Πέντε συν πέντε έργα συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ έρχονται για να μετατρέψουν στην επόμενη διετία την Ελλάδα σε κεντρικό πυλώνα στήριξης του ενεργειακού συστήματος των Βαλκανίων.
Οι χώρες της γειτονιάς μας σύμφωνα μετά και τον πόλεμο στην Ουκρανία επιδιώκουν την ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, ενώ και οι προσπάθειες απολιγνιτοποίησης τους γεννούν ανάγκες εισαγωγών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.
Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο οι βαλκανικές χώρες έχουν ανάγκη 11 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως αν κόψουν την εισαγωγή του καυσίμου από τη Gazprom.
Ιδιωτικές και δημόσιες εταιρείες στην Ελλάδα προχωρούν επενδύσεις σε πέντε νέα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής εγκαταστημένης ισχύος 4 Γιγαβάτ καθώς και πέντε πλωτές μονάδες αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRUs) με τις τελευταίες σε πλήρη ανάπτυξη να υπερκαλύπτουν τη ζήτηση του καυσίμου. Θα είναι ικανές να παρέχουν ποσότητες αερίου μέσω των διασυνδετήριων αγωγών 25 δις. κυβικών μέτρων.
Αναλυτικά η νέα γενιά των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής είναι:
ΔΕΗ – ΔΕΠΑ – Κοπελούζος
Δυναμικά στη μάχη επιδιώκοντας να πιάσουν ισχυρή θέση στο νέο τοπίο της ηλεκτροπαραγωγής ρίχνεται το σχήμα που ανακοινώθηκε πριν το τέλος του 2022, «ΔΕΗ – ΔΕΠΑ Εμπορίας – Damco Energy».
Στο πρώτο τρίμηνο του 2023 ξεκινούν τις εργασίες κατασκευής της μονάδας παραγωγής ρεύματος με φυσικό αέριο ισχύος 840 MW. Το ερχόμενο Σάββατο 14 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί τελετή εγκαινίων του εργοστασίου στη ΒΙΠΕ Αλεξανδρούπολης. Την άδεια είχε πάρει η Damco Energy του ομίλου Κοπελούζου και όπως ανακοινώθηκε στην εταιρεία «Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης» εισήλθαν με 51% η ΔΕΗ, με 29% η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Damco διατηρεί το 20%. Το κόστος της επένδυσης εκτιμάται σε περίπου 400 εκ. ευρώ και η νέα μονάδα που θα παίρνει αέριο και από το FSRU της Αλεξανδρούπολης θα είναι έτοιμη το 2025.
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – MOTOR OIL
Ένα χρόνο νωρίτερα, το 2024, θα είναι σε θέση να λειτουργήσει η κοινή μονάδα των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – MOTOR OIL ισχύος 877 MW στην Κομοτηνή. Πρόσφατα παρελήφθη και εγκαταστάθηκε ο αεριοστρόβιλος της Siemens Energy και οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά. Το εργοστάσιο θα λειτουργεί και θα παράγει ρεύμα με φυσικό αέριο και βρίσκεται μία ανάσα από το ΕΣΦΑ και πλησίον του αγωγού IGB.
Και αυτή η μονάδα όπως και των ΔΕΗ – ΔΕΠΑ – Κοπελούζου είναι από τις πλέον αποδοτικές στην Ελλάδα. Το ύψος της επένδυσης αγγίζει τα 375 εκ. ευρώ.
Mytilineos
Σχεδόν έτοιμη είναι η νέα μονάδα ισχύος 826 MW της Mytilineos στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας.
Η μονάδα βρίσκεται σε καθεστώς δοκιμαστικής λειτουργίας θα παράγει ρεύμα με φυσικό αέριο και αναμένεται να τεθεί σε κανονική λειτουργία στο πρώτο τρίμηνο του νέου έτους. Η επένδυση ανέρχεται στα 300 εκ. ευρώ. Και αυτό το εργοστάσιο θεωρείται από τα πλέον αποδοτικά.
Θα είναι το πρώτο της νέας γενιάς μονάδων ηλεκτροπαραγωγής.
Elpedison
Τον Ιανουάριο αναμένεται οι δύο εταίροι της Elpedison, η Helleniq Energy και η Edison να λάβουν την επενδυτική απόφαση για την κατασκευή της μονάδας φυσικού αερίου ισχύος 826 MW.
Κατασκευάζεται στη Θεσσαλονίκη στο χώρο των διυλιστηρίων της Helleniq Energy και η Elpedison με το FSRU που σχεδιάζει να αναπτύξει ανοικτά της συμπρωτεύουσας σκοπεύει μεταξύ άλλων να εφοδιάζει το νέο εργοστάσιο. Η επένδυση υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 400 εκ. ευρώ.
Πτολεμαϊδα 5
Τους πρώτους μήνες του νέου έτους σε κανονική λειτουργία θα τεθεί και η τελευταία καινούργια λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ.
Πρόκειται για την Πτολεμαϊδα 5 ισχύος 660 MW, η οποία κόστισε περί το 1 δις. ευρώ.
