Οριστικό τέλος φαίνεται πως μπαίνει στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου -και κυρίως του ρωσικού- μετά αφενός το ρωσικό τελεσίγραφο για ενεργειακό embargo και αφετέρου τις έντονες αντιδράσεις από χώρες-μέλη της ΕΕ.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από έγγραφο σχετικά με τις προτάσεις που θα παρουσιάσει αύριο (14/9/2022) η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, το σενάριο της ανώτατης τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο απορρίπτεται. Αντιθέτως, η Κομισιόν προτείνει την επιβολή φόρου στα «υπερβάλλοντα» κέρδη των ενεργειακών εταιρειών. Σύμφωνα, δε, με πληροφορίες που επικαλείται το Bloomberg, η έκτακτη εισφορά θα είναι της τάξης του 33% και βάση θα είναι τα προ φόρων κέρδη του οικονομικού έτους 2022.
«Ένα σχέδιο κανονισμού για το “εργαλείο έκτακτης ανάγκης για την ηλεκτρική ενέργεια” που είδε ο Guardian δεν περιέχει ούτε ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό φυσικό αέριο ούτε για το εισαγόμενο αέριο, αφού τα κράτη μέλη δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για περιορισμούς την περασμένη εβδομάδα. Η ΕΕ αναμένεται να επιβάλει φόρους στα υψηλά κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων, με χωριστό ανώτατο όριο στα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα» μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα.
Φόρος 33% και μείωση κατανάλωσης κατά 10%
Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg -επικαλούμενο σχετικές πηγές- η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο περιορισμού των εσόδων που έχουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και πυρηνικά στα 180 έως 200 ευρώανά μεγαβατώρα ως μέρος του πακέτου προτάσεων που ετοιμάζει.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχεδιάζει επίσης να προτείνει έκτακτη και προσωρινή εισφορά στις βιομηχανίες πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα και διυλιστηρίων ύψους τουλάχιστον 33% των επιπλέον κερδών τους, δήλωσαν οι πηγές υπό τον όρο της ανωνυμίας. Η βάση θα είναι τα προ φόρωνκέρδη του οικονομικού έτους 2022 που είναι πάνω από 20% υψηλότερα από τον μέσο όρο των τριών ετών που ξεκινούν το 2019.
Για να μειώσει τη ζήτηση ενέργειας, η Κομισιόν εξετάζει έναν στόχο μείωσης της συνολικής κατανάλωσης κατά 10% και έναν υποχρεωτικό στόχο μείωσης της ζήτησης κατά τις επιλεγμένες ώρες αιχμής κατά 5%.
Οι τελικοί αριθμοί θα πρέπει να εγκριθούν από τους επιτρόπους της ΕΕ και στη συνέχεια θα απαιτηθεί η υπογραφή του σχεδίου από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών.
Οι αντιδράσεις
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ, που εισάγουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας και της Αυστρίας, έχουν ταχθεί κατά του ανώτατου ορίου στο ρωσικό φυσικό αέριο επειδή φοβούνται ότι το Κρεμλίνο θα σταματήσει όλες τις ροές φυσικού αερίου, βυθίζοντας τις χώρες τους σε ύφεση. Ο Ρώσος πρόεδρος, Vladimir Putin, έχει ήδη απειλήσει με ενεργειακό embargo προς την Ευρώπη εάν συμφωνηθεί ένα τέτοιο σχέδιο.
Θετικές Γαλλία και Πολωνία – Επιφυλακτικές Ολλανδία και Δανία
Περίπου δώδεκα χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Πολωνίας, ζητούν την επιβολή πλαφόν σε όλες τις εισαγωγές φυσικού αερίου -όχι μόνο στο ρώσικο- εκτιμώντας ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να περιοριστεί η άνοδος στις τιμές. Στον αντίποδα, όμως, η Κομισιόν διαφωνεί, καθώς φοβάται ότι η ΕΕ θα χάσει τις χώρες που είναι έτοιμες να πληρώσουν περισσότερα στην εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Η Ολλανδία και η Δανία είναι επιφυλακτικές για οποιοδήποτε ανώτατο όριο τιμών, ενώ η Γερμανία φοβάται ότι ένα ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο θα ήταν διχαστικό.
