Tο Eurogroup άναψε σήμερα το πράσινο φως για την αποδέσμευση της όγδοης και τελευταίας δόσης από τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από την αγορά ελληνικών ομολόγων (ANFA/SMP), η οποία εκκρεμούσε από το πρώτο εξάμηνο του 2019. Ακόμη θα προχωρήσει ο μηδενισμός για το δεύτερο εξάμηνο του 2022, του επιπρόσθετου περιθωρίου (step-up margin) στο επιτόκιο δανείων που έχει παραχωρήσει ο EFSF στην Ελλάδα, και η μόνιμη μείωση του περιθωρίου αυτού σε μηδενική τιμή για την περίοδο 2023-2049. Πρόκειται για μια σειρά από μέτρα που θα ελαφρύνουν το δημόσιο χρέος της χώρας κατά περίπου 6 δισ. ευρώ.
H δήλωση του Χρήστου Σταϊκούρα
Μετά την ολοκλήρωση του σημερινού συμβουλίου ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε:
«Το Eurogroup, στη σημερινή συνεδρίασή του, έλαβε μια απόφαση-ορόσημο για την Ελλάδα. Απόφαση με την οποία αναγνωρίζεται ότι, σε συνέχεια της εξόδου από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον περασμένο Αύγουστο, έχει ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα και η οικονομία μας – παρά τις πολλαπλές, εξωγενείς κρίσεις – καταγράφει θετική πορεία και ευοίωνες προοπτικές.
Απόφαση με την οποία πιστοποιείται ότι η Ελλάδα, μέσα σε αντίξοες – διεθνώς – συνθήκες, συνεχίζει με συνέπεια και αποτελεσματικότητα την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Απόφαση με την οποία επιβραβεύεται η εντατική και συστηματική δουλειά κοινωνίας και πολιτείας, μέσα από την ενεργοποίηση της τελευταίας δόσης των συμπεφωνημένων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Μέτρα συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνουν:
- την αποδέσμευση της όγδοης και τελευταίας δόσης από τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από αγορά ελληνικών ομολόγων (τα γνωστά ANFA/SMP), η οποία – σημειωτέον – εκκρεμούσε από το 1ο εξάμηνο του 2019,
- τον μηδενισμό, για το 2ο εξάμηνο του 2022, του επιπρόσθετου περιθωρίου (step-up margin), η ενσωμάτωση του οποίου προβλέπεται στο επιτόκιο δανείων που έχει παραχωρήσει ο EFSF στην Ελλάδα, και
- τον μόνιμο μηδενισμό – για πρώτη φορά – του περιθωρίου αυτού, από το 2023 και μετά.
Συνεχίζουμε – και θα συνεχίσουμε – να εργαζόμαστε με σχέδιο, υπευθυνότητα, εμπιστοσύνη στις δυνατότητες της πατρίδας μας, αλλά και πλήρη επίγνωση των δυσκολιών, ώστε να καταστήσουμε την Ελλάδα ολόπλευρα ακόμα πιο ισχυρή και την οικονομία της πιο δυναμική, παραγωγική, εξωστρεφή και κοινωνικά δίκαιη».
Η ανακοίνωση του Eurogroup
Σήμερα, το Eurogroup συζήτησε την πρόοδο της Ελλάδας με συγκεκριμένα μεταρρυθμιστικά βήματα που συμφωνήθηκαν μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των ελληνικών αρχών που θα ολοκληρωθούν έως το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους, με βάση την πρώτη έκθεση παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα που δημοσιεύθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2022, μετά το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα τον Αύγουστο του 2022. Όπως συμφωνήθηκε από το Eurogroup στις 16 Ιουνίου 2022, αυτή η έκθεση χρησιμεύει επίσης ως βάση για τη λήψη απόφασης σχετικά με την αποδέσμευση της τελικής δόσης των μέτρων για το χρέος που υπόκεινται σε όσα συμφωνήθηκαν τον Ιούνιο του 2018.
Το Eurogroup χαιρετίζει τις περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που επιτεύχθηκαν μετά τη δημοσίευση της τελικής έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας στις 23 Μαΐου 2022. Ειδικότερα, χαιρετίζουμε την εκπλήρωση των συγκεκριμένων δεσμεύσεων στον τομέα της είσπραξης φόρων, της κτηματογράφησης και των δασικών χαρτών, της υγειονομικής περίθαλψης, της αφερεγγυότητας και δημόσιες επιχειρήσεις. Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές έχουν επιτύχει απτή επιτάχυνση στην εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών και εκκρεμών υποχρεώσεων, αν και απαιτείται περαιτέρω εργασία για την εκκαθάριση των κληροδοτημένων αποθεμάτων καθώς και για την εκκαθάριση των κρατικών εγγυήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Eurogroup χαιρετίζει την εκτίμηση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων ότι, παρά τις δύσκολες συνθήκες λόγω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η Ελλάδα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να ολοκληρώσει τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις της και ότι υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιβεβαιωθεί η αποδέσμευση μιας τελικής δόσης μέτρων για το χρέος που εξαρτάται από την πολιτική. Με την επιφύλαξη της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών, η Ομάδα Εργασίας του Eurogroup και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) αναμένεται να εγκρίνουν τη μεταφορά ισοδύναμων ποσών εισοδήματος SMP-ANFA, τη μείωση στο μηδέν του αυξητικού τόκου περιθώριο για ορισμένα δάνεια του EFSF για το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και τη μείωση στο μηδέν του περιθωρίου ενίσχυσης από το 2023 και μετά.
Η παγκόσμια αστάθεια που δημιουργήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία υπογραμμίζει την ανάγκη να συνεχιστεί η αποφασιστική αντιμετώπιση των υφιστάμενων μεσοπρόθεσμων κινδύνων και προκλήσεων που εντοπίστηκαν στην πρώτη έκθεση επιτήρησης μετά το πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων, της πρωτοβάθμιας υγείας μεταρρύθμιση περίθαλψης, κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας, συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών, εκκρεμείς υποθέσεις αφερεγγυότητας νοικοκυριών και κρατικές εγγυήσεις, καθώς και η εφαρμογή του Οργανισμού Sale and Lease Back για τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής του πλαισίου αφερεγγυότητας. Επιπλέον, η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας θα συνεχίσει να παρέχει σημαντική ώθηση στην οικονομία, καθώς και ισχυρό καταλύτη για τις προσπάθειες προς την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Χαιρετίζουμε τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν τη μεταρρυθμιστική διαδικασία, και ειδικότερα την προθυμία τους να διασφαλίσουν ταχέως την ομαλή λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων, και από αυτή την άποψη, προσβλέπουμε στη δεύτερη εποπτεία μετά το πρόγραμμα Έκθεση, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί την άνοιξη του 2023. Στο εξής, η συνεχής εφαρμογή μιας φιλόδοξης αναπτυξιακής στρατηγικής και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών θα συνεχίσουν να αποτελούν τα βασικά συστατικά για τη βιωσιμότητα του χρέους.
Η εφαρμογή συγκεκριμένων μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων καθώς και η απελευθέρωση της τελικής δόσης των μέτρων για το χρέος που υπόκεινται σε πολιτική, όπως συμφωνήθηκε σήμερα, σηματοδοτεί το τέλος των τακτικών συζητήσεων του Eurogroup σχετικά με τα μέτρα που υπόκεινται σε πολιτική χρέους από τον Ιούνιο του 2018.
