«Ζήτημα επισιτιστικής κρίσης δεν υφίσταται για τη χώρα μας», με την εφοδιαστική αλυσίδα να λειτουργεί κανονικά, ξεκαθάρισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), Γιώργος Γεωργαντάς εγκαινιάζοντας απόψε την φετινή 29η Διεθνή Έκθεση Γεωργικών Μηχανημάτων Εξοπλισμού και Εφοδίων «Agrotica» στη Θεσσαλονίκη.
Μιλώντας για την 29η Agrotica, την οποία διοργανώνει στο Διεθνές Κέντρο Θεσσαλονίκης η ΔΕΘ-Helexpo και θα διαρκέσει έως και τις 23 Οκτωβρίου, ο υπουργός ανέφερε ότι η μεγάλη συμμετοχή εκθετών, δείχνει και τον εξωστρεφή χαρακτήρα της ελληνικής αγροτικής οικονομίας, της οποίας όπως είπε:οι εξαγωγές των αγροτικών προϊόντων είναι αυξημένες κατά 7,2% στο πρώτο 8μηνο του έτους, ενώ πλέον αντιστοιχούν στο 17,6% του συνόλου των ε
Πάντως, παρά την ομαλότητα στην εφοδιαστική αλυσίδα στην Ελλάδα, ωστόσο τίθεται το ζήτημα τιμών στα προϊόντα, όπως αναγνώρισε ο κ. Γεωργαντάς και διαβεβαίωσε ότι «με κάθε τρόπο προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε, αναλαμβάνοντας – στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας- μέρος της αύξησης του κόστους παραγωγής».
Η αγροτική παραγωγή, έχει «διαταραχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, λόγω της κλιματικής και της ενεργειακής κρίσης, αλλά και των επιπτώσεων από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εξήγησε ο κ. Γεωργαντάς και τόνισε ωστόσο ότι «είναι αυτή που καλύπτει σε μεγάλο βαθμό (76%) το ζήτημα της διασφάλισης της επισιτιστικής επάρκειας διεθνώς».
Στο πλαίσιο αυτό, ανέπτυξε τις πολιτικές που εφαρμόζονται στη χώρα μας, και που όπως είπε κινούνται σε δύο άξονες. Από τη μια, με στοχευμένα μέτρα «αντιμετωπίζουμε τις επιπτώσεις της πολυεπίπεδης παγκόσμιας κρίσης και από την άλλη υλοποιούμε ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο- πάντα στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ- που εκσυγχρονίζει τον πρωτογενή τομέα και του δίνει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας εποχής», εξήγησε. Το εθνικό στρατηγικό σχέδιο της χώρας έλαβε το πράσινο φως από την ΕΕ την περασμένη Δευτέρα υπενθύμισε ο κ. Γεωργαντάς και εξήγησε ότι «με την πολιτική μας, αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις του αύριο σήμερα!».
Ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι η ανάπτυξη πολιτικών που δίνουν κίνητρα για συνειδητή επιλογή του αγροτικού επαγγέλματος, ο ίδιος σημείωσε ότι για την επιτυχία τους «πρέπει να αντιμετωπίσουμε εγγενή προβλήματα του πρωτογενούς τομέα». Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται τα εξής:το αυξημένο κόστος παραγωγής, το μικρό μέγεθος των αγροτικών εκμεταλλεύσεων σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές μας, τη συρρίκνωση του ρόλου των συνεταιρισμών, την εποχικότητα των ελληνικών προϊόντων, την επιμονή σε ποικιλίες που έχουν φθίνουσα ζήτηση στις διεθνείς αγορές, το υψηλό μεταφορικό κόστος, τη διαπραγματευτική αδυναμία παραγωγών και εμπόρων απέναντι στα μεγάλα διεθνή δίκτυα, η περιορισμένης έκταση αγροτική εκπαίδευση σε σχέση με τις χώρες της ΕΕ, η χαμηλή ενσωμάτωση τεχνολογικών καινοτομιών στην αγροτική παραγωγή και η ηλικιακή γήρανση του παραγωγικού δυναμικού.
Σε 19,3 δισ. ευρώ τα κονδύλια στην Ελλάδα από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ)
«Η νέα ΚΑΠ των 19,3 δις ευρώ, έρχεται να στηρίξει την προσπάθειά μας να καταστήσουμε τον πρωτογενή τομέα έναν από τους βασικότερους πυλώνες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας», σημείωσε ο κ. Γεωργαντάς. Πρόσθεσε δε, ότι για να διασφαλιστεί η μετάβαση στη νέα εποχή αγροτικής ανάπτυξης, «ως όπλα μας διαθέτουμε τα πλέον των δύο δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και τα περίπου 500 εκατ. ευρώ του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας Υδατοκαλλιεργειών και Θαλασσών που με τη σειρά τους αναμένεται να κινητοποιήσουν πολλαπλάσιους πόρους».
