Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Κώστας Σκρέκας και γενικώς όλα τα κυβερνητικά στελέχη να καθησυχάζουν τους πολίτες κάθε φορά που βρίσκουν μπροστά τους ένα μικρόφωνο για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, όμως η πραγματικότητα είναι λίγο πιο σύνθετη.
Κι αυτό γιατί η Ελλάδα δεν διαθέτει αποθήκη φυσικού αερίου, όπως η απόλυτη πλειοψηφία των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κι αυτό ενδεχομένως και υπό συνθήκες μπορεί να δημιουργήσει ζητήματα.
Τι εννοούμε;
Ότι η χώρα βασίζεται στις συμφωνίες που έχει συνάψει με τη Βουλγαρία και την Ιταλία για αποθήκευση των προβλεπόμενων – σύμφωνα με το σχέδιο του Ευρωκοινοβουλίου – ποσοτήτων φυσικού αερίου και ελπίζει να μην «σπάσουν» για οποιονδήποτε λόγο.
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει ξεκινήσει, εδώ και περίπου 15 μέρες, την υλοποίηση του σχεδίου για τη δημιουργία εμπορικού αποθέματος αέριου από εγχώριους προμηθευτές καυσίμου σε άλλες χώρες. Για τη δημιουργία του προβλεπόμενου αποθέματος, η ΔΕΠΑ Εμπορίας αξιοποιεί τόσο την εγκατάσταση Chiren στη Βουλγαρία, όσο και υπόγεια αποθήκη αερίου στην Ιταλία.
Μέχρι στιγμής έχει ήδη αποθηκεύσει στα δύο αυτές χώρες ποσότητα καυσίμου ίση με 200.000 Μεγαβατώρες, από τις 622.440 Μεγαβατώρες συνολικά που θα πρέπει να ανέλθει το απόθεμά της, σύμφωνα με το σχέδιο. Οι πρώτες ποσότητες έχουν ήδη αποθηκευτεί στο Chiren, ενώ εδώ και περίπου 15 ημέρες η εταιρεία έχει ξεκινήσει να φυλάσσει αέριο και στην Ιταλία.
Για τις χώρες – μέλη που δεν διαθέτουν αποθήκες φυσικού αερίου, όπως η Ελλάδα, προβλέπεται υποχρέωση να εξασφαλίσουν ως την 1η Νοεμβρίου, συμφωνίες με χώρες που διαθέτουν αποθήκες, για ποσότητες που ισοδυναμούν με το 15% της ετήσιας κατανάλωσης αερίου.
Το απόθεμα αυτό θα πρέπει να είναι διαθέσιμο για όλη την επικείμενη χειμερινή περίοδο, και πιο συγκεκριμένα από τον Νοέμβριο έως τον Μάρτιο του 2023. Πρόκειται στην ουσία για μία «ασπίδα» προστασίας για την επάρκεια εφοδιασμού της εκάστοτε χώρας, στην περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε διαταραχή στην παράδοση των προγραμματισμένων ποσοτήτων αερίου αγωγού από τη Μόσχα. Ωστόσο, ακόμα και αν δεν υλοποιηθεί το δυσμενές σενάριο διακοπής τροφοδοσίας φυσικού αερίου, οι ποσότητες αυτές θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στις εταιρείες και στην ελληνική αγορά κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Τι γίνεται όμως σε περίπτωση που κλείσει τελείως τη στρόφιγγα ο Πούτιν και όλες οι χώρες ανοίξουν τις αντίστοιχες των αποθηκών φυσικού αερίου για να βγει ο χειμώνας;
Τι γίνεται αν οι ποσότητες αποθήκευσης της Βουλγαρία και της Ιταλία δεν αποδειχθούν ικανές να βγει ο χειμώνας; Θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να πάρει το φυσικό αέριο που αποθήκευσε ή θα το χρησιμοποιήσουν για ιδία χρήση;
Κανείς δεν θέλει να σκέφτεται αυτά τα σενάρια, όμως παραμένουν πάνω στο τραπέζι και αν μη τι άλλο αποδεικνύουν ότι οι δηλώσεις του στυλ ότι «όλα είναι καλά», δεν είναι τίποτα παραπάνω από επικοινωνιακά παιχνίδια.
Απ’ αυτά που αρέσκεται η κυβέρνηση…
Αναλυτικά οι αποθήκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη και το ήδη αποθηκευμένο φυσικό αέριο:
ΣΟΥΗΔΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 0,1 ΤWh – 90,8% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΔΑΝΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 8,8 ΤWh – 95% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΟΛΛΑΝΔΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 121,7 ΤWh – 87,6% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 221,1 ΤWh – 90,4% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΠΟΛΩΝΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 35,8 ΤWh – 98,3% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΒΕΛΓΙΟ: Αποθήκη χωρητικότητας 7,4 ΤWh – 85,4% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΣΛΟΒΑΚΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 30,7 ΤWh – 85,3% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΓΑΛΛΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 127 ΤWh – 95,8% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΑΥΣΤΡΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 71,9 ΤWh – 75,2% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΟΥΓΓΑΡΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 47,7 ΤWh – 70,4% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΡΟΥΜΑΝΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 27 ΤWh – 82,2% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΙΤΑΛΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 170,7 ΤWh – 88,3% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΚΡΟΑΤΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 4,1 ΤWh – 86,4% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 4,1 ΤWh – 71,2% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΙΣΠΑΝΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 31,1 ΤWh – 88,3% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: Αποθήκη χωρητικότητας 3,9 ΤWh – 100% αποθηκευμένο φυσικό αέριο
Οι εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας και η υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου της Καβάλας
Για την ασφάλεια εφοδιασμού της ελληνικής αγοράς υπάρχει και η δυνατότητα του μακρόχρονου ελλιμενισμού πλοίου μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) στις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας, όπου αποθηκεύεται και αεριοποιείται το ΥΦΑ που μεταφέρεται εκεί με πλοία. Όμως για την επιλογή αυτή υπάρχει το ερώτημα του κόστους και της διαθεσιμότητας.
Η Ελλάδα διαθέτει υποδομή κατάλληλη για αποθήκευση φυσικού αερίου (είναι το εξαντλημένο κοίτασμα της Καβάλας, χωρητικότητας 530 εκατ. κυβικών μέτρων), η οποία όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα. Ο διαγωνισμός για την ανάπτυξη και λειτουργία της αποθήκης από το ΤΑΙΠΕΔ είναι σε εκκρεμότητα. Ωστόσο η χώρα μας διαθέτει έναν από τους καλύτερους δείκτες ασφάλειας εφοδιασμού στην περιοχή καθώς έχει πολλαπλές πηγές και οδούς εφοδιασμού (ρωσικό αέριο μέσω Τουρκίας – Βουλγαρίας από αγωγούς που δεν διέρχονται από την Ουκρανία, αζέρικο αέριο μέσω του αγωγού ΤΑΡ, διασύνδεση με Τουρκία, Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο στη Ρεβυθούσα).
