Η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, με την πρώτη Σύνοδο να λαμβάνει χώρα στην Πράγα την Πέμπτη, αποδίδεται αποκλειστικά σε πρωτοβουλία του Εμανουέλ Μακρόν. Ο Γάλλος πρόεδρος εξέφρασε την ανάγκη ενός φόρουμ που θα συγκέντρωνε όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες τον περασμένο Μάιο όταν το Παρίσι είχε αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Απώτερος στόχος είναι η «στρατηγική αυτονομία» της ευρωπαϊκής ηπείρου σε χαλεπούς καιρούς, τονώνοντας την επικοινωνία με μια αποξενωμένη Μ. Βρετανία ή με χώρες που συνορεύουν με μια αδίστακτη Ρωσία.
Το ότι η σύνοδος της Πράγας δρομολογήθηκε ένα εξάμηνο μετά την πρωτοβουλία Μακρόν είναι θετικό. Όμως, λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο που το Παρίσι διατηρεί ισχυρή την πεποίθηση πως ο πόλεμος που κήρυξε το Κρεμλίνο στην Ουκρανία θα διαρκέσει πέρα από τον χειμώνα. Κάτω από αυτήν τη συγκυρία, η ενότητα της Ευρώπης αποκτά νέα βαρύτητα καθώς αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την καταπολέμηση της γεωπολιτικής αστάθειας και της ενεργειακής κρίσης που προξενεί το πολεμικό μέτωπο στην ανατολική Ευρώπη.
Τριγμοί στην ΕΕ από το πακέτο μαμούθ της Γερμανίας
Βέβαια η ΕΕ θα πρέπει να λειάνει τις ρωγμές στην ενότητα των κρατών-μελών της. Το πακέτο-μαμούθ των 200 δισ. ευρώ που ανήγγειλε ο κυβερνητικός συνασπισμός του Όλαφ Σολτς έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους. Θεωρείται πως δίνει ένα άδικο πλεονέκτημα στη γερμανική οικονομία διότι δρομολογείται «φρένο» μόνον στην εγχώρια τιμή του φυσικού αερίου. «Ενώ οι γερμανικές εταιρείες θα επωφεληθούν από χαμηλότερες τιμές ενέργειας, οι ανταγωνιστές τους στην υπόλοιπη Ευρώπη θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερο με πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα τους» σχολιάζει στους Financial Times ο Νικ Άντριους, αναλυτής για την Ευρώπη στην Gavekal Research. Τόνισε πως το πακέτο των 200 δισ. ευρώ πιθανότατα θα ενισχύσει τη ζήτηση ενέργειας στη Γερμανία, με το κράτος να καλύπτει τη διαφορά ανάμεσα στο εγχώριο «φρένο» τιμών και τις τιμές εισαγωγής, οδηγώντας όμως υψηλότερα το κόστος στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι είπε πως έτσι υποβαθμίζεται η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ μαζί με τον Ιρλανδό ομόλογο του και επικεφαλής του Eurogroup Πασκάλ Ντόνοχιου τόνισαν την ανάγκη συντονισμένων ενεργειών. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν χαρακτήρισε το γερμανικό πακέτο ως «κανιβαλισμό».
Τα 200 δισ. ευρώ του πακέτου που ανακοινώθηκε από το Βερολίνο την περασμένη εβδομάδα μαζί με τα 100 δισ. ευρώ που έχουν ήδη δρομολογηθεί στη χώρα είναι υπερδιπλάσια κεφάλαια σε σχέση με τα συνολικά μέτρα στήριξης που παρέχουν η Ιταλία και η Γαλλία μαζί. Σε όρους ΑΕΠ, τα αθροιστικά μέτρα των 300 δισ. ευρώ είναι τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερα από τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, τονίζουν οι Financial Times.
Ο στόχος της Συνόδου
Εξαρχής, όμως, στόχος της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας είναι να δοθεί η ευκαιρία για να παραβρεθούν οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της ΕΕ και των υπολοίπων 17 κρατών της ευρωπαϊκής ηπείρου όλοι μαζί, προκειμένου να συζητήσουν κοινά ζητήματα και όχι τόσο για να λάβουν αποφάσεις. Στόχος είναι να καθιερωθεί ως ένα ευρωπαϊκό ευέλικτο φόρουμ που θα λαμβάνει χώρα δυο φορές τον χρόνο, συγκεντρώνοντας ακόμη και χώρες με τεταμένες σχέσεις όπως είναι η Ελλάδα με την Τουρκία ή η Αρμενία με το Αζερμπαϊτζάν. Βέβαια μεγαλύτερη βαρύτητα για το άμεσο μέλλον έχει η αυριανή συνάντηση των ηγετών της Ε.Ε στην Πράγα όπου αναμένεται να συζητηθεί ένα ευρωπαϊκό πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου όπως τελικά πρότεινε την Τετάρτη η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, μετά το γερμανικό πακέτο των 200 δισ. ευρώ.
Δεδομένης, ωστόσο, της γεωπολιτικής αστάθειας που επισκιάζει τη σημερινή συγκυρία, με τη ρωσική επιθετικότητα να έχει προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στην παγκόσμια οικονομία, η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας μπορεί να πλαισιώσει την επικοινωνία χωρών από τη Βρετανία μέχρι το Κόσοβο, προσφέροντας μια πλατφόρμα επαφών και διαλόγου μεταξύ Ευρωπαίων ηγετών. Υπό αυτό το πρίσμα, η προοπτική το επόμενο φόρουμ να λάβει χώρα στο Κισινάου έχει συμβολική και ουσιαστική σημασία σε μια περίοδο που η προοπτική ένταξης της Μολδαβίας στην ΕΕ θεωρείται από τους πολίτες της χώρας ασπίδα για την ασφάλεια της χώρας.