Στις πολιτικές επιλογές της ελληνικής κυβέρνησης με στόχο να αλλάξει η αντίληψη του συνόλου της κοινωνίας για την αντιμετώπιση της πρωτογενούς παραγωγής, συμπεριλαμβάνονται σύμφωνα με τον υπουργό: η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενούς τομέα, η πράσινη ανάπτυξη, η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην οικονομία μας, η ενίσχυση της αγροτικής εκπαίδευσης με τη λειτουργία Δημοσίων ΙΕΚ για τα αγροτικά επαγγέλματα, η προώθηση των «θησαυρών» της ελληνικής γης, και κυρίως «η επιλογή μας για μετάβαση από το μοντέλο της οικογενειακής εκμετάλλευσης σε αυτό της αγροτικής επιχείρησης και ταυτόχρονα της ενδυνάμωσης των συνεταιριστικών, αγροτικών συλλογικών σχημάτων».
Αναφερόμενος στο πρόβλημα της δημογραφικής ανανέωσης του αγροτικού πληθυσμού, ο υπουργός επισήμανε τα προγράμματα των Νέων Αγροτών, λέγοντας ότι «βρίσκεται σε εξέλιξη το μεγαλύτερο πρόγραμμα που έχει εξαγγελθεί, ύψους 525 εκατ. ευρώ με ενίσχυση έως και 40.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο». Για την τάση που επιτάσσει ολοένα και πιο υγιεινά τρόφιμα, ο κ. Γεωργαντάς τόνισε ότι «την καλύπτουμε με την προκήρυξη του προγράμματος βιολογικής παραγωγής ύψους 705 εκατ. ευρώ».
Το πρόβλημα του μικρού κλήρου, σύμφωνα με τον ΥΠΑΑΤ μπορεί να αντιμετωπιστεί «μόνο με τα συνεργατικά σχήματα» και στο πλαίσιο αυτό σημείωσε ότι με τη συμμετοχή των παραγωγών σε συλλογικά σχήματα, επιτυγχάνονται μείωση του κόστους παραγωγής, καλύτερες τιμές με τη συγκέντρωση των προϊόντων, «αγιοποίηση» με καλύτερο τρόπο των κοινοτικών προγραμμάτων, μακροπρόθεσμα συμβόλαια και καλύτερη έρευνα αγοράς για την εύρεση μικρότερης τιμής στις πρώτες ύλες, στις ζωοτροφές και στα λιπάσματα.
Βέβαια, παράλληλα με τα συνεργατικά σχήματα, το ΥΠΑΑΤ, υποστηρίζει με ανάλογα μέτρα και τη συμβολαιακή γεωργία. «Το μέλλον της ελληνικής αγροτικής οικονομίας βρίσκεται στα συνεργατικά σχήματα. Και η κυβέρνηση της ΝΔ έδωσε φορολογικά κίνητρα για να υπάρξει συνένωση δυνάμεων», επισήμανε ο κ. Γεωργαντάς και υπενθύμισε μεταξύ άλλων τη μείωση του φορολογικού συντελεστή των αγροτικών συλλογικών σχημάτων στο 10% και την καθιέρωση φορολόγησης του 50% των εισοδημάτων των μελών συνεταιρισμών, ομάδων παραγωγών και συμμετεχόντων στη συμβολαιακή γεωργία. Επιπλέον ο ΥΠΑΑΤ αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Σχεδίων Βελτίωσης, που όπως είπε φθάνει στα 230 εκατ. ευρώ και στην πριμοδότηση της αγοράς όμορων εκτάσεων σε ποσοστό έως και 50%.
Για την έλλειψη εργατών γης, τόνισε ότι «την αντιμετωπίζουμε με νομοθετικές διευκολύνσεις, για την παραμονή τους για μια 5ετία στην Ελλάδα, αλλά και με διμερείς συμφωνίες με άλλες χώρες. Για την έλλειψη αγροτικής εκπαίδευσης, παρέθεσε στοιχεία για το πώς αντιμετωπίζεται και εξήγησε ότι σημαντικό ρόλο στη μεταφορά γνώσεων στον αγροτικό πληθυσμό αναμένεται να διαδραματίσει και το πρόγραμμα Αγροτικών Συμβούλων, που για πρώτη φορά εφαρμόζεται και είναι ύψους 80 εκατ. ευρώ.
