Δεν είναι μόνο η εργαλειοποίηση του φυσικού αερίου από το Κρεμλίνο που πλήττει τις ευρωπαϊκές αγορές. Η «τέλεια καταιγίδα» που μαίνεται στη Γηραιά Ήπειρο έχει οδηγήσει τους αναλυτές της BofA σε εκτιμήσεις πως «δεν υπάρχει φως στο τούνελ της εξόδου από την ενεργειακή κρίση».
Ενδεικτικό του μεγέθους της κρίσης είναι το γεγονός ότι παρά την αποκλιμάκωση των futures στο φυσικό αέριο οι τιμές του παραμένουν αυξημένες άνω του 1.000% σε σχέση με πέρυσι.
Η Gazprom, παράλληλα, πραγματοποίησε άλλη μία τριήμερη διακοπή της λειτουργίας του αγωγού Nord Stream 1 η οποία έχει ανακοινωθεί ότι λήγει σήμερα. Σημειωτέον πως ο ρωσικός κολοσσός φυσικού αερίου έχει ήδη μειώσει την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη στο 20%.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της BofA «η Ευρώπη έχει πια καταλάβει πως η ενεργειακή κρίση ήρθε για να μείνει».Remaining Time-0:00FullscreenMute
H αύξηση των τιμών ηλεκτρικού ακολουθεί τη ραγδαία αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου. Οι τιμές ηλεκτρικού της Γερμανίας, σημείο αναφοράς της Ευρωπαϊκής αγοράς, έχουν καταγράψει αύξηση της τάξης του 1.400% από το μέσο όρο της περασμένη δεκαετίας.
Σύμφωνα με συνέντευξή του επενδυτή της Tortoise, Rob Thummel στο Business Insider, «η δημιουργία των υποδομών για τη βελτίωση των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα διαρκέσει πολλά χρόνια. Η καμπύλη των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης πρόκειται να αυξηθεί περαιτέρω το 2023».
Κλιματική αλλαγή
Εκτός από τα προβλήματα που προκαλεί η ενεργειακή κρίση, τα καιρικά φαινόμενα προσθέτουν κι αυτά το «λιθαράκι» τους στο όλο πρόβλημα.
Η μείωση της στάθμης των ευρωπαϊκών ποταμών όπως του γερμανικού Ρήνου, έχουν προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Η ξηρασία καθυστερεί τις παραδόσεις άνθρακα και άλλων προϊόντων στην καθ’ όλα βιομηχανική «καρδιά» της Ευρώπης, Γερμανία, ενώ παράλληλα δημιουργεί πληθώρα προβλημάτων στην παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας.
«Δυστυχώς, πολλές μονάδες παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, ιδιαίτερα στη Γαλλία, αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της χαμηλής στάθμης των υδάτων, αφού δε μπορούν να ψύξουν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες τους», τόνισαν οι αναλυτές.
«Το κύριο μέλημα σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο είναι πως η Ευρώπη δε θα έχει αρκετά αποθέματα φυσικού αερίου για τη θέρμανση των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια του επερχόμενου χειμώνα», σημείωσε ο Thummel, άποψη την οποία υποστηρίζει και πρόσφατη ανάλυση της UBS.
Eναλλακτικές λύσεις
Λόγω των μειωμένων πόρων, της περιορισμένης παραγωγής πυρηνικής ενέργειας και τα υψηλά ενεργειακά κόστη οι ρυθμιστές έχουν ξεκινήσει προσπάθεια επαναλειτουργίας μονάδων παραγωγής ενέργειας μέσω καύσης άνθρακα, παρά τη μακροχρόνια παγκόσμια προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με τη BofA, η παραγωγή ενέργειας μέσω τέτοιων μονάδων έχει αυξηθεί κατά 67% από το ξεκίνημα του πολέμου στην Ουκρανία.
«Πριν τον πόλεμο, η Ευρώπη ήθελε να γίνει ηγέτης της παγκόσμιας προσπάθειας καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, κάτι που επιτύγχανε με τις επενδύσεις σε αιολική και ηλιακή ενέργεια. Παρ’ όλα αυτά, η υπερβολική εξάρτησή της από τη Ρωσία αποδείχθηκε η Αχίλλειος πτέρνα της», τόνισε ο Thummel.
Ο αναλυτής υπογράμμισε πως μετά από πολλά έτη μειωμένων επενδύσεων, η παραγωγή ενέργειας μέσω καύσης άνθρακα είναι πολύ πιο ακριβή και δυσκολότερη, αλλά η Ευρώπη δεν έχει άλλες επιλογές.
«Η Ευρώπη δεν κατασκεύασε τις αναγκαίες υποδομές για την εισαγωγή LNG από τρίτες χώρες και τώρα αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει έναν ασταθή και οικονομικά ασύμφορο ενεργειακό πόρο», σημείωσε ο Thummel.
Παράλληλα, η BofA τόνισε πως οι δύο μεγαλύτερες εισαγωγείς άνθρακα του κόσμου, Kίνα και Ινδία, προσπαθούν να αυξήσουν τα εγχώρια αποθέματά τους, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό -και τις τιμές- σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ενεργειακή κρίση χωρίς τέλος
Για τον Thummel, οι δύο σημαντικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν την ενεργειακή κρίση στο εγγύς μέλλον είναι η πιθανότητα ολικής άρσης των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και τα ακραία καιρικά φαινόμενα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
«Εάν ο χειμώνας αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολος και η Ρωσία κλείσει τις κάνουλες, τότε θα έχουμε να κάνουμε με ανθρωπιστική κρίση», υπογράμμισε ο επενδυτής.
Ακόμα, όμως, κι αν η Ευρώπη καταφέρει να γεμίσει τα αποθέματά της για να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο χειμώνα χωρίς πρόβλημα, θα πρέπει να συνεχίσει να δρα πυρετωδώς για πολλά χρόνια ακόμα, μέχρι να δημιουργηθούν οι αναγκαίες υποδομές για τη βελτίωση της κατάστασης.
Η BofA έχει κι αυτή παρόμοια άποψη: «Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να αποδεικνύεται μακροπρόθεσμος, η ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση φαίνεται πως δεν έχει τελειωμό».
