Την ώρα που αναμένεται να αποφασίσει η G7 ποιο «ανάχωμα» θα υψώσει στις υψηλότατες τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπογραμμίζει ξανά την ανάγκη ενός πλαφόν.
Έχει έρθει η ώρα να θέσουμε ανώτατο όριο στις τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου που εισάγονται στην Ευρώπη μέσω αγωγών, δήλωσε συγκεκριμένα σήμερα η πρόεδρος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκειμένου η ΕΕ να αντιμετωπίσει, όπως πρόσθεσε, τις απόπειρες του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να χειραγωγήσει την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
«Πιστεύω ακράδαντα ότι έχει έρθει η ώρα για την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο που εισάγεται μέσω αγωγών στην Ευρώπη», τόνισε η φον ντερ Λάιεν μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο του συνεδρίου των συντηρητικών Γερμανών βουλευτών στο Μούρναου.
Το πλαφόν στο τραπέζι της G7 – Το πλάνο που εξετάζεται
Παγκοσμίως στο επίκεντρο έχει βρεθεί η ενεργειακή κρίση που βιώνει ο πλανήτης και «καίει» κυβερνήσεις αλλά και πολίτες. Σήμερα, Παρασκευή, στο «τραπέζι» έχει μπει από τους υπουργούς Οικονομικών της Ομάδας των Επτά (G7), που συναντώνται σήμερα στις ΗΠΑ, η πρόταση της αμερικανικής κυβέρνησης για επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου.
«Αυτός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να πληγούν σκληρά τα έσοδα του Πούτιν αλλά και για να επέλθει πτώση στις παγκόσμιες τιμές ενέργειας» έχει αναφέρει χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρίν Ζαν – Πιερ.
Το σχέδιο φαίνεται πως είναι έτοιμο και αναμένεται να παρουσιαστεί στη σημερινή συνάντηση, σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal. Μάλιστα, μεταδίδει ότι τα μέλη της G7 έχουν ήδη συμφωνήσει.
Το πλάνο, κατά τις πληροφορίες του ίδιου μέσου, θα αφορά σε άρνηση από τους «7» να προχωρούν σε ναυτιλιακή ασφάλιση και χρηματοδότηση φορτίων πετρελαίου με τιμές πάνω από μη προσδιορισμένο επίπεδο. Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, το οποίο επικαλείται μέλος της G7, η ανώτατη τιμή για το ρωσικό πετρέλαιο θα καθοριστεί σε ένα σημείο πάνω από το κόστος παραγωγής με στόχο να διασφαλιστεί πως η Μόσχα δεν θα μπει στον… πειρασμό να «κόψει» τις πωλήσεις.
Οι αμφιβολίες
Την ώρα που οι αγορές ενέργειας προετοιμάζονται για τις εν λόγω ανακοινώσεις, υπουργοί της G7 εκφράζουν αμφιβολία για το κατά πόσο θα μπορούσε να λειτουργήσει.
Αν και οι εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας έχουν πέσει στα χαμηλότερα επίπεδά τους από τον Αύγουστο, τα έσοδα από τις εξαγωγές της τον Ιούνιο αυξήθηκαν κατά 700 εκατ. δολάρια μηνιαίως εξαιτίας των υψηλών τιμών, 40% πάνω από τον μέσο όρο του περασμένου χρόνου, γνωστοποίησε τον προηγούμενο μήνα η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας.
Τώρα πια οι ηγέτες της Δύσης ψάχνουν να σηκώσουν «ανάχωμα» μέσω ενός πλαφόν ώστε να περιοριστεί το ποσό που μπορούν να πληρώσουν τα διυλιστήρια και οι έμποροι για το ρωσικό αργό.
Δεν κάνει πίσω η Ρωσία
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σημείωσε σήμερα ότι η Ρωσία θα σταματήσει να πωλεί πετρέλαιο σε χώρες που επιβάλλουν ανώτατο όριο τιμών στους ενεργειακούς πόρους της Ρωσίας.
«Εταιρείες που επιβάλλουν ανώτατο όριο τιμών δεν θα βρίσκονται μεταξύ των παραληπτών ρωσικού πετρελαίου», σημείωσε ο Πεσκόφ, υιοθετώντας τα σχόλια που έκανε την Πέμπτη, ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ.
Ο Νόβακ είχε τονίσει πως «Εάν επιβάλουν περιορισμούς στις τιμές, απλώς δεν θα προμηθεύουμε πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου σε τέτοιες εταιρείες ή κράτη που επιβάλλουν περιορισμούς, καθώς δεν θα εργαστούμε μη ανταγωνιστικά».