Σχετικά με την ενσωμάτωση στην αγροτική παραγωγή των νέων τεχνολογιών, ο κ. Γεωργαντάς τόνισε ότι συνδέεται άμεσα με την εκπαίδευση και κατάρτιση των αγροτών, αλλά και γνώσεις γενικής παιδείας, «καθώς ο χρήστης πρέπει να διαθέτει βασικές γνώσεις που θα του επιτρέψουν να κάνει χρήση των νέων τεχνολογιών, ώστε να αυξήσει την παραγωγικότητά του, την ανταγωνιστικότητα στα προϊόντα του, αλλά και να προστατεύσει τα προϊόντα του από ασθένειες και έκτακτα καιρικά φαινόμενα καθώς και για να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της παραγωγικής δραστηριότητας», εξήγησε.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, τόνισε ότι προχωρά ο ψηφιακός μετασχηματισμός της αγροτικής παραγωγής με πέντε προγράμματα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τον κ. Γεωργαντά επετεύχθη ήδη η μεταφορά της λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ στο κυβερνητικό νέφος. «Οι πληρωμές των ενωσιακών ενισχύσεων προς τους αγρότες γίνονται με ταχύτητα, δίκαιο και αντικειμενικό τρόπο μέσω του gov.gr», τόνισε και πρόσθεσε «ήδη, πληρώσαμε, εγκαίρως, προκαταβολές βασικής ενίσχυσης που φθάνουν στα 657,3 εκατ. ευρώ».
Σχετικά με τις υποδομές, τόνισε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0», το οποίο μέσω ΣΔΙΤ και πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης θα υλοποιήσει έργα ύψους 1,8 δισ. ευρώ σε ολόκληρη τη χώρα, λειτουργικού κόστους 4,5 δισ. ευρώ. «Μέσω των έργων που θα γίνουν θα αυξηθούν τα αρδεύσιμα στρέμματα (άρα και η παραγωγικότητα της καλλιεργήσιμης γης), ενώ θα μειωθεί το κόστος παραγωγής», τόνισε. Παράλληλα μέσω του ΠΑΑ προχωρούν σύμφωνα με τον κ. Γεωργαντά έργα 114 εκατ. ευρώ για αγροτική οδοποιία και 40 εκατ. ευρώ για μικρά αρδευετικά έργα.
Για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων, ο ΥΠΑΑΤ υπογράμμισε τη σημασία της προώθησης των λεγομένων «εθνικών προϊόντων» (λάδι, ελιές, φέτα, γιαούρτι, φρούτα κλπ) και των μεταξύ άλλων Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης και Προϊόντων Γεωγραφικής Ένδειξης. «Στόχος μας πρέπει να είναι η ταύτιση των ελληνικών προϊόντων με την ποιότητα και την αυξημένη διατροφική αξία», τόνισε.
Αναφερόμενος στην ενίσχυση της ελληνικής περιφέρειας, ο ίδιος σημείωσε ότι υπέγραψε ήδη την πρόσκληση LEADER για τη νέα προγραμματική περίοδο 2023-2027 για την επιλογή των νέων Τοπικών Στρατηγικών και Ομάδων Τοπικής Δράσης με προϋπολογισμό δημόσιας δαπάνης 236 εκατ. ευρώ.
Για τις επενδύσεις σε μεταποιητικές επιχειρήσεις που επεξεργάζονται αγροτικά προϊόντα, ο ΥΠΑΑΤ ανέφερε ότι μέσα από το Ταμείο Εγγυοδοσίας και με τη συνεργασία επτά τραπεζών «τρέχει» δανειακό πρόγραμμα ύψους 480 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση ή επέκταση επιχειρηματικών σχεδίων στον συγκεκριμένο τομέα. Επιπλέον χρηματοδότηση υπάρχει από το Ταμείο Μικροπιστώσεων, ια δαπάνες έως 25.000 ευρώ και χωρίς εμπράγματες εγγυήσεις.
Δράσεις για μείωση του κόστους παραγωγής και ο εκσυγχρονισμός του ΕΛΓΑ
Σε πάνω από 500 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι στοχευμένες παρεμβάσεις του ΥΠΑΑΤ για τη μείωση του κόστους παραγωγής, όπως επισήμανε ο ΥΠΑΑΤ. Αναφέρθηκε στην επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης αγροτικών οχημάτων «για πρώτη φορά, μετά από έξι χρόνια», στη μείωση του ΦΠΑ στο 6% σε λιπάσματα και ζωοτροφές, στις ενισχύσεις 60 εκατ. ευρώ για αγορά λιπασμάτων, στην επιπλέον ενίσχυση με 89 εκατ. ευρώ των κτηνοτρόφων για αγορά ζωοτροφών και στην εφαρμογή προγράμματος επιδότησης 75.000 αγροτών για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών.
