Στις 12 Αυγούστου, ο Χαντί Ματάρ, μαχαίρωσε τον Σαλμάν Ρούσντι, τον συγγραφέα του βιβλίου «Σατανικοί Στίχοι», που το 1989 είχε προσελκύσει την οργή του Αγιατολάχ Χομεϊνί, ο οποίος τον είχε καταδικάσει σε θάνατο με έναν φετφά που τον κυνηγούσε για χρόνια.
Είναι άγνωστο αν ο δράστης γνώριζε ότι ο φετφάς μπορεί να ίσχυε ακόμα και να είχε αυξηθεί το ποσό της επικήρυξης, αλλά η αξίωση της κυβέρνησης του Ιράν κατά του Ρούσντι είχε ακυρωθεί το 1998 από τον Ιρανό πρόεδρο Μοχάμαντ Χαταμί.
Κατά τύχη, φυσικά, την ίδια μέρα, οι New York Times δημοσίευσαν ένα μακροσκελές άρθρο που εναντιώνεται σθεναρά στο Ιράν. Το άρθρο υποστήριζε ότι υπό την ηγεσία του Αγιατολάχ Χαμενεΐ, ο αντιαμερικανισμός κατέχει κεντρική θέση στη στρατηγική του Ιράν. Πράγματι, λίγες χώρες έχουν ξοδέψει μεγαλύτερο ποσοστό του περιορισμένου πολιτικού και οικονομικού τους κεφαλαίου προσπαθώντας να ανατρέψουν την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, παγκόσμια τάξη πραγμάτων, από το Ιράν. Σχεδόν σε κάθε ζήτημα που αφορά τη σύγχρονη αμερικανική εθνική ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής εισβολής της Ουκρανίας, τις κινεζικές απειλές κατά της Ταϊβάν, τη διάδοση των πυρηνικών όπλων και τον κυβερνοπόλεμο, η Τεχεράνη θέτει τα δικά της συμφέροντα σε αντίθεση με αυτά των ΗΠΑ.
Βέβαια, το Ιράν δεν έχει τις δυνατότητες να ανατρέψει την παγκόσμια τάξη πραγμάτων με επικεφαλής τις ΗΠΑ. Αλλά ενώ είναι αλήθεια ότι το Ιράν έχει οριοθετήσει τα συμφέροντά του συχνά σε σύγκρουση με την Ουάσιγκτον, ισχύει και το αντίθετο.
ΟΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΙΡΑΝ
Το θέμα, ωστόσο, είναι ότι η επανάληψη αυτών των αντιλήψεων στις κρίσιμες μέρες που αποφασίζεται η μοίρα της ιρανικής πυρηνικής συμφωνίας, ακούγεται παράξενη, γιατί ακριβώς αυτή η συμφωνία, που υπέγραψε ο Μπαράκ Ομπάμα, είχε δημιουργήσει μια ύφεση μεταξύ των δύο εχθρικών χωρών και, αν αποκατασταθεί, θα μπορούσε να είναι θετική.
Πριν από λίγες ημέρες, στη Βιέννη, ένας ακόμη γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν ολοκληρώθηκε για την αποκατάσταση της ιρανικής πυρηνικής συμφωνίας που είχε υπογραφεί τότε από τον Ομπάμα και διαλύθηκε υπό την κυβέρνηση Τραμπ.
Οι διαπραγματεύσεις έληξαν με θετικά αποτελέσματα, με την έννοια ότι, μετά από μήνες αδιεξόδου, καταρτίστηκε τελικά ένα οριστικό κείμενο το οποίο έφεραν οι αντίστοιχες αντιπροσωπείες στην Ουάσιγκτον και την Τεχεράνη ως τελική θέση, πριν από την επίσημη υπογραφή.
Το ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Irna διέρρευσε την είδηση ότι σύμφωνα με τις ιρανικές αρχές το κείμενο είναι «αποδεκτό», κατά το Reuters. Προς το παρόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τηρήσει σιωπή, αλλά είναι μια σιωπή ενδεικτική ενός πραγματικού ενδιαφέροντος.
Όμως, στις 10 Αυγούστου έγινε γνωστό ότι το FBI συνέλαβε έναν άνδρα που, για λογαριασμό του Ιράν, φέρεται να προσπάθησε να στρατολογήσει έναν δολοφόνο για να σκοτώσει τον πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζον Μπόλτον.
Η Τεχεράνη διέψευσε την είδηση με ειρωνεία και η ιστορία, παρά τις προσπάθειες του Μπόλτον να την κρατήσει στη δημοσιότητα, φαινόταν ότι επρόκειτο να ξεφουσκώσει. Αμέσως όμως, για να περιπλέξει τα πάντα, έγινε η επίθεση στον Σαλμάν Ρούσντι, η οποία προφανώς τροφοδότησε την εχθρότητα προς την Τεχεράνη.