Η… εισφορά αλληλεγγύης
Σύμφωνα με τον Guardian, οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου θα αντιμετωπίσουν έναν ξεχωριστό φόρο, ο οποίος περιγράφεται ως «εισφορά αλληλεγγύης».
Στο έγγραφο που έχει «διαρρεύσει», η Κομισιόν εκτιμά ότι «θα υπάρξει πενταπλάσια αύξηση των κερδών των εταιρειών πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα το 2022.
Αυτά τα “πλεονάζοντα” και “απροσδόκητα κέρδη” δεν προκύπτουν από οικονομικές ή επενδυτικές επιλογές, αλλά από απρόβλεπτες εξελίξεις στις ενεργειακές αγορές μετά τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία».
Οι προτάσεις της Κομισιόν
Πιο αναλυτικά, όπως μετέδιδε το Bloomberg τη Δευτέρα (12/9/2022), οι προτάσεις της Κομισιόν είναι εξής:
- Δύο στόχοι για τη μείωση της ζήτησης ενέργειας: Ένας στόχος προαιρετικός αφορά τη συνολική κατανάλωση και ο άλλος, υποχρεωτικός, τη μείωση της ζήτησης κατά επιλεγμένες ώρες αιχμής. Ο υποχρεωτικός στόχος για τις ώρες αιχμής θα περιλαμβάνει την επιλογή 3-4 ωρών ανά ημέρα. Θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει ώρες όπου η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αναμένεται να είναι χαμηλή.
- Μια «έκτακτη και προσωρινή» εισφορά σε εταιρείες στις βιομηχανίες πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα και διυλιστηρίων με βάση τα επιπλέον κέρδη τους. Θα ορίσει ένα ελάχιστο επίπεδο, με τα κράτη-μέλη να επιτρέπεται να εφαρμόζουν υψηλότερο συντελεστή. Θα έχει βάση τα κέρδη προ φόρων του οικονομικού έτους που αρχίζει το 2022, τα οποία είναι υψηλότερα -κατά ένα ποσοστό που δεν έχει ακόμη καθοριστεί- από τα μέσα κέρδη προ φόρων για τα τρία έτη που ξεκινούν το 2019.
- Ο περιορισμός των υπερβολικών εσόδων των εταιρειών που παράγουν ενέργεια από άλλες πηγές πλην του φυσικού αερίου, μέσω ενός ορίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τεχνολογίες όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο λιγνίτης ή η πυρηνική ενέργεια. Το ανώτατο όριο θα καθοριστεί σε ένα επίπεδο ώστε να αποφευχθεί να τεθεί «σε κίνδυνο η διαθεσιμότητα και η κερδοφορία των υφιστάμενων εγκαταστάσεων» και οι επενδύσεις. Θα ισχύει μόνο για τα πραγματοποιηθέντα έσοδα της αγοράς και θα αποφεύγεται η στόχευση παραγωγών που έπρεπε να «χετζάρουν» τα έσοδά τους σε τιμή κάτω από το επίπεδο ανώτατου ορίου.
Στις 30 Σεπτεμβρίου έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ
Σε 15 ημέρες θα διεξαχθεί η -κατά τα άλλα- έκτακτη Σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ σχετικά με τα μέτρα που προτείνει η Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Συγκεκριμένα, οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συνεδριάσουν στις 30 Σεπτεμβρίου, για να εξετάσουν τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχουν στόχο την παροχή βοήθειας σε ανθρώπους και εταιρείες για να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας, δήλωσε σήμερα, o Τσέχος υπουργός Βιομηχανίας, Josef Sikela.
«Στις 30 Σεπτεμβρίου, θα τελειώσουμε αυτό που αρχίσαμε την περασμένη εβδομάδα», ανέφερε ο Sikela με καταχώρισή του στο Twitter.
«Μόλις συγκάλεσα άλλο ένα έκτακτο Συμβούλιο για την Ενέργεια για να συζητήσουμε τις προτάσεις της Κομισιόν για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας», πρόσθεσε.