«Ωστόσο θέλω να επισημάνω ότι η μείωση του κόστους παραγωγής είναι μια προοπτική που πρέπει να ενισχύσουμε για να έχουμε σε μόνιμη βάση αποτελέσματα. Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν οι αγρότες μας υιοθετήσουν τη λογική του συνεργατισμού», υπογράμμισε ο κ. Γεωργαντάς και διευκρίνισε «σε άλλη τιμή προμηθεύεται τους σπόρους, τα λιπάσματα και τις ζωοτροφές ένας μεμονωμένος αγρότης και σε άλλη ένας συνεταιρισμός. Και αυτό είναι φυσικό γιατί όταν κανείς προμηθεύεται μεγάλες ποσότητες επιτυγχάνει καλύτερες τιμές».
Για το ρόλο του ΕΛΓΑ στη στήριξη της αγροτικής παραγωγής, τόνισε ότι από την αρχή του 2021 έως σήμερα καταβλήθηκαν στους αγρότες μέσω του οργανισμού αποζημιώσεις ύψους 489,5 εκατ. ευρώ, ενώ σημείωσε ότι μειώθηκε ο χρόνος εξόφλησης των ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα στο ήμισυ. Παράλληλα, ο ΕΛΓΑ δίνει προκαταβολές σε ποσοστό έως και 60%, ενώ αποζημίωσε και σε προανθικό στάδιο, κάτι «που ο κανονισμός του Οργανισμού δεν προέβλεπε», τόνισε.
Βέβαια, όπως αναγνώρισε, οι καταστάσεις επιβάλλουν τον εκσυγχρονισμό της οργάνωσης, της δομής και της λειτουργίας του ΕΛΓΑ και όπως γνωστοποίησε ο κ. Γεωργαντάς «αυτό αναμένεται να γίνει άμεσα, καθώς οι παραγωγοί πρέπει να νιώθουν πιο ασφαλείς. Στόχος μας είναι η οικονομική βιωσιμότητα του οργανισμού και η διαρκής στήριξη των παραγωγών μας».
Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο και το ρεκόρ απορροφήσεων του ΠΑΑ
Ως τη σημαντικότερη πρόκληση για τον δυναμικό μετασχηματισμό του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας, ιδιαίτερα μέσα στη δίνη των αλλεπάλληλων, εξωγενών κρίσεων, χαρακτήρισε την επιτυχή εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την αγροτική παραγωγή της Ελλάδας, στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ.
Η εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου θα προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη προοπτική και αξία στα ποιοτικά αγροτικά μας προϊόντα αφού: προστατεύει τους πολύτιμους φυσικούς μας πόρους και την πλούσια βιοποικιλότητα των αγροτικών μας περιοχών, τονώνει την κοινωνική συνοχή της ελληνικής υπαίθρου και διαμορφώνει ελκυστικότερες συνθήκες διαβίωσης και απασχόλησης στην ελληνική περιφέρεια.
Για το ΠΑΑ, ο κ. Γεωργαντάς ανέφερε «πετύχαμε ρεκόρ απορροφήσεων για το 2021 φθάνοντας στο 117% και στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας & Θάλασσας (ΕΠΑΛΘ) 96,6%. Για το 2022, και μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, «έχουμε επιτύχει ρεκόρ ετήσιας απορρόφησης πόρων του ΠΑΑ», τόνισε και εξήγησε ότι έχουν πληρωθεί πάνω από 610 εκατ. ευρώ και μέχρι τέλος του έτους οι πληρωμές αναμένεται να ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ.
«Ο πρωτογενής τομέας κατέχει κεντρική θέση στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της Κ.Μακεδονίας, είμαστε πρώτοι στην Ελλάδα στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, προσπαθούμε συνεχώς να δίνουνε νέες προοπτικές. Το 25% των εθνικών σχεδίων βελτίωσης κατευθύνεται στην περιφέρειά μας, περίπου 55 εκατ. ευρώ. Υλοποιούνται ήδη 305 επενδύσεις και 139 έργα στον πρωτογενή τομέα, δίνουμε έμφαση στον αγροτουρισμό», τόνισε στο χαιρετισμό του ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, προτρέποντας η Agrotica να γίνει εβδομαδιαίας διάρκειας.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, αναφέρθηκε στην καίρια συμβολή του πρωτογενούς τομέα στην ανάπτυξη της χώρας και στη συμβολή της Agrotica στην οικονομία της Θεσσαλονίκης και συμφώνησε με την πρόταση για Agrotica επτά ημερών.
«Η Agrotica καθιερώνεται σαν μία από τις σημαντικότερες εκθέσεις στα Βαλκάνια, ήρθε για να μείνει», σημείωσε, μεταξύ άλλων, στον χαιρετισμό που απηύθυνε ο πρόεδρος της ΔΕΘ, Τάσος Τζήκας. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, Σταύρος Αραχωβίτης.
ΑΠΕ
