Για τα συμπεράσματα της Πειραματικής Έρευνας σε ότι αφορά την επικινδυνότητα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας των οικιακών συσκευών μιλάει στο ygeiamou ο κύριος Κώστας Κάππας, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Ακτινοφυσικής στο Ιατρικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καταρρίπτοντας έναν προς έναν τους μύθους που περιβάλλουν την τεχνητή Η/Μ ακτινοβολία
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όλα τα έμβια όντα επιβιώνουν και αναπτύσσονται σε περιβάλλον φυσικής ακτινοβολίας από καταβολής κόσμου (κοσμική ακτινοβολία, ραδόνιο, ραδιενεργά στοιχεία από το υπέδαφος, κ.α.), αλλά και τεχνητής στους νεώτερους χρόνους (π.χ. ακτινοβολία τηλεπικοινωνιών, βιομηχανικών και οικιακών συσκευών, η οποία δεν διαφέρει ποιοτικά σε τίποτα από την φυσική ακτινοβολία). Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, μόνο και μόνο επειδή υπάρχουμε και εκτιθέμεθα στην ακτινοβολία περιβάλλοντος, κάνουμε (σε αντιστοιχία κινδύνου) μία ακτινογραφία θώρακος κάθε 2 ημέρες….
Αυτή η ακτινοβολία περιβάλλοντος είναι τρισεκατομμύρια φορές πιο ισχυρή από την ακτινοβολία οικιακών και βιομηχανικών συσκευών και τηλεπικοινωνιών και, παρ’όλα αυτά, δεν μας προκαλεί κανένα πρόβλημα. Η απόδειξη; Ο ανθρώπινος πληθυσμός υπάρχει και αυξάνεται…
Αγνοούμε λοιπόν τις υπόλοιπες ακτινοβολίες, τις λιγότερο ισχυρές έως μηδαμινές; Όχι! Η πλήρης απάντηση είναι: “Την ακτινοβολία τη σεβόμαστε, δεν την φοβόμαστε!”.
Πώς κατηγοριοποιείται η τεχνητή ηλεκτρομαγνητική (Η/Μ) ακτινοβολία;
1) Στην εξαιρετικά ισχυρή ιοντίζουσα με εφαρμογές στην Ιατρική (Ακτινοδιαγνωστική, Ακτινοθεραπεία, Πυρηνική Ιατρική) και 2) στην πολύ αδύναμη μη – ιοντίζουσα με εφαρμογές:
α) στην τηλεπικοινωνία (πομποί μετεωρολογίας, δορυφόροι, ραντάρ, κινητά τηλέφωνα, κεραίες TV / ραδιόφωνο / κινητή τηλεφωνία, ρούτερ, baby alarm monitor, Wi- Fi access points, εσωτερικές κεραίες, ασύρματο σταθερό τηλέφωνο, bluetooth) και
β) στην θέρμανση τροφής (φούρνος μικροκυμάτων).
2) Η Μη-Ιοντίζουσα Η/Μ ακτινοβολία εκπέμπεται επίσης:
γ) κατά την μεταφορά ενέργειας (γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, πυλώνες),
δ) από βιομηχανικές συσκευές (γεννήτρια, φωτοτυπικό, ηλεκτρικό τρυπάνι, κ.α.) και από οικιακές συσκευές (ξυριστική μηχανή, σεσουάρ μαλλιών, λαμπτήρα φθορισμού, ηλεκτρική κουζίνα, ψυγείο, πλυντήριο ρούχων, πλυντήριο πιάτων, ηλεκτρικό σίδερο, ηλεκτρική σκούπα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, βιντεοκάμερα, οθόνη υπολογιστή, κ.α.).
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις δεν υπάρχει πουθενά ραδιενέργεια (αυθόρμητη εκπομπή ακτινοβολίας από ένα αντικείμενο) πλην της Πυρηνικής Ιατρικής. Η Η/Μ ακτινοβολία των βιομηχανικών και οικιακών συσκευών οφείλεται αποκλειστικά στην διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος πλην του φούρνου μικροκυμάτων (εκπομπή ακτινοβολίας παρόμοιας με αυτήν των κινητών τηλεφώνων).