Η νέα μονάδα θα παρέχει πρόσθετη ασφάλεια στο σύστημα αλλά θα είναι ικανή και για την εξαγωγή ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας προς τις γειτονικές χώρες.
FSRU
Σε πλήρη ανάπτυξη θα βρίσκονται εντός του 2023 τα δύο από τα συνολικά πέντε FSRUs (πλωτές μονάδες αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου – LNG) που σχεδιάζουν ιδιώτες επενδυτές.
Μέχρι το τέλος της επόμενης χρονιάς το ένα εξ αυτών είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται σε θέση να εξάγει τις πρώτες ποσότητες φυσικού αερίου προς τα Βαλκάνια κάνοντας την αρχή για την πλήρη αντικατάσταση του ρωσικού καυσίμου από τις χώρες τις περιοχής.
Ο λόγος για το FSRU Αλεξανδρούπολης με τους μετόχους της Gastrade να δίνουν έναν αγώνα ταχύτητας ώστε η υποδομή να μπορέσει να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει τον Δεκέμβριο του 2023.
Το δεύτερο FSRU που θα ακολουθήσει θα είναι αυτό της Motor Oil, το «Διώρυγα GAS», το οποίο ολοκληρώνει το δεσμευτικό market test στις 15 Ιανουαρίου. Οι εκτιμήσεις θέλουν τη συγκεκριμένη πλωτή μονάδα αποθήκευσης LNG και αεριοποίησης να είναι έτοιμη αν όχι στο τέλος του 2023 στις αρχές του 2024.
Αναλυτικά οι πέντε πλωτές μονάδες είναι:
FSRU Αλεξανδρούπολης:
Το έργο ύψους 380 εκ. ευρώ ξεκίνησε να κατασκευάζεται και ανήκει στην εταιρεία Gastrade.
Το FSRU, χωρητικότητας 153.500 κυβικών μέτρων LNG, θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Βαλκανικής και της Μολδαβίας και Ουκρανίας. Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει στα τέλη του 2023, με τη συμβολαιοποιημένη δυναμικότητα αεριοποίησης να φθάνει ήδη μέχρι και το 50% της τεχνικής δυναμικότητάς των 5,5 δισ. κ.μ. ανά έτος.
Διώρυγα Gas:
Στην ανάπτυξη FSRU κινείται και ο όμιλος της Motor Oil. Το «Διώρυγα Gas» θα βρίσκεται νοτιοδυτικά του διυλιστηρίου της Motor Oil στην περιοχή των Αγ. Θεοδώρων Κορινθίας.
Η χωρητικότητα αποθήκευσης της μονάδας είναι έως 210.000 κυβικά, με δυναμικότητα αεριοποίησης 132.000 MWhs / ημέρα και ετήσια εκτιμώμενη ζήτηση 2,5 δισ. κ.μ..
Η Motor Oil λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος αγοραστών των ποσοτήτων αερίου που θα διαθέτει μέσω του FSRU έδωσε παράταση μέχρι τις 15 Ιανουαρίου για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών στο market test.
FSRU Θράκης:
Ανήκει επίσης στην Gastrade και θα αναπτυχθεί επίσης στο Θρακικό Πέλαγος, ανοικτά της Αλεξανδρούπολης. Είναι πιθανό να λειτουργήσει το 2024. Το FSRU θα έχει ικανότητα αποθήκευσης 170.000 κ.μ. LNG και θα μπορεί να παραδώσει έως και 22,7 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου ημερησίως ή 5,5 δισ. κ.μ. ετησίως
ARGO FSRU
Στο στάδιο της προετοιμασίας βρίσκεται και το ARGO FSRU της Mediterranean Gas ανοιχτά του Βόλου.
Η εταιρεία πρόσφατα έκανε γνωστό πως ολοκληρώθηκε με επιτυχία η πρώτη μη δεσμευτική φάση του market test με την εκδήλωση ενδιαφέροντος από ελληνικές & διεθνείς εταιρείες.
Η δυναμικότητα επαναεριοποίησης του ARGO θα ανέρχεται σε 5,2 δις. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. «Βρίσκεται στην καρδιά της Ελλάδας, στη μέση του ΕΣMΦΑ, προσφέροντας υψηλή πίεση για τη σωστή λειτουργία και βιωσιμότητα του Εθνικού Συστήματος και ευελιξία στους χρήστες του τερματικού, καθώς και ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών», αναφέρει χαρακτηριστικά η εταιρεία.
Thessaloniki FSRU
Στην ανάπτυξη FSRU προχωρά και η Elpedison. Το νέο έργο, «Thessaloniki FSRU», θα αναπτυχθεί στον Θερμαϊκό Κόλπο, ανοικτά της Θεσσαλονίκης και αναμένεται να λειτουργεί εντός του 2025.
Το FSRU θα έχει ικανότητα αποθήκευσης 170.000 κ.μ. LNG και θα μπορεί να παραδώσει έως και 20 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου ημερησίως ή 5,5 δις. κ.μ. ετησίως.