Σε αυτή την κατάσταση, μπορεί ο Τζο Μπάιντεν να συμφωνήσει σε μια συμφωνία με το Ιράν; Θα αντιμετώπιζε την κριτική των πολλών, σκληρών αντιπάλων της Τεχεράνης, που καραδοκούν στην αμερικανική πολιτική και στις τάξεις της δικής του κυβέρνησης.
Έτσι ο Σαλμάν Ρούσντι εμφανίστηκε σε μερίδα του Τύπου ως ένα ακόμη θύμα θυσίας στο βωμό του ιερού πολέμου κατά του Ιράν. Ο Ρούσντι, ξέφυγε τον κίνδυνο, ο κόσμος όχι, γιατί με τη μη υπογραφή της συμφωνίας, η ένοπλη αντιπαράθεση με την Τεχεράνη θα είναι μόνο θέμα χρόνου.
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
Μέσα στο κλίμα αυτό, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Νάσερ Καναανί δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη για ανταλλαγή κρατουμένων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το πρακτορείο Tasnim. Η ανακοίνωση, η οποία σε άλλες εποχές θα είχε μικρή σημασία, αυτή τη στιγμή αποκτά μεγάλη σημασία γιατί σηματοδοτεί ότι οι πιθανότητες για μια ιρανική πυρηνική συμφωνία είναι μεγάλες.
Ο μόνος υπαινιγμός για το θέμα προήλθε από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Νεντ Πράις, ο οποίος, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, είπε: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουμε διαφορές τακτικής με τους Ισραηλινούς εταίρους μας όταν πρόκειται για το JCPOA. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όσον αφορά τον στρατηγικό στόχο, τον γενικό στόχο, συμφωνούμε απόλυτα».
Όπου αυτή η αναφορά των «τακτικών διαφορών» υπονοεί τους τρόπους με τους οποίους θα αποτραπεί το Ιράν από το να έχει πυρηνικά όπλα, όχι μέσω της χρήσης βίας, όπως ισχυρίζεται το Ισραήλ, αλλά με μια συμφωνία.
Στην αναφορά αυτής της δήλωσης, το ιρανικό μέσο iranintl.com εξηγεί ότι είναι επίσης μια σιωπηρή απάντηση στην επιστολή που έστειλε την Πέμπτη 18 Αυγούστου, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιαΐρ Λαπίντ και αναφέρθηκε από τον ιστότοπο Axios, ο οποίος προέτρεψε τις ΗΠΑ να εγκαταλείψουν τον διάλογο με το Ιράν.
Εάν η Αμερική μπορεί να δεχτεί την προτροπή του Ισραηλινού πρωθυπουργού με επιφυλακτικότητα, είναι επειδή οι ανησυχίες του δεν αντικατοπτρίζουν αυτές του Ισραήλ, αλλά ενός μέρους του, όπως φαίνεται και από τις δηλώσεις του στρατηγού Ταμίρ Χάιμαν, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας των στρατιωτικών πληροφοριών, σύμφωνα με τις οποίες η συμφωνία, αν και «αρνητική», είναι απαραίτητη.
«Η υπογραφή μιας συμφωνίας, έγραψε ο Χάιμαν, θα εγγυηθεί με βεβαιότητα ότι το Ιράν δεν θα έχει πυρηνικά όπλα τουλάχιστον μέχρι το 2030, και ακόμη και στη συνέχεια θα το εμποδίσει να αναπτύξει στρατιωτικές πυρηνικές δυνατότητες», σύμφωνα με τους Times of Israel.
Να σημειωθεί επίσης ότι δεν γίνεται λόγος για το συνηθισμένο μπαράζ των ΜΜΕ στο Ισραήλ, που στο παρελθόν συνόδευε τις στιγμές που οι διαπραγματεύσεις στη Βιέννη έμοιαζαν κοντά σε συμφωνία.
Η πυρκαγιά των μέσων ενημέρωσης που άναψε η επίθεση κατά του Σαλμάν Ρούσντι, η οποία θα μπορούσε να έχει αποτεφρώσει τις τρέχουσες πιθανότητες, φαίνεται ότι ήταν προσωρινή. Ο δράστης αποδείχθηκε ότι ήταν ένας «μοναχικός λύκος». Καμία σχέση με το Ιράν και επομένως, η ιστορία αφήνεται στην άκρη.
Επιπλέον, το γεγονός ότι το CNN ανέφερε ότι το Ιράν έχει παραιτηθεί από την κόκκινη γραμμή του σχετικά με την διαγραφή των Φρουρών της Επανάστασης από τη λίστα της διεθνούς τρομοκρατίας, φαίνεται κάτι παραπάνω από σημαντικό.
Η παραχώρηση της Τεχεράνης ήταν γνωστή, αλλά ποτέ πριν δεν είχε αναφερθεί από κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης. Το γεγονός ότι δημοσιοποιήθηκε στην τηλεόραση, φαίνεται να είναι ένας τρόπος προετοιμασίας της αμερικανικής κοινής γνώμης για την υπογραφή της συμφωνίας με την Τεχεράνη.
