναι σαν όλα τα άλλα χωριά. Έχει ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που το κάνει τόσο διαφορετικό, ώστε να έχει παρακινήσει πολλούς ιθύνοντες ταινιών -εγχώριων ή και διεθνών παραγωγών- ώστε να αποτελέσει σκηνικό για τα γυρίσματά τους. Ο λόγος για τα εντυπωσιακά σπίτια στο ζεστό χρώμα του πορτοκολακόκκινου -όπως εκείνο του ηλιοβασιλέματος- που δύσκολα συναντά κανείς σε άλλον προορισμό στη χώρα.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι το χωριό αποτέλεσε το φυσικό σκηνικό για πλήθος επιτυχημένων κινηματογραφικών παραγωγών, ανάμεσα στις οποίες το «Μετέωρο Βήμα του Πελαργού» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, το «Ψυχή Βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη, αλλά και η διεθνής παραγωγή του θρυλικού πράκτορα Τζέιμς Μποντ «Για τα μάτια σου μόνο».
