“Κλειδωμένη” μέχρι νεωτέρας παραμένει η απόφαση του οικονομικού επιτελείου για εφαρμογή του νόμου Βρούτση για αναπροσαρμογή των εισφορών των μη μισθωτών από την 1η Ιανουαρίου 2023 κατά το ποσοστό του πληθωρισμού το 2022.
Με βάση τις πιο πρόσφατες επίσημες προβλέψεις του ΥΠΟΙΚ, ο πληθωρισμός το 2022 θα κλείσει στο 8,8%, αν και είναι πιθανόν θα αναθεωρηθούν (μάλλον προς τα πάνω) αργότερα λόγω της μαινόμενης ενεργειακής κρίσης που έχει φέρει ο πόλεμος της Ουκρανίας.
Συνεπώς οι εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, των αυταπασχολούμενων και των αγροτών θα αυξηθούν κατά 8,8%.
Η αύξηση αυτή θα φανεί στα ειδοποιητήρια που θα αναρτηθούν τον Φεβρουάριο-Μάρτιο του 2023, αφού δηλαδή οριστικοποιηθούν οι επίσημες προβλέψεις για τον πληθωρισμό του 2022 και ολοκληρωθεί η εκκαθάριση-πληρωμή των εισφορών του Δεκεμβρίου 2022.
Το σενάριο για το ενδεχόμενο “παγώματος” της αύξησης αυτής το 2023, εκτάκτως λόγω της ενεργειακής κρίσης, προκειμένου να μην επιβαρυνθούν επιπλέον οι μη μισθωτοί έχει προς το παρόν αποκλειστεί δημοσίως διά στόματος του ίδιου του υπουργού Εργασίας, κ. Κωστή Χατζηδάκη, αν και κύκλοι της αγοράς με τους οποίους ήλθε σε επαφή το “Κ” δεν έχουν χάσει κάθε ελπίδα, ειδικώς καθώς σύσσωμες οι οργανώσεις των μικρομεσαίων (π.χ. ΓΣΕΒΕΕ, επιμελητήρια) έχουν υποβάλλει επίσημα ένα τέτοιο αίτημα προς την κυβέρνηση.
Οι λόγοι της αύξησης
Ωστόσο, σύσσωμη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας τάσσεται κατά του “παγώματος” (παρά το πολύ μικρό θετικό αποτέλεσμα το οποίο θα είχε στον προϋπολογισμό του e-ΕΦΚΑ η αύξησή τους) από για τρεις λόγους, σύμφωνα με όσα ανέφερε στο Capital.gr υψηλόβαθμη πηγή του υπουργείου Εργασίας:
- Αν παραμείνουν το 2023 οι κατώτατες εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών στο υφιστάμενο επίπεδο, τότε θα είναι σε εφάμιλλο επίπεδο με εκείνες των μισθωτών που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, γεγονός που δεν κρίνεται “δίκαιο”, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Συγκεκριμένα, σήμερα, οι κατώτατες εισφορές –για παράδειγμα– ενός ελεύθερου επαγγελματία για κύρια ασφάλιση-υγεία ανέρχονται σήμερα σε 210 ευρώ/μήνα, ενώ οι ίδιες εισφορές για τους μισθωτούς ανέρχονται σε 191 ευρώ. Ωστόσο, με βάση τον μέσο μισθό στον ιδιωτικό τομέα (982 ευρώ), οι (μέσες) εισφορές κύριας ασφάλισης-υγείας ανέρχονται πολύ πάνω από τις κατώτατες εισφορές των επαγγελματιών (264 ευρώ έναντι 210 ευρώ).
Αν επαληθευθεί το πολύ πιθανό σενάριο για αύξηση 5,3% στον κατώτατο μισθό τον Μάιο του 2023 (προκειμένου να φτάσει στο προ-μνημονιακό επίπεδο των 751 ευρώ), τότε οι εισφορές κύριας ασφάλισης υγείας θα φτάσουν τα 202 ευρώ, δηλαδή θα είναι οριακά χαμηλότερες από τις αντίστοιχες εισφορές των μη μισθωτών. Αν αυξηθούν οι εισφορές των επαγγελματιών κατά 8,8%, θα ανέλθουν σε 236 ευρώ.