Τι συμπεραίνει η Πειραματική Έρευνα για την επικινδυνότητα της Η/Μ ακτινοβολίας των οικιακών συσκευών;
Θεωρείται ότι η ενέργεια της Η/Μ ακτινοβολίας όταν απορροφάται από το σώμα αποδίδει θερμότητα και ανεβάζει την θερμοκρασία του. Η θερμοκρασία αυτή δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τον 1 βαθμό Κελσίου για να αποφευχθεί οποιαδήποτε αρνητική επίδραση (τα λεγόμενα “θερμικά βιολογικά αποτελέσματα”).
Η Η/Μ ακτινοβολία του ήλιου, της ηλεκτρικής λάμπας, γενικά των πηγών ορατού φωτός, κυμαίνεται από 1.000.000 έως 3.000.000 μονάδες ενέργειας (καλούνται “μeV”). Το σώμα μας, λόγω του ότι λειτουργούμε σε θερμοκρασία 37 oC, εκπέμπει υπέρυθρη Η/Μ ακτινοβολία από 50.000 έως 200.000 μονάδες ενέργειας. Όλες οι οικιακές και βιομηχανικές συσκευές, καθώς και ο φούρνος μικροκυμάτων, εκπέμπουν από 0,4 έως 22 μονάδες ενέργειας μόνο.
Βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι, όταν οι άνθρωποι εκτίθενται στον ήλιο και σε άλλους ανθρώπους εκατομμύρια χρόνια και στο τεχνητό φως σχεδόν 2 αιώνες και υπάρχουμε ακόμη, ότι οικιακές και βιομηχανικές συσκευές, φούρνοι μικροκυμάτων και κινητή τηλεφωνία, με ενέργεια χιλιάδες έως εκατομμύρια φορές χαμηλότερη, είναι εντελώς ακίνδυνα.
Επίσης, οι εντάσεις στις οποίες λειτουργούν οι οικιακές συσκευές και η θωράκιση του φούρνου μικροκυμάτων, δεν επιτρέπουν την οποιαδήποτε υπέρβαση των ορίων ασφαλείας (τα οποία ήδη είναι εξαιρετικά χαμηλά και αυστηρά).
Παρ’όλα αυτά, ορισμένοι ερευνητές ανακοίνωσαν βλαπτικά υπό μία έννοια, “μη-θερμικά” φαινόμενα (όπως π.χ. ροή ιόντων Ασβεστίου, μεταβολές στο ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, επηρεασμός της μελατονίνης κ.α.), σε χαμηλής έντασης ραδιοσυχνότητες. Σε όλες αυτές τις ανακοινώσεις παρατηρήθηκαν πειραματικά λάθη, στατιστικές αστοχίες και λανθασμένες υποθέσεις.
Το κυριότερο όμως στοιχείο το οποίο ακυρώνει όλες αυτές τις “αρνητικές μελέτες” είναι ότι παραβαίνουν μια βασική και απαράβατη Αρχή της έρευνας: την επαναληπτικότητα. Δεν υπάρχει ούτε μία πειραματική εργασία σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία να καταλήγει σαφώς ότι η έκθεση σε χαμηλόσυχνη (π.χ. οικιακές συσκευές) ή ραδιοκυματική ακτινοβολία (π.χ. από τα κινητά) προκαλεί βιολογική βλάβη, επακριβώς περιγραφόμενη και το οποίο συμπέρασμα να έχει παραχθεί με τις ίδιες ακριβώς πειραματικές συνθήκες από άλλη ερευνητική ομάδα, ανεξάρτητη της πρώτης.
Τι συμπεραίνει η Ιατρική για την επικινδυνότητα της Η/Μ ακτινοβολίας των οικιακών συσκευών;
Πολύ μεγάλες μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί πρόσφατα από σοβαρούς επιστημονικούς οργανισμούς. Σε όλες οι ανήλικοι και οι ενήλικοι παρακολουθήθηκαν από τους ειδικούς για μεγάλη χρονική περίοδο, και σε πολλές ακόμη και για 25 χρόνια.