Ο Νόβακ επέκρινε επίσης τις προτάσεις για επιβολή περιορισμών στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου ως «εντελώς παράλογες», προσθέτοντας ότι το μέτρο θα μπορούσε να καταστρέψει εντελώς την παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
«Παρέμβαση στους μηχανισμούς αγοράς μιας τόσο σημαντικής βιομηχανίας όπως η πετρελαϊκή βιομηχανία, η οποία είναι η πιο σημαντική από την άποψη της διασφάλισης της ενεργειακής ασφάλειας όλου του κόσμου, τέτοιες προσπάθειες θα αποσταθεροποιήσουν μόνο τη βιομηχανία πετρελαίου, την αγορά πετρελαίου», είπε σημειώνοντας ότι όσοι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί καταναλωτές πληρώνουν ήδη υψηλές τιμές για την ενέργεια τώρα, θα πληρώσουν για το μέτρο αρχικά.
«Αυτό θα καταστρέψει πλήρως την αγορά», τόνισε ο Ρώσος αναπληρωτής πρωθυπουργός.
Για δύσκολο χειμώνα προετοιμάζονται Ελλάδα και ΕΕ
Για ένα ενεργειακά δύσκολο χειμώνα με πιθανά προβλήματα στην παροχή φυσικού αερίου από τη Ρωσία προετοιμάζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα. Σε αυτό το πλαίσιο πρώτο πλάνο μπαίνει το πλαφόν στο φυσικό αέριο και τις επόμενες ημέρες εντείνονται οι διαβουλεύσεις εν όψει της συνόδου των υπουργών Ενέργειας στις 9 Σεπτεμβρίου.
Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και φυσικού αερίου, το πλαφόν στο φυσικό αέριο και η αποσύνδεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο αποτελούν τις τρεις κατευθύνσεις στις οποίες οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζητούν λύσεις στην ενεργειακή κρίση.
Το αίτημα για μία συλλογική, ευρωπαϊκή λύση διατυπώνεται πλέον από ολοένα και περισσότερους και η πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού -την οποία κατέθεσε από τον περασμένο Οκτώβριο- γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ.
Τα σενάρια που βρίσκονται επί τάπητος
Ήδη, εξετάζονται διαφορετικά σενάρια επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο, με άξονα τις παρενέργειες και τις επιπτώσεις τους, καθώς πρόκειται για λύσεις που δοκιμάζονται για πρώτη φορά. Πολλοί κάνουν λόγο για ευθεία παρέμβαση στην ελεύθερη αγορά με νομικά προβλήματα και απρόβλεπτες συνέπειες, αφού ο προσδιορισμός ενός ορίου στην τιμή αγοράς αερίου θα μπορούσε να επιφέρει πρόβλημα επάρκειας, αν δεν εξασφαλιστεί η απαιτούμενη προσφορά στις τιμές που θα όριζε η Ευρώπη.
Επίσης, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι η επιβολή πλαφόν στην τιμή TTF μπορεί να εκληφθεί από τη Ρωσία ως παραβίαση των συμβολαίων με τους Ευρωπαίους πελάτες της Gazprom που τιμολογούν σε τιμή TTF και να οδηγούσε σε πλήρη παύση των ροών ρωσικού φυσικού αερίου. Έτσι η επιβολή πλαφόν θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα επάρκειας και νέα εκτόξευση τιμών.
Το δεύτερο σενάριο αφορά πλαφόν στο αέριο για ηλεκτροπαραγωγή. Η πρόταση επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή, κατά το μοντέλο που έχει εφαρμοστεί στις χώρες της Ιβηρικής Χερσονήσου, θα είναι και η εισήγηση του Βερολίνου στη σύνοδο της 9ης Σεπτεμβρίου.
Το σενάριο ενός τέτοιου πλαφόν προϋποθέτει την αγορά του φυσικού αερίου σε συγκεκριμένη τιμή, αλλά την κάλυψη της διαφοράς με την τιμή TTF -τιμή εισαγωγής από τους κρατικούς προϋπολογισμούς είτε από κονδύλια που θα πρέπει να διαθέσει η ΕΕ κεντρικά. Αυτό όμως σημαίνει ότι οι ευρωπαϊκοί προϋπολογισμοί θα σηκώσουν το βάρος της αυξημένης τιμής του φυσικού αερίου, για να απαλλάξουν από αυτό την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τους καταναλωτές.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και φυσικού αερίου. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ελλάδα αναμένεται να επαναφέρει στη σύνοδο της 9ης Σεπτεμβρίου την πρότασή της για μείωση της βιομηχανικής κατανάλωσης φυσικού αερίου έναντι αποζημίωσης.
Η ανησυχία ωστόσο όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων είναι πόσο θα αντέξουν οι εθνικοί προϋπολογισμοί, εάν η Ρωσία κλείσει εντελώς τη στρόφιγγα εκτοξεύοντας τις τιμές του φυσικού αερίου. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα ο προϋπολογισμός χρηματοδοτεί μαζί με τα άλλα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης τις επιδοτήσεις στο ρεύμα, ενώ σύντομα αναμένεται να ανακοινωθούν επιπλέον επιδοτήσεις για την κατανάλωση φυσικού αερίου για θέρμανση.