- Κοντά στο ήμισυ των αναγκαίων πόρων για τις πληρωμές των συντάξεων των ελευθέρων επαγγελματιών καλύπτεται από το κράτος, δηλαδή εφαρμόζεται στρεβλά ο “κανόνας” του αναδιανεμητικού συστήματος, σύμφωνα με τον οποίο οι εν ενεργεία ελεύθεροι επαγγελματίες “πληρώνουν” με τις τρέχουσες εισφορές τους τις συντάξεις των συνταξιούχων επαγγελματιών.
Ζητούμενη είναι η αύξηση των εσόδων από τις εισφορές των εν ενεργεία επαγγελματιών προκειμένου να μειώνεται σταδιακά η συμμετοχή του κράτους.
- Αν δεν αυξάνονται οι εισφορές των επαγγελματιών κάθε χρόνο (όπως προβλέπει ο νόμος), τότε οι μελλοντικές συντάξεις θα είναι χαμηλότερες.
Σημειώνεται πως με βάση τον υφιστάμενο νόμο όσο πιο υψηλές είναι οι εισφορές κάθε ασφαλισμένου, τόσο πιο υψηλή θα είναι η μελλοντική σύνταξή του. Συνεπώς η μη αύξηση των σημερινών εισφορών, σημαίνει χαμηλότερη σύνταξη αύριο. Υπενθυμίζεται επίσης πως σε αντίθεση με το συνέβη με τους μισθωτούς που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό (σ.σ. αυξήθηκαν οι καταβλητέες εισφορές τους 3 φορές το 2019-2022, λόγω της αύξησης του κατώτατου), οι εισφορές των επαγγελματιών έμειναν –βάσει νόμου Βρούτση– “παγωμένες” το 2020, το 2021 και το 2022, δηλαδή για τρία χρόνια.
Ποια τα νέα ποσά
Η αύξηση των εισφορών των μη μισθωτών το 2023 θα φέρει τις ακόλουθες αναπροσαρμογές στις εισφορές;
-Οι κατώτατες (1η κατηγορία) εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και αυταπασχολουμένων (με πάνω από 5 έτη ασφάλισης) υπέρ της κύριας ασφάλισης θα ανέλθουν σε 168 ευρώ/μήνα (έναντι 155 ευρώ/μήνα σήμερα). Οι ανώτατες εισφορές (6η κατηγορία) θα ανέλθουν σε 545 ευρώ (έναντι 500 ευρώ).
-Οι κατώτατες εισφορές υγείας της ίδιας ασφαλιστικής κατηγορίας θα ανέλθουν στα 60 ευρώ (έναντι 55 ευρώ) ενώ οι ανώτερες θα ανέλθουν σε 72 ευρώ (αντί 66 ευρώ).
-Οι εισφορές επικουρικής ασφάλισης θα ανέλθουν σε 42 ευρώ (1η κατηγορία) έναντι 39 ευρώ. Οι εισφορές στη 2η κατηγορία θα ανέλθουν 49 ευρώ (έναντι 47 ευρώ) και στη 3η κατηγορία 61 ευρώ (έναντι 56 ευρώ).
-Οι εισφορές υπέρ του εφάπαξ θα ανέλθουν σε 28 ευρώ (1η κατηγορία), 33 ευρώ (2η κατηγορία) και 40 ευρώ (3η κατηγορία)
-Οι εισφορές κύριας ασφάλισης για τους νέους επαγγελματίες με έως 5 έτη ασφάλισης θα ανέλθουν σε 101,3 ευρώ έναντι 93 ευρώ, ενώ οι εισφορές υπέρ της υγείας θα φτάσουν στα 36 ευρώ έναντι 33 ευρώ.
-Οι κατώτατες εισφορές κύριας ασφάλισης των αγροτών θα ανέλθουν σε 99,2 ευρώ έναντι 91 ευρώ, ενώ οι ανώτατες θα φτάσουν στα 321,5 ευρώ (έναντι 295 ευρώ).
-Οι κατώτατες εισφορές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των αγροτών θα ανέλθουν σε 34,8 ευρώ (έναντι 32 ευρώ), ενώ οι ανώτερες σε 41,4 ευρώ (έναντι 38 ευρώ).