Ενδεικτικά:
· Λευχαιμία, Καρκίνος Μαστού και Εγκεφάλου, 28.000 εργαζόμενοι σε Μονάδες Παραγωγής και Μεταφοράς Ενέργειας (Δανία). Η έκθεση σε Μαγνητικά Πεδία δεν συσχετίζεται με κίνδυνο προσβολής από τα ανωτέρω.
· Καρκίνος Εγκεφάλου και Άλλες Ασθένειες, 84.000 εργαζόμενοι σε Μονάδες Παραγωγής και Μεταφοράς Ενέργειας (Αγγλία και Ουαλία). Δεν αυξάνεται ο κίνδυνος θανάτου στους εργαζομένους στην βιομηχανία ηλεκτρισμού.
· Καρκίνος του Μαστού, 1161 γυναίκες (ΗΠΑ). Δεν υπάρχει συσχέτιση με έκθεση σε Ηλεκτρικά, Μαγνητικά και Η/Μ πεδία στην κατοικία.
· 926 υγιή παιδιά και 3380 παιδιά με καρκίνο (2 μελέτες, Μεγάλη Βρετανία). Δεν υπάρχει καμία συσχέτιση μεταξύ των Ηλεκτρικών Πεδίων στις κατοικίες των παιδιών και σε οποιασδήποτε μορφής καρκίνου ή λευχαιμίας. Δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ Η/Μ πεδίων υψηλής τάσης τα οποία δημιουργούνται από τις ηλεκτροφόρες γραμμές και καρκίνου.
· Μέγιστος Χρόνος Παραμονής Μπροστά στον Υπολογιστή Χωρίς Κίνδυνο, 25.000 εργαζόμενοι σε γραφεία (Ιαπωνία). Η χρήση της οθόνης και ο χρόνος χρήσης επηρεάζει την σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων και τον ύπνο τους. Συχνότερα σωματικά προβλήματα: πονοκέφαλοι, ένταση και πόνοι στα μάτια, πόνοι στις αρθρώσεις, πόνοι και δυσκαμψία στους ώμους. Ψυχικά συμπτώματα (ληθαργία, άγχος, απροθυμία για εργασία) και προβλήματα ύπνου (αϋπνία και κούραση) εμφανίζονται σε άτομα τα οποία εργάζονται > 5 ώρες καθημερινά.
· Κατοικία Πλησίον Γραμμών Ηλεκτρικού Ρεύματος, Πυλώνων ή Υποσταθμών Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, 6770 παιδιά (Μεγάλη Βρετανία). Δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για λευχαιμία ή άλλο καρκίνο. Γενικότερα, η έκθεση σε οποιασδήποτε μορφής Η/Μ πεδία δεν συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο παιδικής λευχαιμίας ή οποιασδήποτε άλλης μορφής καρκίνου.
Άλλες μεγάλες μελέτες κατέληξαν επίσης ότι δεν υπάρχει αιτιακή σχέση μεταξύ Η/Μ ακτινοβολίας στην κατοικία και στους επαγγελματικούς χώρους και σκλήρυνσης κατά πλάκας, νόσου Alzheimer, λέμφωμα, καρδιακής λειτουργίας, εμφάνιση ανωμαλιών στο έμβρυο, αποβολών, χαμηλού βάρους γεννήσεων ή εκ γενετής παθήσεων, νευρολογικές διαταραχές, επιγενετική δραστηριότητα (ενίσχυση της ανάπτυξης προϋπάρχοντος καρκίνου), ανοσοποιητική λειτουργία (συμπεράσματα από πειραματόζωα).
Συνάγεται γενικότερα ότι, η οποιαδήποτε διαταραχή του οργανισμού πιθανόν να είναι αποτέλεσμα άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων καθώς και του τρόπου ζωής, ο οποίος συνοδεύεται από συνεχή αγχωτική τεχνολογική αναβάθμιση.
* Ο Κώστας Κάππας είναι Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Ακτινοφυσικής στο Ιατρικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας