Στο τραπέζι του Eurogroup σήμερα θα συζητηθούν τόσο η συνολική εικόνα των προϋπολογισμών των κρατών-μελών όσο και η 1η Έκθεση Μεταπρογραμματικής Εποπτείας της Ελλάδας. Το Eurogroup, στο οποίο θα υπάρχει και συμμετοχή του ΔΝΤ, αναμένεται σήμερα να ανάψει και το πράσινο φως για την αποδέσμευση της όγδοης και τελευταίας δόσης από τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από την αγορά ελληνικών ομολόγων (ANFA/SMP), η οποία εκκρεμούσε από το 1ο εξάμηνο του 2019, τον μηδενισμό για το 2ο εξάμηνο του 2022, του επιπρόσθετου περιθωρίου (step-up margin), η ενσωμάτωση του οποίου προβλέπεται στο επιτόκιο δανείων που έχει παραχωρήσει ο EFSF στην Ελλάδα, και τη πρώτη μόνιμη μείωση του περιθωρίου αυτού σε μηδενική τιμή για την περίοδο 2023-2049.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας
Πολύ σημαντικό θέμα, όμως, που θα τεθεί τόσο στο τραπέζι του Eurogroup όσο και μεθαύριο στο Ecofin είναι οι αλλαγές για το Σύμφωνο Σταθερότητας που προτείνει η Κομισιόν.
Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν που παρουσιάστηκε στις αρχές Νοεμβρίου, οι τιμές αναφοράς της Συνθήκης, που προβλέπουν πως το δημοσιονομικό έλλειμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% και η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ το 60%, παραμένουν αμετάβλητες. Ο κανόνας όμως που αφαιρείται είναι ο λεγόμενος κανόνας 1/20, που αφορά τον ρυθμό μείωσης τους χρέους, εντούτοις τα κράτη μέλη θα πρέπει να κλειδώσουν μια οροφή δαπανών, θα υπάρχει δηλαδή μια συμφωνημένη πορεία των καθαρών δαπανών για μια τετραετία.
Βάσει της πρότασης της Κομισιόν δεν ορίζεται νέος ρυθμός μείωσης του χρέους ή ποια θα πρέπει να είναι η αναλογία χρέους ΑΕΠ στο τέλος του προγράμματος ή πως θα γίνει η απομείωση του ΑΕΠ στο 60% μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια (όπως ήταν τώρα η 20ετία). Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να καταθέσουν εθνικά σχέδια που θα οδηγούν στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους και την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης. Τα σχέδια αυτά θα είναι διαφορετικά ανά χώρα, ανάλογα με τους κινδύνους που έχει να αντιμετωπίσει μια οικονομία αλλά και το ύψος του χρέους της. Τα σχέδια θα ενσωματώνουν δημοσιονομικούς, μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για την αντιμετώπιση μακροοικονομικών ανισορροπιών όπου χρειάζεται.
Η πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής θα καλύπτει μια περίοδο τεσσάρων ετών, ενώ θα υπάρχει δυνατότητα επέκτασης αυτής της περιόδου για επιπλέον 3 χρόνια, μετά από πρόταση των κρατών-μελών, με την προϋπόθεση ότι το πρόγραμμα που θα ακολουθηθεί θα υποστηρίζεται από μια σειρά δεσμεύσεων, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους και ανταποκρίνονται στις κοινές προτεραιότητες και τους στόχους της ΕΕ. Σε αυτή την τετραετία, θα πρέπει να διασφαλίζεται πως το χρέος των κρατών-μελών που εμφανίζουν σημαντικές ή μεσαίες προκλήσεις χρέους, θα τεθεί σε μια εύλογη καθοδική πορεία και ότι το έλλειμμα θα παραμείνει κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ που ορίζεται στη Συνθήκη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις εφαρμογής, αντί για ετήσια προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης.
Για τα κράτη μέλη με υψηλός χρέος, η πορεία των καθαρών δαπανών αναφοράς θα πρέπει να διασφαλίζει ότι μέχρι τον ορίζοντα του σχεδίου (τεσσάρων ετών), η πορεία του 10ετούς χρέους θα βρίσκεται σε μια εύλογη και συνεχώς πτωτική τροχιά και ότι το έλλειμμα θα παραμένει κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ κατά την ίδια δεκαετή περίοδο.
